Belediye gelirlerini artırma çalışması

Taslak, Başbakanlık Müsteşar Yardımcıları Mustafa Çetin ve Emin Zararsız, Başbakanlık İdareyi Geliştirme Başkanı Ercan Topaca ile İçişleri ve Maliye bakanlıkları yetkililerinin katılımıyla oluşturulan ”Çalışma Grubu” tarafından hazırlandı.

Taslakla, emlak vergisi tamamen yerel bir vergi olarak düzenlenerek, yerel vergi sistemi içine alınıyor, vergi oranı yeniden belirleniyor.

Buna göre, bina vergisinin oranı konutlarda binde 1.5, diğer binalarda binde 3 olacak. Büyükşehir belediyesi sınırları içinde olan yerlerde bu oranlar yüzde 100 artırımlı uygulanacak.

Arsa ve arazi vergisi oranı arsalarda binde 5, arazilerde ise binde 2 olarak uygulanacak. Büyükşehir belediyesi sınırları içinde olan yerlerde bu oran yüzde 100 artırılarak tahsil edilecek.

İKİNCİ TAKSİTTE İNDİRİM İMKANI

Emlak vergisinin birinci taksidi mart, nisan ve mayıs aylarında, ikinci taksidi kasım ayında ödenecek. İlk taksidi süresi içinde peşin ödeyene ikinci taksitte yüzde 10 oranında indirim uygulanacak.

Büyükşehir belediyelerine emlak vergisi gelirleri üzerinden pay verilmesi uygulaması yeniden getiriliyor. Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun uygulandığı yerlerde toplanan emlak vergisinin yüzde 25'i büyükşehir belediyesi payı olarak ayrılacak.

MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİNDEN PAY

Motorlu Taşıtlar Vergisi'nden yerel yönetimlere pay ayrılacak.

Verginin yüzde 50'si doğrudan il özel idareleri ve belediyelere aktarılacak.

Yüzde 50 payın yüzde 60'ı belediyelere, yüzde 40'ı il özel idarelerine verilecek. Büyükşehir belediyesi bulunan yerlerde belediye payının yüzde 65'i büyükşehir belediyelerine, yüzde 35'i ilçe ve ilk kademe belediyelerine verilerek, büyükşehir belediyelerine ek kaynak sağlanacak.

GBVG'DEN AKTARMA

Taslak ile merkezi idareden mahalli idarelere aktarılan payların miktarında en az yüzde 20 oranında artış olması öngörülüyor.

Genel Bütçe Vergi Gelirleri'nden (GBVG) belediyelere yüzde 6, il özel idarelerine yüzde 1.12 oranında pay ayrılacak. GBVG tahsilatından ayrılan pay oranları aynen korunuyor, ancak mahalli idarelerin paylarının hesaplanmasında esas alınan matrahın kapsamına bazı vergiler alınarak matrah büyütülüyor.

GBVG tahsilatından ayrılan payların dağıtım ölçüleri de değiştiriliyor. Nüfus kriterine ilave olarak yüzölçüm, kırsal alan nüfusu, illerin gelişmişlik endeksine göre durumu, o mahalde toplanan vergi gelirleri toplamının genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamına oranı, performans sonuçları ve öz gelirlerin toplam gelirlere oranı kriterleri dağıtım ölçüleri arasına alınıyor. Taslağa göre, il özel idareleri ve belediyelere merkezi idareden gönderilecek paylardan en fazla yüzde 40 oranında kesinti yapılabilecek. Bu kesintiler ise ancak kanunlarda öngörülmesi durumunda uygulanabilecek. Böylece mahalli idarelere asgari düzeyde bir gelir garanti edilerek temel hizmetlerin devamlılığı sağlanmaya çalışılıyor, siyasal tercihlere göre kesinti yapılmasının önüne geçilmek isteniyor.

SİNEMA BİLETİNE YÜZDE 10

Taslağa göre, bilet, jeton, marka veya manyetik kartla girilen hipodrom, araba yarışı, sinema, konser, lunapark, sirk, spor salonu gibi yerlerden yüzde 10 oranında eğlence vergisi alınacak.

Bar, pavyon, gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, kabare ve dansing gibi eğlence yerlerinden günlük 80 YTL, internet salonları ve her türlü makine ile oynanan yerlerden günlük 5 YTL, kahvehane ve kıraathane ve kafe gibi yerlerden günlük 4 YTL eğlence vergisi tahsil edilecek.

KOLON BAŞINA 2 YKR

Taslakla, halen merkezi idare tarafından tahsil edilen Şans Oyunları Vergisi, il özel idareleri ve belediyelere devrediliyor.

Spor-Toto, Skor-Toto, Süper-Toto, Spor-Loto, Gol 7, İddaa ve benzeri oyunlar ile Sayısal Loto, Şans Topu, On Numara ve benzeri oyunlardan kolon başına 2 YKr, Piyango, Hemen Kazan ve benzeri oyunlardan ise her bilet için 10 YKr'den az olmamak üzere bilet bedelinin yüzde 20'si, at yarışları ve diğer müşterek bahislerde 10 YKr'den az olmamak üzere her katılma bedelinin yüzde 25'i vergi olarak alınacak. Bu verginin yüzde 70'i belediyeler, yüzde 30'u il özel idarelerine verilecek.

DOĞALGAZ VE LİKİT PETROL GAZI

Doğalgaz ve likit petrol gazı tüketimi Elektrik ve Gaz Tüketim Vergisi kapsamına alınıyor.

Bu vergi kapsamında olan ve imalat sektöründe kullanılan hava gazı, doğalgaz, likit petrol gazı ve elektrikten yüzde 1, diğer elektrik tüketiminden yüzde 5 vergi alınacak.

Büyükşehir belediyesi olan yerlerde bu verginin yüzde 35'i büyükşehir belediyesine, yüzde 65'i ilçe ve ilk kademe belediyelerine verilecek.

KONAKLAMA VERGİSİ

Taslakla, ilk kez mahalli vergi olarak “konaklama vergisi” getiriliyor.

Türkiye'nin turizm potansiyeli dikkate alınarak, turizm hizmetlerinin finansmanına yardımcı olmak amacıyla getirilen vergi, konaklama ücretinin yüzde 3'ü olacak.

Büyükşehir belediyesi bulunan yerlerde bu verginin yüzde 25'i büyükşehir belediyesi payı olarak ayrılacak.

ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSİ

Çevre temizlik vergisi tarifesi yeniden düzenleniyor. Büyükşehir belediyelerinin bulunduğu yerlerde su tüketimi esas alınarak 20 YKr, diğer belediyelerde 15 YKr olarak uygulanacak.

Vergi, su faturaları ile birlikte tahsil edilecek. Büyükşehir belediyelerinin bulunduğu yerlerde toplanan verginin yüzde 75'i ilçe ve ilk kademe belediyelerine, yüzde 25'i ise büyükşehir belediyelerine verilecek.

KÜMES HAYVANLARI KESİMİNE DE HARÇ

Taslakla, kümes hayvanlarının kesimi de harç kapsamına alınıyor. Buna göre, kümes hayvanlarından 1 YKr kesim harcı alınacak.

Kesim harcı, büyükbaş hayvanlarda 5 YTL, küçükbaş hayvanlarda ise 2 YTL olacak.

Taslakla, yeni yol ve kaldırım yapılması, yolların genişletilmesi harcamalarına katılım payı geçmişteki haliyle korunuyor, ancak yolların 15 metreden fazla genişliklerine ait kısımların masraflarına katılım payı alınmayacak.

Kanalizasyon ve su tesisleri harcamalarına katılma payı mevcut tesislerin kapasitelerinin artırılması durumunda da alınacak.

Taslakla, Yangın Sigorta Vergisi ile Haberleşme Vergisi ise kaldırılıyor.