Beş fabrikada 150 bin ton meyve sıkıyor
Güncelleme Tarihi:
ALİ Akman, çok iyi eğitim almış bir girişimci olarak önce ticareti öğrendi sonra sanayici oldu. Şu anda kendisine ait beş meyve suyu fabrikasından yılda 25 milyon Euro’luk ihracat yapıyor. Son yıllarda turizm ve inşaatta da büyük projelere imza atan Akman, Toronto’ya 4 kule dikiyor.
TÜRK girişimcilerinin küresel rekabette üstünlüğünü kanıtlayan isimlerden Ali Akman, beş fabrikada meyve suyu üretiyor ve yılda 25 milyon Euro’luk ihracat yapıyor. Turizmde otel yatırımcısı olarak büyüyen Akman, inşaatta da hem içerde hem yurt dışında projelere imza atıyor. Toplamda 750 kişilik istihdamı olan Ali Akman, yakın zamanda inşaatına başladığı Toronto’daki 4 kuleden, Türk vatandaşlarına da satış yapacak. Akman Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Akman şöyle anlatıyor öyküsünü:
ROBERT VE MANCHESTER
“Robert Kolej’i bitirdikten sonra Manchester’da işletme okudum. Sonra da Almanya’da Data Processing alanında master yaptım. 1981’de Türkiye’ye döndüm. Babam Türkiye’nin ilk harita mühendisidir. Yıldız Teknik mezunudur. Yıllarca harita mühendisi ve müteahhitlik yaptı. Karayollarına, İller Bankasına, bazı bakanlıklara çalıştı. Ben Türkiye’ye geldikten sonra baba mesleğiyle bir alakam olmayacağını anladım. Önce bir firmada (İncekara) çalışmaya başladım. Emniyet Genel Müdürlüğü panzer alımı yapacakmış. Çalıştığım şirket adına ABD’den (Cadillac) 24 tane panzer ithalatı gerçekleştirdim. ABD ile bu tecrübe benim için çok faydalı oldu. Sonra o şirketten ayrıldım kendi ve kendi işimi kurdum. Meyve suyu ticaretine başladım. Türkiye’nin ilk meyve suyu ihracatını da 1982 de ben ABD’ye gerçekleştirdim.
ERSU’YLA SANAYİCİ
Türkiye’ de ilk meyve suyu üretim tesisleri 1969’da kurulmaya başlamış. Süleyman Demirel zamanında verilen teşviklerle kurulan bu ilk fabrikalar ihracat yapamamışlar, iç piyasada da satamamışlar. 1980’e gelindiğinde hepsi iflas durumundaydı. Kimisini bankalar devralmıştı. Sonra o bankalar da batmış ve fabrikalar Ziraat Bankası’na geçmişti. Babam Niğdelidir ve Niğde’nin elması çok meşhurdu o zamanlar. Kendisi de hasbelkader bu fabrikalardan birine (Nimsa) ortak olmuş. ‘Ortak olduk zara ettik’ diye konuşurdu. Ben de dış ticaret yapmaya çalışırken meyve suyu üzerin çalışmalarım netice verince 1984’te Konya’da kurulu Ersu’yu satın aldım.
YÖRESEL FABRİKALAR
1987’da Amerikalılarla Antalya’da Golden Meyve Suyunu, 1992’de Afyon Sultandağı’nda Morello Meyve Sularını, 1994’ te Niğde’de Aksu meyve sularını kurduk. Beş tane meyve suyu bir de su fabrikamız (İvris Su) var. Fabrikalarımız yöresel. Çünkü, 200 kilometre yarı çap dışında meyve almama kararı aldık. ‘Bir bölgenin meyvelerini müstahsilden alalım, tüccar sokmayalım araya’ dedik. Ersu’yu, 2000 yılında halka açtık. En büyük hissedar benim yüzde 60’ı halka açık. Diğer meyve suyu şirketleri şahsıma ait. Antalya’da elma ve armut sıkıyoruz. Afyon’da narenciye hariç tüm meyveleri sıkıyoruz. Niğde’de Aksu ile elma ve armut sıkıyoruz. Burada ayrıca tüm tesisler için plastik varil üretiyoruz. Ersu’da ise tüm meyveleri sıkıyoruz ve tüm ambalajlara dolum yapabiliyoruz. Aynı zamanda konsantre ve pürede yapabiliyoruz ki en entegre olanı bu tesisimiz. Biz ortalama (mahsule göre) yılda 150-160 bin ton meyve işliyoruz. Bu aslında ülkemiz için çok büyük bir rakam ki üretimimizin yüzde 75’ini de ihraç ediyoruz. En çok Avrupa Birliği (AB) ülkelerine, sonra Kuzey Amerika (ABD ve Kanada), Doğu’da Japonya, Avusturalya, Yeni Zelanda ve Çin en büyük pazarlarımız. Yaklaşık 50 ülkeye meyve suyu satıyoruz. Arjantin, İtalya, İran ve Çin’de de tesisler kurduk ve yerel girişimcilere devrettik.”
MEYVE SUYUNDA BİLGİ KİRLİLİĞİ VAR
ALİ Akman, 35 senedir Türk çiftçisinin ürettiği meyveleri kullanarak üretim ve ihracat yaptıklarını belirterek, “Ne yazık ki bu ürünle ilgili ülkemizde çok büyük bilgi kirliliği var. Bu da sektöre zarar veriyor. 2001’de kişi başına meyve suyu tüketimi bu ülkede 2 litreyken, 2009’da 11 litreye kadar yükseldi. Fakat şu anda 7 litre civarında. Bu rakam Almanya’da 46, ABD’de 49, Yunanistan’da 24 litre. Türkiye, dünya standartlarında meyve suyu üretimi yapıyor ki bu zaten yüzde 100 meyve suyu anlamına geliyor. Bunu Tarım Bakanlığı, ilgili derneğimiz denetliyor. Meyve nektarı deniyorsa yüzde 50 meyve, meyveli içecek deniyorsa yüzde 15 meyve olmak zorunda. Buna uymamak hapis cezası demek. Biz bunları tüketiciye maalesef yeterince anlatamadık” diyor.
sozdemir@hurriyet.com.tr