Beyin gücü de göçü de var

Otomotiv sektörünün stratejik tedarikçilerinden Kordsa, uzay ve havacılık sektörüne de bu başarısını taşıma yolunda ilerliyor. Lastik ve inşaat güçlendirme teknolojilerine getirdiği yenilikçi yaklaşımlarla büyüyen Kordsa, 2018 yılında 3, 2019 yılında da bir Amerikan şirketini satın aldı. Bu yeni atılımlarla birlikte Kordsa uzay ve havacılık alanında da hızla büyüyecek. Bu yeni şirketlerle kompozit malzemeler konusunda atağa geçen Kordsa’nın 4 kıtada 5 ülkede operasyonu var. Bu başarıyı en iyi takip edenlerden biri de CEO Ali Çalışkan. Türkiye’nin insan kaynağı bakımından çok önemli bir konumda olduğunun altını çizen Çalışkan, şirketin yatırımlarını ve geleceğe yönelik projelerini anlattı.

YENİ İŞLERE ODAKLANDI

Sabancı Holding’in kord bezi, yani lastik güçlendirme bezi üreticisi Kordsa, 2018’de yüzde 59’luk bir ciro artışı yaşadı. Endüstriyel iplik bezinden başlayan yolculuk nerelere taşınıyor?

Kordsa global bir oyuncu oldu. Bizim ikinci bir Kordsa yaratmak hedefimiz var. Bu şu demek. Birincisi cirosal anlamda ikinci Kordsa büyüklüğü hedefliyoruz. İkinci anlamda ise yeni iş kollarına girme hedefimiz var. Ana iş kolumuzda global ayak izimizle içinde bulunduğumuz endüstriyi yönlendiren ve dönüştüren bir şirketiz. Kendi alanında dünya lideri Kordsa. 1990’lı yılların başından itibaren başlayan büyüme hamlesiyle bunu gerçekleştirdik. Merhum Sakıp Sabancı döneminde dışa açılma, çok ortaklı işler başlamıştı. Vizyonumuz hep global oyuncu olmaktı. 2000’li yılların başından itibaren alanında lider oldu Kordsa. Yeni iş alanlarına hep fokuslandık. Özellikle otomotiv sektörüne bağlı büyüdüğümüz için bu alanındaki üretim yatırımları da Doğu’ya kayınca Kordsa Endonezya’ya kadar uzandı.

Kaç ülkede yatırımınız var?

5 ülkede 11 operasyon yöneten bir şirketiz. 2018 sonuçlarına göre bizim ciromuzun yüzde 31 Türkiye merkezli EMEA bölgesinden, yüzde 32’si Kuzey Amerika’dan çıkıyor. Bunun yüzde 12’si kompozit alanındaki yatırımlardan geliyor. Yüzde 26’lık pay da Asya Pasifik’ten geliyor. İzmit’ten sonraki en büyük operasyonumuz Endonezya’da. Yüzde 11’lik bir kısım ise Brezilya’dan geliyor. Bu başarının altında işini iyi yapmak, yenilikçilik, ARGE var. Türkiye polyester, kord bezi üretim merkezi. İki ARGE’miz ve Mükemmeliyet Merkezimiz’le odaklanarak çalışıyoruz.

Otomotiv sektörü etkilendi sıkıntılardan, lastik üreticileri de. Bu size nasıl yansıdı?

Türkiye’de ve dünyada yaşanan ekonomik sıkıntılar sektörü etkiliyor. Bizim ana girdimiz otomotiv sektörü, lastik sektörü. Evet sektörde bir miktar daralma var.

Satışlarımızın yüzde 77’si dolar bazlı. Girdilerimizin yüzde 23’ü lokal tedarikçilerden, yüzde 70’i yine dolar bazlı. Çünkü hammaddeler dolar bazlı geliyor. Yüzde 13 Türk lirasının payı var. Dolar ve Euro’nun değer kazanması bizim portföy yönetimizi etkiliyor. Büyümelerde bir yavaşlama var. Ancak Kordsa alanında ilkleri yapan ve global oyuncu olan bir şirket.

Otomotiv ve bu sektörle bağlantılı yatırımlar Uzakdoğu’ya, Doğu’ya kaydığında Kordsa da o coğrafyalarda yatırım yaptı. Bu vizyonu neler tamamladı?

2007’den itibaren Tayland ve Endonezya’ya girdik. Ben orada 3 yıl yaşadım. Tüm operasyonu oturttuk. Endonezya’da ortağımız var. Halka açık bir şirketiz orada. Pazar büyüdüğü için orada da çok yatırım yaptık. Polyester iplik kapasitemiz 3 katına çıktı, diğer potansiyeller de gelişiyor. Kord bezi kapasitemizi 2 katına çıkardık orada.

Orayı aldığımızda 2 hat vardı, şu anda 7 ürün bandımız var. Son 5 yılda en hızlı büyüdüğümüz yer Endonezya.

Endonezya operasyonunuzda kaç kişi çalışıyor?

1200, Tayland’ta da 400-450 civarında çalışanımız var. Türkiye’de 1100 çalışanımız var. Tüm çalışanlar içinde 750 kişi mühendis ve her milletten çalışanımız var. Birleşmiş Milletler gibiyiz. Çok farklı kültürden insanlar Kordsa kültürü şemsiyesi altında buluşuyor. Türkiye’den de arkadaşlarımızı yurtdışına gönderiyoruz.

UÇAK LASTİKLERİNDE ÖNDE

Uzay ve havacılık sektörüne de adım attınız. Hedefler nedir?�

Dünyada üretilen her 3 uçak lastiğinin 2’sinde bizim kord bezimiz var. Araç lastiklerine baktığımızda da her 3 araç lastiğinden birinde bizim güçlendirici bezlerimiz kullanılıyor. Lastikler kord beziyle güçlendiriliyor. Sabancı Üniversitesi’nde Mükemmeliyet Merkezi kurduk. 30 milyon dolarlık bir yatırım yapıldı. 15 profesör ve 70’in üzerinde doktora öğrencisi var orada. Açık inovasyon ve girişimciliğin yaratıldığı bir merkez. Lazer kafalı 3 boyutlu yazıcılarla çalışıyoruz, bu Türkiye’de tek. 12 milyon dolar civarında Ar-Ge çalışması yapıyoruz.

Bu alanlarda büyümek için elzem olsa gerek…

 Amerika’da Philadelphia, San Diego, Los Angeles’ta 3 şirket aldık. Bu şirketler havacılık sektöründe Boeing tedarikçisi. Biz üretimimizi Boeing’e sağlıyoruz. ABD’de 100 milyon dolarlık yatırım yaptık. 105 milyon dolarlık ciro beklentimiz var bu işlerden. Kompozit alanında yeni bir şirket daha aldık Amerika’dan, hisse devir tamamlandı.

Ne kadarlık bir yatırım?

181 milyon dolar’a Axiom Materials’ı aldık. Amerika’da hedeflerimizi tamamlamış olduk. Uçakların jet motorların üretiminde kullanılan malzemeyi üreten bir şirket bu. Son 5 yıldır yüzde 17 büyüyen bir şirket. Bu sektör içinde en yüksek hacme sahip. Havacılık dışında yeni nesil otomotiv sektrünün malzemeleri de üretiyor.

SABIR GEREKİYOR

Türkiye’nin insan kaynağını nasıl görüyorsunuz?

Türkiye’nin ciddi beyin gücü var ama göçü de var bu da bir gerçek. Ancak Türkiye’deki insanlara yeterli olanaklar verildiğinde çok farklı bir yerde olabilecek gücümüz var. Bu insanlara katkı sağlayacak sabırlı bir yapı lazım. Ar-Ge’yi destekleyen, o ortamı sağlayan ve finanse eden bir yapıya ihtiyaç var.

ALİ ÇALIŞKAN KİMDİR?

Selanik göçmeni bir ailenin oğlu Ali Çalışkan. Samsun’da büyüdü. Ailenin ilk mühendisi. ODTÜ Makine Mühendisliği’nden mezun olduktan sonra askerlik öncesi Soyut Mühendislik’te çalıştı. 1986’da Kordsa’ya teknik mühendis olarak girdi. Kordsa’da farklı kademelerde çalıştı. 2010-2013 yıllarında Kordsa’nın Endonezya’daki şirketi Indokordsa’da Operasyon Direktörü oldu. Asya Pasifik bölgesinde Kordsa’nın hacminin büyümesine katkıları olan Çalışkan, 2015 yılından bu yana da Avrupa, Ortadoğu, Afrika Genel Müdür yardımcılığı görevine bulundu. Ali Çalışkan 3 yıldır Kordsa’nın CEO’su.

1 MİLYAR $’A YAKLAŞACAK

ŞİRKETİN ciroda önemli bir büyüme yakaladığına işaret eden Ali Çalışkan, “Kordsa’nın 2018 cirosu 827 milyon dolar. Kordsa ailesine yeni katılan kompozit iş biriminin 2019 yılı toplam cirosuna 105-115 milyon dolar katkıda bulunması bekliyor” dedi.