Güncelleme Tarihi:
Merkez Bankası Başkan Vekili Erdem Başçı, Merkez Bankası’nın kredi kartı faizlerini düşürmek için zorla bir şey yapmayacağını bildirdi.
Erdem Başçı, Başkan Yardımcısı Fatih Özatay, Başkan Yardımcı Vekili Rıfat Güney, Piyasalar Genel Müdürü Çiğdem Köse ve Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdür Yardımcısı Çiğdem Koğar’la birlikte Resmi Gazete’de bugün yayımlanan Kredi Kartı İşemlerinde Uygulanacak Azami Faiz Oranları Hakkındaki Tebliğ konusunda bilgi vermek üzeri bir basın toplantısı düzenledi.
Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun 26’ncı maddesiyle Merkez Bankası’na kredi kartı işlemlerinde uygulanacak en yüksek akdi ve gecikme faiz oranlarının belirlenme görevi verilmişti.
Kredi kartı faizlerinin diğer kredilere göre yüksek olmasının anlaşılabilir bir şey olduğunu ancak, iki faiz oranı arasındaki farkın son beş-altı ay içerisinde oldukça açıldığına dikkat çeken Başçı, "Kredi kartlarında gecikme faizinin akdi faizin yüzde 30 fazlasıyla sınırlandırılması nedeniyle bankaların akdi faizi yüksek tutma tercihleri ve Kredi Kartları Yasasının nasıl uygulanacağına ilişkin belirsizlikten" kaynaklandığını bildirdi. Başçı, kredi kartlarında rekabetin çalışmamasını engelleyen söz konusu iki faktörün de bugün itibariyle ortadan kalktığını bildirdi.
DÄ°ÄžER ÃœLKELER VE TÃœRKÄ°YE
Kredi kartlarına uygulanabilecek en yüksek faiz oranlarıyla ilgili tebliğ hakkında Merkez Bankası Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdür Yardımcısı Çiğdem Koğar bilgi verdi.
Koğar, bankaların, sadece Türkiye’de değil, teminatın zayıf olması nedeniyle yüksek kredi riski, öngörülemeyen likidite çıkışları nedeniyle de likidite riski taşıyan kredi kartı faiz oranlarını bireysel kredi faizlerine göre daha yüksek belirlediklerini vurguladı.
ABD’de bireysel kredilerde yüzde 7.5 olan ortalama faiz oranının, kredi kartlarında yüzde 12.5’e kadar yükseldiğini, sırasıyla İngiltere’de yüzde 14.2 ve yüzde 16.5, Avustralya’da yüzde 12 ve yüzde 16.8, Yeni Zelanda da ise yüzde 13.7 ve yüzde 18.8 olduğunu belirten Koğar, buna karşılık Türkiye’de tüketici kredisi faizlerinin yüzde 22.6 olmasına karşılık kredi kartı faizlerinin yüzde 84.8 düzeyinde bulunduğu bildirdi.
Ayrıca aynı Kanunla, kredi kartına taraf olanların hak ve yükümlülükleri açıkça belirlenmiş, sistemin işleyişi ve alt yapısı düzenlenmiştir.
ORTALAMANIN 0.5 PUAN ÃœZERÄ°
Koğar, bankaların kredi kartı işlemlerinde uygulayacağı aylık azami faiz oranlarını, sektörün ağırlıklı ortalama faiz oranlarına 0.5 puanlık piyasa marjı eklenerek belirlediğini açıkladı. Aylık azami gecikme faiz oranının belirlenmesinde de aynı yöntemin izlendiğini belirten Koğar, "Bankaların kredi kartı işlemlerinde uyguladıkları aylık azami akdi faiz oranları yüzde 2.75 ila 6.50 arasında değişmekte olup, kredi kartı hamillerinin önünde tercih yapabilecekleri geniş bir faiz yelpazesi bulunmaktadır" dedi.
Merkez Bankası bundan sonra bankaların kredi kartlarına uyguladıkları aylık azami faiz oranlarını internet sitesinde yayımlanacak ve değişiklik oldukça güncelleyecek. Kredi kartı sahiplerinin bu faiz oranlarını sürekli kontrol ederek daha düşük faiz uygulayan bankaları seçme olanağı bulunuyor.
HANGÄ° BANKALAR YÃœKSEK
Merkez Bankasının belirlemelerine göre kredi kartı veren 22 bankadan sadece Anadolubank (yüzde 6.5), Citibank (yüzde 5.95) Garanti Bankası (yüzde 5.95), Finansbank (yüzde 5.85) ve HSBC Bank (yüzde 5.85) yeni düzenleme kapsamında 1 Haziran’dan itibaren faiz indirmek zorunda kalacak. Halen, Denizbank, Koçbank, Şekerbank, Tekstilbank ve Yapı ve Kredi Bankası yüzde 5.75 olan üst sınır düzeyinde faiz uyguluyor. Diğer bankaların faiz oranları da yüzde 2.75-5.65 arasında değişiyor.
Merkez Bankası'nın, bankaların internet sitelerinde ve hesap bildirim cetvellerinde yer alan nakit çekim dahil halen uyguladıkları aylık azami faiz oranları konusunda yaptığı derleme şöyle:
BANKALAR Akdi Faiz Oranları (aylık-yüzde)
--------------- ----------------------------
Anadolubank 6.50
Citibank 5.95
Garanti Bankası 5.95
Finansbank 5.85
HSBC Bank 5.85
Denizbank 5.75
Koçbank 5.75
Åžekerbank 5.75
Tekstilbank 5.75
Yapı ve Kredi Bankası 5.75
Akbank 5.65
Fortis Bank 5.65
Ekonomi Bankası 5.45
Tekfenbank 5.00
İş Bankası 4.75
Vakıflar Bankası 4.75
Oyakbank 4.25
Bankeuropa 3.95
Turkish Bank 3.75
Halk Bankası 2.99
Ziraat Bankası 2.90
MNG Bank 2.75
"ZORLA DÜŞÜRMEK İÇİN BİR ŞEY YAPMAYIZ"
Merkez Bankası Başkan Vekili Erdem Başçı, belirlenen oranın tüketicilerin beklentilerinin oldukça üzerinde olduğu hatırlatılarak yöneltilen bir soru üzerine, "İktisatta ’kasıtlı davranışların kastedilmeyen sonuçları’ diye bir kural vardır. Bir niyetle yola çıkıp aksine bir sonuçla karşılaşabilirsiniz" dedi. Kredi kartlarında piyasada rekabeti bozan iki unsurun "çok iyi niyetle" konulduğunu belirten Başçı, gecikme faizini sınırlamak amacıyla 2003 yılında Tüketiciyi Koruma Yasası kapsamında getirilen "gecikme faizi akdi faizin yüzde 30’unu geçemez" kuralının akdi faiz oranlarının yüksek kalmasına yol açtığını vurguladı. Başçı, "Bu piyasaya müdahaledir. Gecikme faizi başka bir şeyin, akdi faiz başka bir şeyin fiyatıdır. Elmanın fiyatı armudun fiyatının yüzde 30’unu geçemez gibi bir fiyatlamadır" dedi.
  Â
Başçı, Banka Kartları ve Kredi Kartları Yasasının geçen yıl şubat ayında iyi niyetli olarak gündeme getirildiğini, ancak tasarıyla birlikte oraya atılan af söylentilerine piyasanın tepki verdiğini hatırlattı. Başçı, "Merkez Bankası kredi kartlarında faizi aşağı düşürmek için zorla bir şey yapmayacaktır. Bundan fazlasını yapmayacaktır" diye konuştu.
  Â
Başçı, Türkiye’nin diğer kredilerin faiz oranlarında, diğer dünya ülkeleriyle aynı düzeye henüz gelmemekle birlikte oldukça yaklaştığını, ancak çok yaklaşıldığını hatırlatarak, piyasayı bozucu unsurlar ortadan kalktıkça kredi kartı faizlerinin de diğer ülkelerin seviyesine geleceğini anlattı. Başçı, Merkez Bankası’na fiyat ve finansal istikrar görevi verildiğini belirterek, kredi kartı faizlerini zorla düşürmenin finansal istikrara bir katkısının olmayacağını vurguladı.
GÃœNEY YANITLADI
Bu arada Erdem Başçı, toplantıda yöneltilen soruların önemli bir bölümünü BaÅŸkan Yardımcısı VekiliÂRıfat Güney’den yanıtlamasını istedi. Rıfat GüneÅŸ, tüketicilerin bankaların kredi kartlarına uyguladığı faiz oranlarına bakarak daha düşük faiz uygulayan bankaları tercih edebileceklerini belirterek, kredi kartı faizlerini tüketicilerin tercihlerinin düşüreceÄŸini bildirdi. Azami faiz oranlarını belirlerken taksitli-taksitsiz ayrımı yapma olanağı bulunmadığını, faiz oranı aÅŸağı indikçe bankaların da taksit uygulamasını gözden geçirebileceÄŸini söyledi.
ÜÇ AYDA BİR BELİRLENECEK
Merkez Bankası, kredi kartlarına uygulanacak en yüksek faiz oranı ise gecikme faiz oranlarını bundan sonra her üç ayda bir yeniden belirleyerek ilan edecek. Bundan sonraki faiz azami faiz oranları ise temmuz ayı başında ilan edilecek.