Bir kişiye yılda en çok 3 bin lira

AYLARDIR üzerinde konuşulup, tartışılan ve özellikle de sigortacıların ‘devrim’ diye nitelendirdiği yeni bireysel sistemi, 2013 ile birlikte uygulamaya girdi. Bir başka anlatımla, devlet katkılı sistem, yeni yılla başladı. Yeni uygulamanın nasıl olacağını ve sistemdeki köklü değişiklikleri de Türkiye Sigorta Birliği’nin dün düzenlediği basın toplantısına katılan Başbakan Yardımcısı Ali Babacan anlattı.

HEDEF TASARRUFU ARTIRMAK

Ali Babacan, konuşmasının başında, 9 yıldır uygulanan ve bugün 3 milyonun üzerinde katılımcıya, 20 milyar TL’de fon büyüklüğüne ulaşılan bireysel emeklilik sisteminde neden değişikliğe gidildiğini açıkladı. Ülkede tasarruf oranının yüzde 12’lere kadar gerilediğini ve tasarruf açığı ile karşı karşıya kalındığını belirten Ali Babacan, yeni bireysel emeklilik sistemi ile daha çok vatandaşın sisteme gireceğini, fonların büyüyeceğini belirterek, “Bu sayede iç tasarrufta artış bekliyoruz. Tasarruf açığının azaltılmasında bireysel emekliliğin önemli açılımı olacak” dedi.

TAKASBANK’TA SAKLANACAK

Bu amaçla sisteme tanıdıkları en önemli avantajın yüzde 25’lik devlet katkısı olduğunu ve sistemdeki istisnasız her katılımcıya devletin yüzde 25 katkı yapacağını ifade eden Babacan, şu açıklamaları yaptı: “Yeni sistem, kişilerin vergi mükellefi olmasına bakılmaksızın, çalışan çalışmayan, ev hanımı dahil tüm kitlelere ulaşacak. Yüzde 25’lik katkı, sistemdeki herkesin hesabına yatırılacak ve devlet katkısı da katılımcıların isteği doğrultusunda nemalandırılacak ve kişilerin kendi birikimleri gibi Takasbank’da saklanacak.”

HAZİNE’YE 1.2 MİLYAR YÜK

Ali Babacan, devlet katkısının bir üst sınırı olduğunu, yıllık brüt asgari ücretin yüzde 25’ini aşamayacağını vurgulayarak, “2013 yılı için konuşacak olursak, devletin katkısı 3 bin lira olacak. Yani, devlet, sistemdeki her fert için 3 bin lira ödeyecek. Asgari ücret arttıkça bu rakam da artacak” şeklinde konuştu. Ali Babacan, yeni sistemin, Hazine’ye yük getirecek bir uygulama olduğunu da söyledi. 2013 bütçesinde devlet katkısı için 1 milyar 250 milyon TL ayırdıklarını, talep olması halinde bu rakamın artacağını da açıkladı.

2014’te performansa göre kesinti olacak

Ali Babacan, yeni sistemde devlet katkısının dışında başka köklü değişiklikler de yaptıklarına dikkat çekerek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Sistemdeki maliyet ve kesintileri düşürdük. Katılımcılardan yapılan kesintilerde önemli indirimler yaptık. Devlet katkısı sayesinde sisteme daha kişi girecek, emeklilik şirketleri de bundan sonra sürümden kazanacak. Ayrıca, emeklilik fonlarının sayısı da artacak. Yeni fon türleri kurulacak. Mesela emeklilik şirketleri, dolayısıyla katılımcılar, altın gibi kıymetli madenlere yatırım imkanı bulacaklar. 2014’den itibaren de fonlarda performansa bağlı kesinti uygulaması başlatacağız.”

İşverene yüzde 15 vergi avantajı geldi

Ali Babacan, Türkiye’deki bireysel emeklilik sisteminin dünyadakinin tersine bir gelişme gösterdiğine de değinerek, dünyada ağırlıklı işverenlerin çalışanları için sisteme girdiklerini, Türkiye’de ise daha çok bireylerin sisteme katıldıklarını kaydetti. Bu nedenle reel sektörü de yakından ilgilendiren değişiklikler yaptıklarını belirten Babacan, “Yeni sistemde işveren, çalışanı adına sisteme girerse, yatırdığı katkı payının yüzde 15’i kadarını vergiden düşebilecek. Bence, bundan sonra işe alımlarda yan haklar içine bireysel emeklilik de girecek diye düşünüyorum” dedi.

Bu iş zorunlu değil, gönüllü olur

Ali Babacan, yeni bireysel emeklilik sisteminin gönüllülük esasına göre ama teşvik ile yürütüldüğünü belirterek, şunları söyledi:
“Zorunluluk kavramına inanmıyorum. ‘Vatandaşa yük getiriliyor’, ‘başka türlü vergi mi alınmaya çalışılıyor’ gibi eleştiriler oluyor. Geçmişte konut edindirme yardımı, zorunlu tasarruf gibi uygulamalar yapılmış ve sonuçları ortada. Oysa biz, bundan sonraki süreçte, gönüllülük ve teşvik esasını baz alıyoruz. 1999 ile bugün arasındaki en önemli fark da bu. Yeni bireysel emeklilik sistemi de gönüllü olacak ama teşvik edilecek.”