Emre ÖZPEYNİRCİ
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 11, 2004 00:08
Geçtiğimiz hafta İzmir Bergama'daki Ovacık Madeni'ni işleten Normandy şirketinin Genel Müdürü Sabri Karahan ile sohbet etme fırsatı buldum. Karahan, Türkiye'nin maden rezervleri açısından çok zengin bir ülke olduğunu, ancak gerekli yatırım yapılmadığı için bu cevherlerin ortaya çıkarılamadığından bahsetti.
Bu yatırımları yabancıların yapabileceğini söyleyen Karahan, ancak Türkiye'deki madencilik alanında yaşanan zorluklar nedeniyle yabancı şirketlerin de heveslerinin kaçtığından dem vurdu.
Gazeteye gelip Türkiye'de bir çok işte olduğu gibi maden alanında da geri kaldığımızı düşünürken, Ekonomi Müdürümüz Vahap Munyar'ın masama bıraktığı bir bülten dikkati mi çekti. Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) tarafından hazırlanan bültenin başlığı 'İnsan ve Maden'. Bültenin sayfalarını çevirdiğimde karşıma çıkan tablo çok ilginç. Tablo bir otomobil üretmek için ne kadar maden üretildiğini gösteriyor. Evet şimdi sıkı durun. Bir otomobil üretmek için 1 ton 428 kilogram metal kullanılırken, bu metaller için 5 tonun üzerinde madene ihtiyaç duyuluyor.
Kuşkusuz yerin altını kazınca otomobil çıkmıyor ama otomobili üretmek için gerekli olan tüm maddeleri yer kabuğundan üretiyoruz. Yani sonuçta yerin altındaki madenleri keşfedip üretmezsek otomobil kadar yeni bir eve, televizyona, bilgisayara, uçağa, tanka, telefona kısacası etrafımızda gördüğümüz hiç bir araç ve gerece sahip olma şansımız olmayacak.
Normandy şirketinin Genel Müdürü Sabri Karahan'ın, 'Türkiye'de bir takım insanlar madenciliğin önemi bilmeden bilinçsizce buna karşı çıkıyorlar' sözü aklıma geliyor. Aslında gerçektende bu insanlar farkında olmadan gelişmeye, zenginleşmeye ve yüksek bir yaşam standardına karşı çıkıyorlar.
ASKON bülteninde Amerika'da bugünkü yaşam standartlarının korunabilmesi için kişi başına yılda 18 ton maden tüketildiğini ve yıllık maden üretiminin 4 milyar ton olduğu ifade ediliyor. Türkiye'nin yıllık maden üretimi ise yaklaşık 450 milyon ton.
Türkiye'de kuşkusuz çok zengin maden yatakları var ama bunun için yatırım yapıp bu zenginliği bulmak gerekiyor. Örneğin Türkiye'nin 6 bin 700 tonluk
altın rezervi olduğu kabul ediliyor. Ama bu rezervin sadece 600 tonu keşfedilmiş. Bunun içinde yabancı şirketler 200 milyon
dolar para harcamışlar ama bu madenleri çıkarmak için yasal engeller var. Bu yüzden zenginliklerimiz toprağın altında yatıyor ve biz bu zenginlikleri yurtdışından ithal ediyoruz.
Biz çıkarsak da çıkarmasak da otomobil üretimi için madene ihtiyaç duyuyoruz. Peki bir otomobil üretiminde kullanılan maden ve bunlardan elde edilen metaller hangileri ve bunların miktarı nedir. Bir otomobilde, demir-çelik, bakır, kurşun, çinko, lastik ve plastik, cam, alüminyum ve diğer metaller kullanılıyor. Bu metaller için ihtiyaç duyulan madenler ise demir cevheri, bakır cevheri, kurşun cevheri, çinko cevheri, ham petrol, cam kumu, boksit cevheri ve karışık materyal.
Oto üretiminde hangi metalleri kullanıyoruzMetal Miktar
Demir-çelik 1018 kg
Bakır 12 kg
Kurşun 11 kg
Çinko 8 kg
Lastik&plastik 232 kg
Cam 39 kg
Alüminyum 63 kg
Diğer metaller 45 kg
Toplam 1428 kgOto üretiminde hangi madenler kullanılıyorMaden Miktar
Demir Cevheri 2250 kg
Bakır Cevheri 1180 kg
Kurşun Cevheri 435 kg
Çinko Cevheri 327 kg
Ham petrol 445 kg
Cam Kumu 77 kg
Boksit cevheri 254 kg
Karışık materyal 113 kg
Toplam 5080 kg