Güncelleme Tarihi:
İlkinden sonra ikinci bilirkişi raporu da DYP Lideri Tansu Çiller'in eşi Özer Çiller'in mal varlığında şüphe oluşturan noktalar olduğunu ortaya koydu. İkinci raporda, ‘‘Servetin kaynağı olarak gösterilen miktarlar, malvarlığını karşılamaya yetmiyor’’ denildi. İlk raporda, Özer Çiller'in mal varlığında ‘‘90 milyarlık belirsizlik’’ saptanmıştı.
Hürriyet, servetinin kaynağını açıklayamadığı gerekçesiyle, hakkında 5 yıl hapis istenen Özer Çiller ile ilgili ikinci bilirkişi raporunu da ele geçirdi. İkinci rapor, Özer Çiller'in mal bildiriminin ‘belgesiz, yanlış ve fazla kalemlerle dolu’ olduğunu ortaya çıkardı. Rapor, Özer Çiller'in eşi Tansu Çiller ile ortak repo hesabındaki paranın ‘henüz gerçekleşmemiş faizini’, sanki gerçekleşmiş gibi 16 milyar lira hesaplayarak mal bildirimine dahil ettiğini de belgeledi.
Ankara Cumhuriyet Başsavcısı Yücel İldeniz tarafından açılan davada, 6 Ocak 1998 tarihli ilk bilirkişi raporunda, Özer Çiller'in kaynağını açıklayamadığı 90 milyar liralık haksız mal edindiği öne sürülmüştü. Özer Çiller'in avukatları bu rapora itiraz ederek, yeni belgelerle tekrar bilirkişi incelemesi yapılmasını talep ettiler. Aynı heyetin 6 Mart 1998'de savcılığa sunduğu ikinci raporda, bu kez, ‘İlgililer tarafından servetin kaynağı olarak gösterilen miktarlar, malvarlığını açıklamak için yeterli olmamaktadır’ denildi.
Emekli Sayıştay denetçileri Celal Aytav, Osman Zeki Mahmutyazıcıoğlu ve Özden Erdemir'in imzalarını taşıyan ikinci raporda, Özer Çiller'in ek ile verdiği yeni belgelerdeki rakamların, ilk rapordaki rakamlarla tutmadığı belirtildi.
Toplam 7 sayfalık ikinci raporda, dilekçede 30 Kasım 1991-15 Mayıs 1996 döneminde toplam 137 milyar 710 milyon liralık mal edinilmiş görünmesine karşın, 139 milyar 93 milyon lira tutarında kaynak gösterildiği vurgulandı. Özer Çiller'in avukatı Bülent Acar'ın bilirkişiye gönderdiği bilgiler tek tek incelendi. Hazırlanan raporda, Özer Çiller'in eşi Tansu Çiller'e ait kıymetleri, kendi mal bildiriminde gösterdiği ortaya çıkarken, bu durumun yasaya uygun olmadığı bildirildi. Ayrıca Özer Çiller'in, eşi Tansu Çiller ile ortak repo hesabındaki paranın ‘henüz gerçekleşmemiş faizini’ sanki gerçekleşmiş gibi mal bildirimine dahil ettiği de ortaya çıktı. Bilirkişi raporunda, 16 milyar 298 milyon lira olan bu paranın, ilk malvarlığı beyanından düşülmesi gerektiği belirtildi.
ALTINLAR NERDEN ÇIKTI?
Raporda Özer Çiller'in veraseten intikal eden 5 milyar 805 milyon liralık altın geliri gösterdiği, ancak bunun belgesine rastlanamadığı belirtilerek, şöyle denildi:
‘‘Özer Çiller'in 1991-1996 yılları bildirimlerinde altın görünmemektedir. Kendisine veraseten altın intikal ettiğine ilişkin bir veraset ve intikal vergisi beyannamesi de dosyasında bulunmamaktadır. Altın, Tansu Çiller'in annesinin ölümü üzerine vermiş olduğu veraset ve intikal vergisi beyannamesinde, Tansu Çiller'in ölüm nedeniyle yeniden düzenlemiş olduğu, 15 Mayıs 1995 tarihli bildiriminde görülmektedir. Altının paraya çevrildiğini gösteren bir belge de dosyada mevcut değildir.’’
Pelister alacağının belgesi bile yok
Özer Çiller'in avukatı Bülent Acar'ın dilekçesi üzerine, yeni bilgiler ışığında ayrıntılı bir inceleme yapan bilirkişi kurulunun raporu özetle şöyle:
Marso hisse senedi satışından elde edilen 2 milyar 200 milyon liralık gelirle ilgili belge mevcut değildir.
Repodan 54 milyar 566 milyon lira gelir gösterilmiştir. Chemical Bank'ta açılan repo hesabı Tansu-Özer Çiller adınadır. Hesabın para olarak değerlendirilen kısmının bakiyesi 38 milyar 267 milyon liradır. Ayrıca 10 Temmuz 1996 vadeli 48 milyar 865 milyon liralık hazine bonusunun bu tarihteki tutarı 73 milyar lira olacaktır. Vade henüz dolmadığından tahakkuk etmiş veya fiilen elde edilmiş bir gelir sözkonusu değildir. 10 Temmuz 1996 tarihinde elde edilebilir hale gelecek olan faiz gelirinin 15 Mayıs 1996 tarihli bildirim kapsamına alınmamalıdır.
Bodrum S.S Akdeniz Yapı Kooperatifinin pay satışından elde edilen gelir, daha önceki bildirimde tapu kaydı esas alınarak 110 milyon lira olarak gösterilmiştir. Bu defa gönderilen ‘Kooperatif Üyelik Hakkı Devir Sözleşmesi’nde, devir bedeli 1 milyar lira gösterilmiştir.
Suna Pelister'den 2 milyar lira alacak tahsili konusu: Özer Uçuran Çiller'e ait önceki bildirimlerde Suna Pelister'den ya da başka bir kişiden alacak görünmemektedir.
Kilyos'ta villa satışından elde edilen 25 milyar lira gelir konusu: Sözleşmede yer alan bilgilere göre, arsa maliki Tansu Çiller'dir. Özer Çiller, Tansu Çiller'in vekili olarak sözleşmeyi imzalamıştır.
Veraseten gelen 570 bin dolar ile 690 bin DM. konusu: Veraset ve intikal vergisi bildirimi ile mal bildirimleri incelendiğinde, dövizlerin Tansu Çiller'e annesinin ölümü üzerine kendisine intikal ettiği açıkça görülmektedir. Veraseten Tansu Çiller'e intikal eden bu dövizler, hesap tablosu 24 milyar 225 milyon ve 21 milyar 114 milyon lira değerle girmiştir. Döviz alım belgeleri, dilekçe ekinde mevcuttur.
Veraseten gelen 432 milyon 831 bin lira nakit konusu: Bu para da Tansu Çiller'in annesinin ölümü üzerine Tansu Çiller'e intikal etmiştir. Durum, dilekçe eki belgelerde çok açık bir biçimde görünmektedir.
Bilirkişi: Rakamları değiştirmişler
Sayıştay uzman denetçisi Osman Zeki Yazıcıoğlu, ‘‘Tansu Hanım, annesinden kalan malları eşi Özer Çiller üzerine göstermiş. Halbuki veraset ilamında mallar kendi üzerine gözüküyor, tapu kayıtları da öyle’’ dedi. Hürriyet'in rapor hakkındaki sorularını yanıtlayan Yazıcıoğlu şunları söyledi: ‘‘İlk yazdığımız rapora itiraz vardı. Dosya bize ikinci defa geldi, içeriğine itiraz vardı. Yani mal varlığının saptanması hatalı yol ve yöntemle yapılmıştır iddaları vardı. Esasa girmedik. Kaynakları irdeledik ve oradaki ana kalemler büyük çoğunluk Tansu Çiller'in mal varlığında görülen annesinden intikal eden varlıklar, tapu kaydına göre kendi üzerinde olan mal varlığı. Eski rakamları da kendileri değiştirmişler. 137 milyarlık mal varlığı, 138 milyarlık da kaynak daha önçeki mal varlığı rakamını kendileri değiştirmiş. Yani ‘Doksan küsür değil 137 milyar liradır, buna karşılık kaynak şunlar şunlar 138 milyardır' diye.
Ana nokta: Tansu Hanım'a ait mallar, Özer Bey adına gösterilmiş. En barizi Tansu Hanım'ın annesinin ölümünden sonra verdiği veraset intikal vergisi bildirimi var. O bildirimde yer alan kıymetlerin tümü Özer Bey adına gösterilmiş. Ayrıca diyelim ki, (a) kalemi için geçen defa 50 milyon değer göstermiş, bu defa yeni bir belge ile elli değil yüz göstermiş, bu nokta var. Maliye boyutuna gelince; vergi olayı karşımıza çıkıyor. O konuda yorum yapamayız. Bir iki kalem var, yazdığımız raporda görülüyor onlar ama falan suçtur diyemeyiz. Savcılık isterse tümünü gönderir Maliyeye bakın der.’’