OluÅŸturulma Tarihi: AÄŸustos 07, 2002 00:00
Dolar kurunun yüzde 16.7 arttığı, enflasyonun yüzde 15.5 çıktığı yılın ilk yedi ayında benzine yüzde 27 dolayında, diÄŸer petrol ürünlerine de yüzde 49.'a varan oranlarda zam yapıldı.Akaryakıt fiyatlarında yılın ilk yedi ayında daha çok vergi artırımlarına baÄŸlı olarak yaÅŸanan artışlar, bu dönemdeki enflasyon ve kur artışlarını ikiye katladı. Akaryakıt Tüketim Vergisi (ATV) ve Akaryakıt Fiyat Ä°stikrar Fonu (AFÄ°F) ayarlamaları dolayısıyla pompa fiyatlarında gerçekleÅŸen yüksek artışlar, TÃœPRAÅž'ın kurdan kaynaklanan maliyet artışlarının çok üzerinde oluÅŸtu.TÃœPRAÅž'ın kasasına giren para fazlaca deÄŸiÅŸmezken, Maliye'nin ATV tahsilatında adeta patlama yaÅŸandı. Sürekli yükseltilen ATV tutarlarından kaynaklanan bu artış, ekonomik durgunluÄŸun sürmesi nedeniyle akaryakıt tüketiminin azalmasına raÄŸmen gerçekleÅŸti.KUR VE AKARYAKIT FÄ°YATI Yılın ilk dört ayında hızla geriledikten sonra, son üç ayda çıkışa geçen dolar kurunda yedi aylık artış yüzde 16.7, toptan eÅŸya fiyatlarında (TEFE) bu dönemdeki artış da yüzde 15.5 düzeyinde gerçekleÅŸti. Buna karşılık yılbaşından bu yana, araç sahiplerinin pompada kurÅŸunsuz benzine ödediÄŸi fiyattaki kümülatif artış yüzde 26.7, süper benzindeki artış yüzde 26.4, normal benzindeki artış da yüzde 26.6 düzeyinde gerçekleÅŸti.Bu dönemde diÄŸer petrol ürünlerinden motorinde yüzde 27.2, gazyağında yüzde 18.3, kalorifer yakıtında yüzde 28.9, fuel oilde de ise yüzde 49.1 fiyat artışı gerçekleÅŸti. MALÄ°YE'NÄ°N ATV GELÄ°RÄ°NDEKÄ° ARTIÅžPetrol ürünlerinin pompa fiyatı içinde TÃœPRAÅž'ın rafineri fiyatının payı gerilerken, vergilerle oynayarak yapılan zamlar, Maliye'nin özellikle ATV tahsilatında patlamaya yol açtı.Ekonomik durgunluk nedeniyle özellikle motorin ve benzinde yaÅŸanan tüketim daralmasına raÄŸmen, ilk altı ayda ATV tahsilatı geçen yılın eÅŸ dönemine oranla yüzde 148.7 artarak 4.8 katrilyon liraya ulaÅŸtı. Petrol ürünlerinde KDV, rafineri fiyatına ATV ve Akaryakıt Fiyat Ä°stikrar Fonu eklendikten sonra oluÅŸan fiyata uygulandığı için, ATV'deki artırımlar, dolaylı olarak Maliye'nin KDV tahsilatında da önemli artışa yol açtı. ATV VE AFÄ°F'Ä°N YERÄ°NÄ° ÖTV ALDI ÇeÅŸitli mal ve hizmetlerden alınan 16 ayrı dolaylı vergi, 1 AÄŸustos'tan itibaren özel tüketim vergisi (ÖTV) adı altında tek kalemde birleÅŸtirildi.Bu kapsamda, petrol ürünlerine, 1 AÄŸustos'tan itibaren yürürlükten kalkan ATV ve AFÄ°F kesintilerinin toplamı tutarında maktu ÖTV belirlendi. BaÅŸlangıçta süper benzin için 805 bin, kurÅŸunsuz benzin için 793 bin, normal benzinde 764 bin, motorinde 534 bin, LPG'de 369 bin lira olarak belirlenen ÖTV tutarları, 3 AÄŸustos'ta açıklanan yüzde 2.7 oranındaki temmuz ayı enflasyonuna göre artırılarak yeniden belirlenecek. Â
button