Bir gecede 32 yıl geriye: Mcdonald’s Rusya'daki tüm şubelerini kapatıyor
Güncelleme Tarihi:
Rusya’ya uygulanan yaptırımlar ülkeyi adeta bir zaman tünelinden geçirerek 32 yıl geriye taşıdı. İlk kez 31 Aralık 1990’da Moskova’da Rus halkına kapılarını açan McDonald’s ülkedeki 850 şubesini kapatma kararı aldı. Rusya’ya yaptırım uygulayan şirketler arasında Starbucks, Pizza Hut ve KFC gibi birçok dünyaca ünlü zincir restoran ile Coca Cola ve Pepsi gibi sembolik markalar da bulunuyor.
BUNDAN 32 yıl önce ilk McDonald’s Moskova’nın ünlü Puşkin meydanında açılmıştı. Sovyetler Birliği daha çökmemiş, yönetimin başında Mihail Gorbaçov bulunuyordu. Şimdiki gibi hatırlıyorum. Sabah saatlerinden itibaren kapılarını açacak McDonald’s önünde polis sıkı güvenlik önlemleri almıştı. Demir parmaklıklarla zikzak şeklinde kuyruk koridorları oluşturulmuştu. Daha alaca karanlıkta kuyruk 200 metreye ulaşmıştı. Öğle saatlerinde ise 800 metreyi bulmuştu. 900 kişi kapasiteli dönemin en büyük McDonald’s şubelerinden olan Moskova’daki şubeye ilk gün 30 binin üzerinde Rus gelmişti. İlk McDonald’s önündeki kuyruklar 6 ay kadar sürdü. Rusya’nın başka şehirlerinden başkent Moskova’ya düzenlenen turistik gezilerde Kızıl Meydan ve Lenin mazolesini ziyaret güzergâhına McDonald’s da ekleniyordu.
850 ŞUBEYİ KAPATIYOR
Günümüzde ise McDonald’s markasının Rusya’da tam 850 şubesi bulunuyor. ABD’nin, Ukrayna savaşı nedeniyle Rusya’ya uyguladığı yaptırımları dikkate alan McDonald’s dün itibarıyla tüm şubelerini belirsiz süreliğine kapatma kararı aldığını duyurdu. Şirketin 81 bin civarındaki çalışanı ise bir süre daha maaş almaya devam edecek. 1990’lı yıllarda Sovyetler Birliği henüz dağılmamışken ülkede şube açan McDonald’s, bu bakımdan da önemli bir sembol olarak görülüyor. ABD’li zincir restoranın faaliyetlerini durdurması benzer bir sembolik ağırlık taşıdığı için diğer firmaların da bundan etkilenebileceği konuşuluyor. Bu arada McDonald’s CEO’su Chris Kempczinski, Rusya’da ne zaman yeniden açılacaklarıyla ilgili “tahmin etmek imkânsız” dedi.
STARBUCKS DA GİTTİ
Rusya’da faaliyetlerini dondurma kararı alan simge konumundaki ikinci Amerikan şirketi de Coca-Cola oldu. Coca-Cola da dün itibarıyla Rusya çapında faaliyetlerini dondurma kararı aldı. Onun ardından Pepsi de yaptırım önlemlerine katıldı. Öte yandan, kahve zinciri Starbucks’tan da benzer adım geldi. Starbucks Üst Yöneticisi Kevin Johnson, konuya ilişkin açıklamasında Rusya’nın Ukrayna’ya saldırılarını kınadı. Gelişmeleri izlemeye devam ettiklerini belirten Johnson, Starbucks ürünlerinin sevkıyatı da dahil olmak üzere Rusya’daki tüm ticari faaliyetlerin askıya alınmasına karar verildiğini bildirdi.
SON HAMBURGERİ YEMEYE KOŞTULAR
MCDONALD’s şubelerinin kapanacağının duyan Ruslar, haberin sosyal medyada yayıldığı ilk dakikalardan itibaren en yakın McDonald’s’lara akın etti. Şubelerin önünde uzun kuyruklar oluştu. Ünlü zincirden son kez hamburger yemek isteyen Rus halkının görüntüsü sosyal medyada gündem oldu.
RUSLAR BU ŞİRKETLERE ARTIK ULAŞAMAYACAK
9 Mart itibarıyla Rusya’daki faaliyetlerini dondurma veya çekilme kararı alan şirketlerden bazıları şöyle: Coca-Cola, Danone, Nestle, P&G, KFC, Pizza Hut, Starbucks, PepsiCo, Unilever, IBM, Microsoft, Apple, Adobe, AMD, Amazon, Amerikan Express, Adobe, Autodesk, Cisco, Dell, Dropbox, Ericsson, Epic Games, HP, Intel, Lenovo, Linkedin, Nvidia, Oracle, Panasonic, PayPal, Samsung Pay, Webmoney, Audi, BMW, Boeing, Chevrolet, Cadillac, Embraer, FedEx, Ford, General Motors, Harley Davidson, Mercedes-Benz, Porsche, Rolls-Royce, Scania, Skoda, Suzuki, Volkswagen, Volvo, Continental, Ferrari, Lamborghini, Uluslararası Olimpiyat Komitesi, Megogo, Netflix, Paramount, Parimatch, Sony, Universal Pictures, Warner Bros, IKEA, Lego, Swarovski, Shell, BP, General Electric, Rolex, Universal Music.