BES’te rekor HES’te arayış

Fon tutarı 21 milyarı aştı

DEVLETİN yüzde 25 oranında destek verdiği Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) giren kişi sayısı 3 milyon 245 bine, fon tutarı da 21 milyar liraya ulaştı. 2003 yılında faaliyete geçen ve 1 Ocak 2013’ten önce katılımcıların vergi indiriminden yararlandığı BES’te “devlet katkısı dönemi” rakamlara da yansıdı.BES’te 8 Şubat itibariyle katkı payı tutarı 16 milyar 817 milyon lira olurken, yatırıma yönlenen tutar da 16 milyar 375 milyonu yakaladı.

ANADOLU HAYAT İLK SIRADA

Emeklilik sektöründe 642 bin katılımcı ve 4 milyar 369 milyon liralık fon tutarıyla Anadolu Hayat Emeklilik ilk sırada yer aldı. Garanti Emeklilik ve Hayat 631 bin kişiyle, Avivasa Emeklilik ise 4 milyar 157 milyon liralık fon büyüklüğüyle ikinci sıraya oturdu. Bu iki şirketi, 3 milyar 634 milyon liralık fon büyüklüğüyle Yapı Kredi Emeklilik takip etti. 17 emeklilik şirketi arasında yer alan Garanti Emeklilik’in fon tutarı 3 milyar 428 milyon olurken, Avivasa’nın katılımcı sayısı da 507 bine ulaştı.

BEŞ BİN KİŞİ EMEKLİ

Sistem kapsamında Anadolu Hayat Emeklilik’ten bugüne kadar 2 bin 704, Yapı Kredi Emeklilik’ten 915, Avivasa Emeklilik’ten de 712 kişi olmak üzere toplam 5 bin 629 kişi emekli olmaya hak kazandı. Bireysel emekliliğe en fazla katılan şehir yüzde 31’le İstanbul oldu. İstanbul’u sırasıyla Ankara, İzmir, Antalya, Bursa, Adana, Kocaeli, Muğla, İçel ve Konya izledi. Sisteme en çok talep yüzde 36 ile 25-34 yaş arasındakilerden geldi.

EN ÇOK TALEP 35’TE

35-44 yaş arasındakilerin sisteme katılım oranı yüzde 33 olurken, 45-55 yaş üzerindekiler yüzde 19 katılım sağladı. BES’e en az katılım gösterenler ise yüzde 4 ile 56 yaş ve üzerindekiler oldu. Ekonomi yönetimi, cari açığın düşürülmesinde tasarrufların arttırılmasının büyük payı olduğunu düşünüyor. Bu bakımdan hükümet, katılımcıların sistemde daha uzun süre kalarak birikim yapması ve vatandaşı düzenli tasarrufa daha fazla teşvik etmek için BES’te 1 Ocak 2013 itibariyle “devlet katkısı” modelini başlattı.

GİRİŞLERİ ARTTIRACAK

Kişilerin devlet katkısından yararlanabilmesi için BES’te en az 3 yıl kalması gerekiyor. 3 yılı tamamlamadan BES’ten ayrılanlar, devlet katkısından yararlanamıyor. 3 yıllık süreyi tamamladıktan sonra sistemden ayrılan kişiler ise devlet katkısının yüzde 15’ini alabiliyor. BES’e devlet katkısının hem yeni girişleri artıracağı hem de sistemden çıkışları azaltacağını vurgu yapılıyor. / Erdinç ÇELİKKAN

HES toprağı yol olacak

ORMAN ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, Hidro Elektrik Santralleri (HES) konusunda halkı yeterince aydınlatmadıklarını belirterek, “Hata bizim, vatandaşa faydalarını yeterince anlatamadık. Ama artık HES’lerde bir orta yol bulduk” dedi. Eroğlu, HES’lere karşı çıkanların, rakip şirketler olduğunu öne sürdü. Eroğlu, termik santral yapan ve işleten şirketlerin HES’lere karşı direnen derneklere destek verdiğini iddia etti. Buna ilişkin belgelerin olduğunu anlatan Eroğlu, şöyle devam etti: “HES’lerde orta yol bulunması için büyük bir çalışma yapıyoruz. HES’ler istihdamın yanı sıra ucuz ve temiz elektrik sağlıyor. Biz vatandaşlarımızın bunu anlayacağını düşünmüştük. Burada bir eksiğimiz oldu. Vatandaşa HES’leri anlatmamız gerekiyordu. Yabancılar, termik santrallere yatırım yapanlar, HES’lerle ilgili eylem düzenleyen dernekleri destekliyor. Çünkü Türkiye’nin kendi enerji kaynaklarına sahip olmasını istemiyorlar. HES’lerde az da olsa yanlışlıklar yapıldı. Onlara da ceza kesiyoruz, ruhsatını iptal ediyoruz.

HES YAPILIRKEN ŞARTLAR BELLİ

HES’ler yapılırken çıkan topraklar artık rastgele çevreye atılamıyor. Bunlar yol yapımında kullanılıyor. Böylece yol yapımı için taş ocakları açmaya, başka bir yeri tahrip etmeye gerek kalmıyor. Derelere su bırakılması için barajlara ölçüm cihazları koydurduk, dereler susuz kalmayacak. HES’i yapan bir ağaç keserse, 5 ağaç dikmek zorunda olacak. Balık geçitleri koyuyoruz, balıklandırma yapılıyor.Şu ana kadar HES’ler için 1500 başvuru var. 350’si faaliyete geçti. Türkiye, potansiyelinin yüzde 40’nı kullanıyor. Oysa ABD, Kanada, Avrupa ülkeleri su kaynaklarının yüzde 85-90’ını kullanacak tesisleri yapmış. HES’lerden elde edilen elektrik, Türkiye’nin ihtiyacının üçte birini karşılıyor. Biz tüm potansiyelimizi kullanırsak, yine aynı oranda kalacak. Çünkü, Türkiye’nin elektrik ihtiyacı artıyor.

ÜÇ KURAL VAR, İLKİ ESTETİK

Gittiğimiz her yerde HES’leri vatandaşlara anlatıyorum. HES havzaları ile ilgili çevre düzenleme projelerini hayata geçiriyoruz. İğdere’de de böyle bir çalışma başlayacak. Artık yatırımlarda 3E’ye dikkat ediyoruz; estetik, emniyet, ekonomi. İktidara ilk geldiğimizde yatırım bütçesi az olduğu için öncelik ekonomik olmasıydı. Şimdi böyle bir sıkıntı kalmadı, bu nedenle önce estetiğe bakıyoruz.” / Nuray BABACAN