BIST tedbir kararlarıyla yaralarını sarıyor: Endeksten yüzde 9.88’lik yükseliş

Deprem felaketinin ardından 8 Şubat’ta kapatılan Borsa İstanbul, dün sert yükselişle açıldı. BIST, 15 Şubat’taki açılışta güne, yüzde 5.86’lık yükselişle 4.769 puandan başladı. Kapanışta ise endeks, BES başta olmak üzere alınan çok sayıda tedbirin de etkisiyle, yüzde 9.88 yükselişle 4.950 puana ulaştı. Sektör endekslerinin hemen hepsinde değer artışları yüzde 10’u buldu. Çok sayıda şirketten de hisse geri alım ve sermaye artırımı kararı geldi. İş Bankası, THY, Sasa hisse geri alımı yaparken; Tüpraş ve Koza Altın bedelsiz sermaye artırım kararı açıklayan şirketler arasında yer aldı.

HANGİ ÖNLEMLER ALINDI

Yaşanan afetin ardından yaklaşık bir haftalık süreçte yatırımcıyı korumak amacıyla çok sayıda kurum arka arkaya tedbirler açıkladı. Önceki gün Resmi Gazete’de yayımlanan tedbirlerde, devlet katkısı portföyünde fonların borsa payı yüzde 10’dan yüzde 30’a çıkarıldı. ‘Tek bir hisse senedine fon portföyünün yüzde 1’inden fazla yatırım yapılamaz’ yönündeki maddede yer alan oran yüzde 5’e yükseltildi. Nakden ödenen devlet katkısı fon portföyünün borçlanma araçlarında değerlendirilen kısmı ise yüzde 70’ten yüzde 50’ye düşürüldü.

Hazine tarafındaysa geri alımlarla ilgili yüzde 15’lik stopaj vergisi sıfırlandı. SPK tarafından yüzde 35 olarak belirlenen başlangıç özkaynak koruma oranının 10 Nisan’a kadar yüzde 20 olarak uygulanacağı kaydedildi. Ayrıca 10 ildeki müşterilerin 6 Şubat’tan itibaren oluşan temerrüt durumlarında 30 Haziran’a kadar temerrüt işlemi de yapılmayacak. 10 Nisan’a kadar aracı kurumlar tarafından portföyü 1 milyon TL ve altında olan müşterilere temerrüt faiz oranı makul seviyelerde kalacak.

GERİ ALIMLARDA ESNEKLİK

Borsa İstanbul da pay piyasaları ve VIOP’ta açılış seansında emir iptali, fiyat kötüleştirme ve miktar azaltımının yasaklandığını açıkladı. Volatilite bazlı tedbir sistemi kapsamında açığa satış gibi bazı uygulamalar kaldırıldı. Emir işlem oranı 15:1’den 5:1’e indirildi. İptale kadar geçerli (İKG) ve tarihli (TAR) emirlerin tamamı iptal edildi. Geri alım yapan şirketler üzerinde yeni bir endeks hesaplanacağı belirtildi. BDDK tarafında ise yapılan değişikliklerde şunlar dikkat çekti: Payları borsada işlem gören bankaların 6 Şubat-1 Ocak 2024 arası hisse geri alım yoluyla edindikleri payları, çekirdek sermayeden indirim kalemi olarak dikkate alınmayacak. Ticari nitelikteki nakdi kredilere uygulanan yüksek risk ağırlıkları da depremlerden etkilenen müşterilere kullandırılanlar bakımından geçerli olmayacak. Türkiye genelinde temassız kartların ilk kullanımında da şifre istenecek.

Merkez Bankası da deprem bölgesindeki müşterilerin vadesi gelen kredilerin ötelenmesi durumunda zorunlu karşılıklardan muaf olacağını ve hızlı para transferi için münferit işlemlerde 5 bin TL’lik limitin 20 bin TL’ye yükseltildiğini duyurdu.

TSPB’DEN DESTEK MESAJI

- Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) piyasaların işleyişine ilişkin alınan önlemleri paylaştığı açıklamada, şu değerlendirmeyi yaptı: “Alınan kararlarla birlikte sermaye piyasalarımızın kısa sürede normal işleyişine kavuşacağı ve daha da güçleneceğine inancımız tamdır. Sektör olarak, depremden zarar gören her bir kentimizi, şirketimizi, yatırımcılarımızı, toplumumuzu yeniden ayağa kaldırmak, yaşadığımız felaketin yaralarını sarmak için sorumluluğumuz daha da arttı. TSPB olarak yatırımcılara kısa vadeli anlık kararlar yerine, sağduyulu, uzun vadeli yatırım kararları vermeleri çağrısında bulunuyoruz.”

KARARLARIN ETKİLERİ NE OLUR

Dinamik Yatırım Menkul Değerler Yönetim Kurulu Başkanı Ayşin Erdem: Getirilen tedbirlerle birlikte şirketlerden gelen güçlü alım açıklamaları endeksteki görünümü değiştiriyor. Bundan sonraki günlerde de ekstrem bir durum söz konusu olmadığı sürece yükseliş hareketinin devam edeceği görüşündeyiz.

İntegral Yatırım Araştırma Müdürü Seda Yalçınkaya Özer: Alınan kararların borsa endeksini olumlu etkilemeye devam edebileceği görüşündeyiz. 2022 yılı dördüncü çeyrek bilançoları hisse bazlı hareketlerde katalizör olabilir. Önümüzdeki günlerde halka arzlara yönelik erteleme kararları devam edebilir. En önemli karar temettüye uygulanan yüzde 15 stopajın kaldırılması olur.

Ata Yatırım Yurt İçi Piyasalar Direktörü Şükrü Cem Kaya: Bu kararlara BIST pozitif yönde karşılık verdi. Ancak bu tip müdahaleler ile oluşan fiyatların sürdürülebilir olması  ihtimali çok düşük. Önümüzdeki belirsizlikler nedeni ile temkinli durmak ve riski dağıtmak çok önemli. Küçük yatırımcıyı korumaya dönük alınan önlemler, riski minimumda tutmak ve pozisyonları azaltmak için iyi bir fırsat olabilir.

BORSADA KAYIPLAR GERİ ALINIYOR

Borsa İstanbul’da deprem öncesi başlayan ve 10 ili etkileyen büyük depremin etkisiyle ivme kazanan düşüş, tepki alımlarıyla karşılaştı. Tepki çıkışında alınan bir dizi tedbirin de etkisi oldu. Bazı şirketlerin kendi paylarında geri alım açıklaması, BES fonları, SPK, TCMB ve BDDK gibi kurumların borsaya destek anlamında attığı adımlar destekleyici rol oynadı. İlk tepki olarak BIST100 Endeksi olumlu karşılık verdi ve kayıplar geri alınmaya başlandı. Bir bakıma borsa yarasını sarıyor da denebilir. Türkiye ekonomisine ilişkin kayıpların telafisi ise zaman alacak. Henüz net bir hasar raporu çıkarılmış değil. Önce depremle ilgili ekonomik tablonun netleşmesi gerekecek. Bu konu kısa süre sonra netlik kazanacaktır. BIST100 Endeksi’ne teknik açıdan bakacak olursak; gelen tepki çıkışının ilk direnci 5.150-5.200 seviyelerinde bulunuyor. Bu seviyelerde satış denemeleri görülebilir. Çıkış trendinin tekrar yakalanması için ilk aşamada 5.200 seviyesinin üzerinde kalınması önemli olacak. Bu durumda sonraki dirençler 5.400 ve 5.560 seviyelerinde bulunuyor. Geri çekilmelerde ise tutunma noktaları 4.750 ve 4.480-4.450 noktalarında görülüyor. Endekste tepki çıkışı direnç seviyelerinde satış denemeleriyle karşılaşsa da toparlanma eğilimi korunabilir.