BIST100 yüzde 1.09 yükseldi, dolar 7.87 lirada

Gün içinde tarihi rekor düzeylerine yaklaşan dövizler, Merkez Bankası’nın (TCMB) attığı yeni sıkılaştırma adımlarıyla 3-5 kuruş dolayında geriledi.

TCMB lira cinsi zorunlu karşılıklara (ZK) ödenen faizleri 200 baz puan artırırken, döviz cinsi zorunlu karşılıklarda komisyonu yarıya düşürdü.

TCMB’nin internet sitesinin ilgili sayfalarında yaptığı güncelleme ile duyurduğu değişikliklere göre TL zorunlu karşılıklara uygulanan faizler 16 Ekim’den geçerli olmak üzere yüzde 5’ten yüzde 7’ye yükseltildi.

Döviz cinsinden zorunlu karşılıkların mevduat/katılım fonu yükümlülükleri için tutulması gereken tutara kadar olan bölümüne uygulanan komisyon oranları da 16 Ekim’den geçerli olmak üzere dolar için yüzde 0.025’ten yüzde 0.0125’e, dolar dışındaki dövizler için yüzde 0.0025’ten yüzde 0.00125’e indirildi.

TCMB Cuma günü de döviz karşılığı lira swap piyasasında lira faiz oranını yüzde 10.25’ten yüzde 11.75’e yükseltti. TCMB bu oranları 21 Ağustos’ta yüzde 8.25’ten yüzde 9.75’e, 25 Eylül’de ise yüzde 9.75’ten yüzde 10.25’e yükseltmişti.

Döviz piyasalarındaki işlemlerde;

- dolar en düşük 7.8372 lira ve en yüksek 7.9138 lirayı gördükten sonra, 7.87 7.88 lira aralığında,

- euro en düşük 9.2629 lira ve en yüksek 9.3482 lirayı gördükten sonra, 9.30 9.31 lira aralığında,

- sterlin en düşük 10.2144 lira ve en yüksek 10.3256 lirayı gördükten sonra 10.29 10.30 lira aralığında hareket ediyor.

Küresel piyasalarda 1.17866 - 1.18269 aralığına hareket eden euro/dolar paritesi 1.18121 düzeyindeydi.

Cari işlemler hesabı, geçen yıl Ağustos ayında 3 milyar 314 milyon dolar fazla verirken, bu yıl Ağustos’ta 4 milyar 631 dolar açık verdi. TCMB verilerine göre, bunun sonucunda 12 aylık cari işlemler açığı 23 milyar 203 milyon dolara yükseldi.

Bu gelişmede, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 3 milyar 948 milyon dolar artarak 5 milyar 347 milyon dolara yükselmesi ve hizmetler dengesi kaynaklı net girişlerin geçen yılın aynı ayına göre 4 milyar 602 milyon dolar azalarak 1 milyar 179 milyon dolara gerilemesi etkili oldu.

Buna göre;

- altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı bir önceki yılın Ağustos ayında 6.249 milyon dolar fazla vermişken bu ayda 973 milyon dolar fazla verdi.

- birincil gelir dengesi kaynaklı net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 589 milyon dolar azalarak 570 milyon dolar olarak gerçekleşti,

- ikincil gelir dengesi kaynaklı net girişler, bir önceki yılın aynı ayına göre 16 milyon dolar artarak 107 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Bu dönemde resmi rezervler net 7 milyar 602 milyon dolar azaldı.

TCMB verilerine göre, doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 374 milyon dolar olarak gerçekleşirken, portföy yatırımlarında 1 milyar 973 milyon dolar net çıkış oldu.

Alt kalemler itibarıyla; yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 1 milyar 7 milyon dolar ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 502 milyon dolar net satış yaptı.

Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, bankalar 286 milyon dolar net borçlanma, diğer sektörler ise 17 milyon dolar net geri ödeme yaptı.

Yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 1.98 milyar dolar ve yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları 2 milyar 288 milyon dolar arttı.