‘Bireysel CEO’ verimi artırıyor

Seçmek Sanatı kitabının yazarı da olan Iyengar, Dünya Ekonomi Forumu, Global Liderlik Programı’nda dersler veriyor.
Soysal’ın bu yıl 13’üncüsünü düzenlediği Perakende Günleri’nde Hürriyet’in sponsorluğunda konuşacak olan Iyengar, sorularımızı cevapladı.

Çok seçenek sunmak kafa karıştırmaz mı?
- Fazla seçeneğe sahip oldukça seçme kararımızı erteliyoruz. Seçimimizi erteledikçe daha kötü bir karar alma ihtimalimiz artıyor. En sonunda, bizi hiç de tatmin etmeyen bir seçim yapmış oluyoruz.

Haftada 139 karar veren CEO’lardan bahsediyorsunuz. Bu yüksek bir rakam mı?
- Aslında problem karar sayısında değil... CEO’ların bu kararları vermek için kullandıkları yöntem ve harcadıkları zamanda... Bir delegasyon sistemiyle organize edilebilecek birçok iş var. Bu işler başkaları tarafından etkili ve verimli bir şekilde yapılırken CEO’lar ‘gerçekten önemli’ konulara odaklanabilirler. Hangi işlerin ‘9 dakika kategorisi’nde, hangilerinin ‘1 saat’ kategorisinde (ki bu, en çok zaman ve dikkat isteyen kategori) olacağının anlaşılması önemli. Aylarca bir çok yöneticiyi izleyen araştırmacılar; CEO’ların bireysel çalıştıklarında, hem zamanlarını daha verimli kullandıklarını hem de tüm şirketin verimliliğini artırdığını ortaya koydular.

Seçimleri kolaylaştırmanın 4 tekniği nedir?
- Alternatifleri azaltmak yeterli olmuyor. 4 tekniği kullanarak (azalt, somutlaştır, kategorileştir, zorluğa hazırla) hem zamanı daha iyi yönetebileceğiniz hem de hangi seçeneklere daha fazla dikkatinizi vermeniz gerektiğini anlayabileceğiniz bir sistem yaratıyorsunuz. Benim Columbia Üniversitesi’nde yönettiğim projelerden biri de bu ihtiyaca yanıt bulmak amacıyla tasarlandı. Global Liderlik Matriksi, bizim nasıl farklı düşünüp farklı davrandığımızı göstermeyi amaçlayan global bir veritabanı... Dünyanın her yerinden insanları katılmaya davet ediyoruz. Burada zaman yönetiminden liderlik stillerine kadar bir çok araç var. Yanıtlayanların sonuçlarını ülke, meslek vb bir çok farklı kategoride karşılaştırıyoruz. Bütün bu yeni veriler bildiklerimiz arasındaki boşlukları doldurmaya başladı. Özellikle zaman yönetimi uygulaması insanların hangi iş ve seçimlere daha fazla zaman harcaması gerektiği konusunda yardımcı oluyor.

Her şeyin en iyisi olamayız

Seçerken nelere dikkat etmeliyiz?
- Günümüzde çok fazla seçeneğe boğulduğumuz doğru ancak “her şeyin en iyisi” olamayacağımızı anlamamız lazım. Herhangi önemli bir seçimde, hem kişisel hedefleriniz hem de kurumunuzun hedefleri doğrultusunda sağlayacağınız en
büyük katkıyı düşünmelisiniz. Kaynaklarımızın hep sınırlı olacağı bir gerçek… Zamanımız, personelimiz, bütçelerimiz… Öncelik sırasına karar verdikçe hangisine en fazla ölçülebilir katkıda bulunacağınızı bilmeniz gerekiyor. Bir seçenekten en fazlasını alabilmemiz için kendimize en fazla hangisine ihtiyacımız olduğunu sormamız lazım.

Partin iktidar olmasa da seçime güven

Seçmediği bir siyasi partiyle yaşamanın güçlüğünü bazı vatandaşlar nasıl atabilir?
- Çoğu zaman istediğiniz seçeneği elde edemezsiniz. Bu durumda kilit nokta; sistemin adil oluşturulduğu ve yürütüldüğüne güvenen, iyi bir karar alma süreciniz
olmasıdır. Vatandaş, desteklediği parti iktidarda olmasa bile seçim sistemine güvenme yetisine sahip olmalıdır.

Seçim yaparken amacınızdan uzaklaşmayın

Seçenekler birbirinden çok da farklı değil, diyorsunuz. O zaman neye göre seçiyoruz?
- Bir çok seçenek yarattığımız doğru… Çoğu zaman bu seçenekler o kadar sıradan ki, aslında aralarında yok denecek kadar az fark var. Bir ikilemde kaldığımızda kendimize sormamız gereken en önemli soru “Hangi seçim yapmaya değer ve hangi seçimler aslında beni amaçlarımdan uzaklaştırıyor” olmalı.