Belediyeler borçtan kurtulamıyor

Borcun yaklaşık yüzde 85'i (8,6 milyar YTL) 465 belediyeye ait. Ödeme güçlüğü çeken bu belediyelerin, 5 yıllık tahmini geliri, borcun ancak yüzde 20'sini kapatmaya yetiyor. İller Bankası Genel Müdürlüğü'nün, CHP Adana Milletvekili Kemal Sağ'ın KİT Komisyonu'nda yönelttiği sorular için hazırladığı yazılı cevapta, belediyelerin borç tablosu ve ödeme potansiyelleri ortaya kondu.

Buna göre, yurt genelindeki toplam 3 bin 234 belediyeden yalnız 7'sinin hiç borcu yok. Diyadin/Ağrı, Tepecik/Aydın, Norgah (Pazaryolu)/Erzurum, Uzundere/Hakkari, Erenler/Kütahya, Ziyaret/Siirt ve Nazimiye/Tunceli'nin dışında yaklaşık 320 belediyenin de 1.000 YTL'den az borcu bulunuyor.

Tüm belediyelerin toplam borcu 10,1 milyar YTL'ye ulaşıyor. Borcun, 7,2 milyar YTL'sini amme borçları, 2,8 milyar YTL'sini banka kredi borçları ve 34,4 milyon YTL'sini de muhtelif borçlar oluşturuyor.

Bu borcun yaklaşık yüzde 85'i, İller Bankası'nın “ödeme güçlüğü çeken belediyeler” olarak nitelendirdiği 465 belediyeye ait. İller Bankası ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına olan borçların toplamı, 5 yılda alacakları tahmini pay toplamından fazla olan belediyeler, ”ödeme güçlüğü içinde olan belediyeler” şeklinde tanımlanıyor.

Bu şekilde tasnif edilen 68 ildeki 465 belediyenin toplam 8,6 milyar YTL borcu bulunuyor. Bu borcun da 6,3 milyar YTL'sini amme borcu, 2,2 milyar YTL'sini banka kredi borcu, 10,1 milyon YTL'sini de muhtelif borçlar oluşturuyor.
Söz konusu belediyelerin 5 yıllık tahmini tahakkuk geliri ise 1 milyar 792 milyon 334 bin 921,18 YTL tutarında kalıyor.
Buna göre, belediyelerin 5 yıl içinde toplam borcun, 6,8 milyar YTL'sini ödemesi mümkün görünmüyor. Başka bir deyişle, İller Bankası'nın, 5 yıl içinde borcun ancak yüzde 20'sini tahsil edebilmesi bekleniyor.

ÖDEME GÜÇLÜĞÜ ÇEKEN BELEDİYELER

“Ödeme güçlüğü çeken belediyeler” içinde en kötü durumda bulunanı İzmir Büyükşehir Belediyesi...
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin toplam 1,27 milyar YTL borcu bulunuyor. Belediyenin 5 yıllık tahmini tahakkuk geliri ise 152,7 milyon YTL düzeyinde kalıyor.

Isparta Belediyesi'nin de toplam borcu 1 milyar YTL'yi aşıyor. Isparta'nın 5 yıl içindeki tahmini tahakkuk geliri de 23 milyon YTL olarak öngörülüyor. Buradan hareketle belediye bütçesinde 980,8 milyon YTL açık bekleniyor.
Muğla sınırındaki 4 tatil beldesi de borç yükü altında bulunuyor. Marmaris'in 501 milyon YTL, Dalaman'ın 188,6 milyon YTL, Armutalan'ın 160,2 milyon YTL, İçmeler Belediyesi'nin de 127,3 milyon YTL borcu görünüyor.
İller Bankası verilerine göre, yüksek tutarda borcu olan belediyeler, 5 yıllık tahmini tahakkuk gelirleri ve açık durumları şöyle:

Belediyeler Toplam Borç Tahmini Gelir Durum (YTL)
----------------- ------------- --------------- --------------
İzmir Büyükşehir 1.273.615.993 152.690.386 -1.120.925.606
Isparta 1.003.846.206 23.046.522 -980.799.684
Marmaris/Muğla 501.023.215 4.448.020 -496.575.194
İzmit Büyükşehir 377.906.803 69.967.359 -307.939.443
Didim/Aydın 369.129.232 3.988.474 -365.140.757
İskenderun/Hatay 223.457.824 24.699.863 -198.757.960
Dalaman/Muğla 188.601.890 2.732.599 -185.869.291
Bafra/Samsun 186.152.187 12.995.329 -173.156.857
Ankara Büyükşehir 182.766.003 178.306.292 -4.459.710
Gaziantep Büyükşehir 177.431.248 46.451.120 -130.980.127
Armutalan/Muğla 160.199.859 1.926.958 -158.272.901
İçmeler/Muğla 127.263.673 1.450.806 -125.812.867
Şişli/İstanbul 112.279.743 24.574.972 -87.704.770
Yozgat/Yozgat 108.338.777 11.473.907 -96.864.869

Yurt genelindeki belediyelerin toplam borç tutarları şöyle:

Amme borçları : 7.200.362.410,42 YTL
Muhtelif borçları : 34.392.698,39 YTL
Bankaya kredi borçları : 2.857.556.585,46 YTL
Toplam : 10.092.311.694,47 YTL

Ödeme güçlüğü çeken belediyelerin toplam borç tutarları, 5 yıllık tahmini gelirleri ve ortaya çıkan durum da şöyle:

Bankaya kredi borçları : 2.228.205.071,96 YTL
Amme borçları : 6.365.776.922,25 YTL
Muhtelif borçlar : 10.138.078,38 YTL
Toplam : 8.604.095.592,27 YTL
5 yıllık tahmini tahakkuk geliri: 1.792.334.921,18 YTL
Durum: : -6.811.760.671,09 YTL