Sadi ÖZDEMİR
Oluşturulma Tarihi: Nisan 06, 2005 01:56
Petrolün dünyadaki yükselişine paralel yürüyen zamlarla kurşunsuz benzinin litre fiyatı 2.55 YTL oldu, 2 dolara yaklaştı.
Akaryakıta yılbaşından bu yana 9 kez zam geldi, PÜİS Başkanı Muhsin Alkan, ‘Vatandaş artık 5-10 milyonluk benzin alıyor’ dedi.
Akaryakıt ürünlerine gelen son zamla kurşunsuz benzinin litre fiyatı 2.55 YTL, süper benzinin fiyatı da 2.53 YTL oldu ve 2 dolara (2.72 YTL) yaklaştı. Yılbaşından beri uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarının yükselişine bağlı olarak yapıldığı öne sürülen 9 zamdan sonra, vatandaş için otomobilinin deposunu doldurmak tam anlamıyla hayal oldu. Deposu 45 litre olan bir otomobilin ‘depoyu fullemesi’ için 114.75 YTL, 50 litrelik bir depo içinse 127.5 YTL ödenmesi gerekiyor.
ARTIK DEPO DOLMUYOR:
Petrol Ürünleri İşverenler Sendikası (PÜİS) Başkanı Muhsin Alkan, bu durumun akaryakıt istasyonlarından ‘dramatik alışverişlere’ neden olduğunu belirterek, ‘Artık eskisi kadar sıklıkla depo doldurulmuyor. 5 milyonluk yakıt alanlar bile var. Vatandaş, ‘şöyle bir depoyu doldurayım çoluk çocuk gezelim’ devrini kapattı’ dedi.
BİZİM KÁRIMIZ KÜÇÜK:
PÜİS Başkanı Muhsin Alkan, ‘Zamlar sektörü de çok olumsuz etkiliyor. Biz piyasa serbestleştikten beri hiçbir faydasını göremedik. Çünkü akaryakıtın yüzde 75’e yakını zaten verdi. Geri kalanla ne kadar oynarsın? Bizim kárımız hep küçük kalıyor, finansman gerekliliğimiz ise hep artıyor’ dedi. Türkiye’nin bu gidişle dünyanın en pahalı akaryakıt satılan ülkesi olacağını belirten Alkan, zam geldikçe verginin de arttığını hükümetin bu konuda bir çözüm bulması gerektiğini bildirdi.
SİYASİ OTORİTE RİSK ALSIN:
Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası (TABGİS) Başkanı Atıf Ketenci, otomatik zamda kriterin uluslararası akaryakıt fiyatları olduğunu belirterek, ‘Ancak bu dengelerin dışında çok yüksek vergi var ve bu konuda siyasiler risk alıp çözüm bulmalı’ dedi. Ketenci, 1 litre benzinde 1.362.500 lira ÖTV bulunduğunu, Motorinde de bu miktarın 834.500 lira olduğunu belirterek şöyle konuştu: ‘Devlet ÖTV’yi fikslemiş durumda. Artık burada fedakarlık etmesi lazım. Hiç değilse KDV’yi düşürmeliler. Evet oransal olarak fiyatlar arttıkça vergi düşüyor gibi görünüyor ama aslında miktar olarak artıyor. Buradan bakarsanız Ekim başına göre ÖTV tutarı yüzde 23.3 artmış durumda.’
BÜROKRASİ PARAYA BAKAR:
Atıf Ketenci, hükümetin akaryakıt fiyatlarını vatandaş lehine rahatlatmak için vergi konusunda adım atması gerektiğini ancak bu konunun genellikle bürokratlara sorulduğunu kaydetti. Ketenci, ‘Bu iş bürokrasiye bırakılmış hesaplarla olmaz. Çünkü bürokrat sürekli devlete daha çok para toplamak ister’ diye konuştu. Yüksek ÖTV ya da KDV’nin ne devlete ne de vatandaşa yararı olduğunu söyleyen Ketenci, ‘ÖTV ile KDV toplamı yüzde 70’i buluyor. Kaçak akaryakıtın çoğalmasının nedeni de bu, vatandaşın tüketimi kısmasınında. Geçen yıla göre tüketim yüzde 10 gerilemiş görünüyor’ dedi.
Erdoğan: Akaryakıt zammını hükümetdeğil Tüpraş yapıyorBAŞBAKAN Recep Tayyip Erdoğan, AKP Grubu’nda yaptığı konuşmada, akaryakıt zamlarıyla ilgili şu savunmayı yaptı: ‘Halkımın bilmesini istiyorum. Niçin? Yılbaşından önce akaryakıta zam yapıldığı zaman herkes, ‘Hükümet zam yaptı’ -o zamanlar çok çok aralıklarla istisnai gibi zam oluyordu- buna rağmen de bu tür serzenişlerde bulunuluyordu. Bunu, (borsa veya serbest piyasaya açalım) dendi. Biz de (yılbaşından itibaren serbest pazar ekonomisine geçeceğiz) dedik. Ve 1 Ocak’tan yılbaşından itibaren bu süreç başladı. Bu süreç başladıktan sonra fiyatlarda bu artışlar oluyor. Bu artışların hiçbirisinin hükümetimizle alakası yoktur. Bu fiyatları belirleme artık hükümetimize ait değildir. Bu fiyatları açıklayan hükümet değildir. Bunu özellikle halkımın bilmesini istiyorum. Bu dünyadaki petrol fiyatları ile bağlantılı olarak başta Tüpraş olmak üzere diğer kurumlarımızın özerk hareketleridir.’
OPEC, ‘üretim artacak’ dedi petrol 56.6 dolara indiULUSLARARASI borsalarda haftaya rekor fiyatlarla başlayan petrol fiyatları, AB’nin 2005 yılı için büyüme tahminini düşürmesi ve petrol ihraç eden ülkeler örgütü OPEC’in üretim kotasında artış için harekete geçmesiyle az da olsa geriledi. New York Borsası’nda 35 sent gerileyen ABD hafif petrolünün varili, 56.66 dolara indi. Borsada önceki gün 58.28
dolar ile rekor kırılmıştı. Londra Borsası’nda işlem gören Brent petrolünün varili ise 31 sent gerileyerek 56 dolar seviyesinin altına çekildi. Borsada son işlemler 55.92 dolardan gerçekleştirildi.
IATA: Havada petrol zararı 5.5 milyar doları bulacakULUSLARARASI Hava Taşımacıları Derneği (IATA) Başkanı Giovanni Bisignani, yüksek petrol fiyatlarının havayolu şirketlerinin karlarını erittiğini söyledi. IATA’nın New York’taki ‘Hava Finansmanı’ konferansının açılış konuşmasını yapan Bisignani, havayolu şirketlerinin yakıt faturasının 2003 yılında 44 milyar dolardan geçen yıl 63 milyar dolara çıktığını anlatarak ‘Eğer (Brent) petrolün varilinin yıllık ortalaması 43 dolar olsa bile yakıt harcamalarımız 2005’te 76 milyar doları bulacak. Bu durumda sektörün 5.5 milyar dolar zarar etmesi kaçınılmaz’ dedi. Gerekli önlemlerin alınmaması halinde sektördeki sıkıntının daha ciddi hale geleceğini kaydeden IATA Başkanı Bisignani, Asya havayollarında işletme maliyetlerinin yüzde 18’ini oluşturan personel harcamalarının ABD’de yüzde 38’lere çıktığını hatırlatarak, rekabeti artırma adına hükümetlerin yaptıkları düzenlemeleri sağlıklı bulmadıklarını ifade etti. Hükümetlerin havayollarına, tütün ve alkollü içkiler vergi oranlarına yaklaşan şekilde yeni vergiler getirmesini de eleştiren Bisignani, konuşmasında şu ifadelere yer verdi: ‘Mesela ABD’de 200 dolarlık uçak biletinde 1972 yılında 14 dolar (yüzde 7) olan vergi payı, geçen yıl 52 dolara (yüzde 26) yükseldi. Ayrıca, uçaklarda güvenlik için 5.6 milyar dolarlık maliyet çıkarılmasını sektör olarak kabul etmiyoruz. Hükümetler sorumlu davranarak ulusal güvenlikleri için bu faturayı ödemeliler. Havayolu sektörü 1.8 trilyon dolarlık ekonomik büyüklüğe ulaşıyor ve 28 milyon kişiye istihdam sağlıyor.’