BDDK'dan Faizsiz Bankacılık İlke ve Standartlarına Uyuma İlişkin Tebliğ

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nca (BDDK) hazırlanan "Faizsiz Bankacılık İlke ve Standartlarına Uyuma İlişkin Tebliğ yayımlanarak yürürlüğe girdi.

BDDK söz konusu tebliğ ile komitelere atama ve komitenin çalışma esaslarını belirledi. Tebliğ ile müşterilerine finansman sağlayan kalkınma ve yatırım bankalarının faizsiz bankacılık ilke ve standartlarına uygun şekilde faaliyet göstermek üzere oluşturacakları yapı ve süreçlere ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi amaçlanıyor. Tebliğ, söz konusu bankaları, faaliyetlerinin faizsiz bankacılık ilke ve standartlarına uygunluğunu sağlamak amacıyla bünyesinde bir danışma komitesi tesis etmekle yükümlü kılınıyor.

Tebliğ'de belirtilen esaslara göre, danışma komitesi en az üç üyeden oluşacak ve üyelerin görev süreleri üç yıl olacak. Danışma komitesi üyelerinin, asgari üçte ikisinin, ilahiyat veya dengi alanlarda en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş veya faizsiz finans alanında yüksek lisans ya da doktora derecesine sahip olmanın yanı sıra, faizsiz finans alanında en az üç yıl mesleki deneyime sahip olması zorunlu kılınacak. Kurul, gerekli görmesi halinde üyelerin tamamı için bu şartları aramaya yetkili olacak.

Danışma Komitesi, "faizsiz bankacılık ilke ve standartları ile bunların uygulanması hakkında bankaya münhasır kararlar almak; banka içi düzenlemeleri faizsiz finans ilke ve standartlarına uyum çerçevesinde incelemek; bankanın ürün ve hizmetlerine ilişkin standart sözleşmeleri ile eklerini faizsiz bankacılık ilke ve standartları açısından değerlendirmek ve onaylamak; aldığı kararları içeren periyodik raporları Danışma Kuruluna sunmak; bankaya ve konsolidasyona tabi ortaklıklarına hukuk, denetim ve ilgili diğer alanlarda hizmet sunan kişi ve kuruluşlara faizsiz bankacılık ilke ve standartları konusunda görüş bildirmek; bankanın yıllık faaliyet raporunda yer almak üzere, danışma komitesinin dönem içi faaliyetleri hakkında bilgi vermek ve banka faaliyetlerinin faizsiz bankacılık ilke ve standartlarına uygunluğuna ilişkin değerlendirmede bulunmakla ve bankalar, danışma komitesi üyelerinin görevlerini yerine getirmesi için ihtiyaç duyduğu bilgi ve belgelere erişimini sağlayacak tedbirleri almak"la yükümlü olacak.

Danışma Komitesi, Danışma Kurulu tarafından belirlenen ilke ve standartlara ve alınan genel nitelikli kararlara aykırı kararlar alamayacak.
Tebliğ'e göre, Danışma Komitesi, ayda asgari iki kez olmak üzere, gerekli görülen hallerde Danışma Komitesi Başkanı'nın çağrısı ile toplanacak.
Ayrıca, faizsiz bankacılık uyum ve denetim faaliyetlerinde ve Danışma Komitesi Sekretaryası'nda görev alacak personelin ya katılım bankalarında asgari üç yıl görev yapmış olması ve faizsiz finans konusunda sertifikalı eğitim almış olması ya da faizsiz finans alanında yüksek lisans veya doktora düzeyinde eğitim almış olması gerekecek.

Tebliğ'de yer alan esaslara göre, banka yönetim kurulunun sorumlulukları, "bankada faizsiz bankacılık ilke ve standartlarına uyuma ilişkin yapıların, görev tanımlarının, yetki ve sorumlulukların, iş süreçlerinin, raporlama kanallarının belirlenmesi, bankanın ilgili personelinin faizsiz bankacılık ilke ve standartları ile danışma komitesi kararları hakkında etkin şekilde bilgilendirilmesinin sağlanması; faizsiz bankacılık ilke ve standartları ile danışma komitesi kararlarına uyum konusunda banka personelinin görev ve sorumluluklarının belirlenmesi; Danışma Komitesi üyelerinin ve faizsiz bankacılık uyum ve denetim faaliyetlerinde ve Danışma Komitesi Sekretaryası'nda görev alan personelin görevlerinin icrasında menfaat çatışmalarından uzak olmalarını sağlayacak tedbirlerin alınması; Danışma Komitesi üyelerinin ve faizsiz bankacılık uyum ve denetim faaliyetlerinde ve Danışma Komitesi Sekretaryası'nda görev alan personelin görevlerini yerine getirmesi için ihtiyaç duyduğu bilgi ve belgelere erişimini sağlayacak tedbirlerin alınması; Danışma Komitesi üyelerinin ve faizsiz bankacılık uyum ve denetim faaliyetlerinde ve Danışma Komitesi Sekretaryası'nda görev alan personelin mesleki gelişimlerini sağlamak üzere eğitim programlarının oluşturulması ve uygulanması; ilgili mevzuat ve mevzuattaki değişiklikler hakkında yeterince ve zamanında bilgilendirilmesi; birbirleriyle ve bankanın yöneticileri ve personeli ile bilgi ve tecrübe paylaşımı yapmasına ilişkin süreçlerin oluşturulması; faizsiz bankacılık ilke ve standartları ile danışma komitesi kararlarına herhangi bir uyumsuzluğun tespiti halinde, uyumsuzluğu oluşturan iş ve işlemlerin durdurulması; uyumsuzluk hususunda danışma komitesinin bilgilendirilmesi ve uyumsuzluğu ortadan kaldırmaya yönelik planın hazırlanması; banka müşterilerinin faizsiz bankacılık ilke ve standartları kapsamında ürün ve hizmetlerinin işleyişi, sözleşme hükümleri ile tarafların hak ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirmesine ilişkin politika ve süreçlerin belirlenmesi; danışma komitesi üyelerinin ve danışma komitesinin aldığı kararların kamuoyuna açıklanmasına ilişkin politika ve süreçlerin belirlenmesi; danışma komitesi üyelerinin, danışma komitesi toplantılarına katılan alanında uzman kişilerin ve faizsiz bankacılık uyum ve denetim faaliyetlerinde ve Danışma Komitesi Sekretaryası'nda görev alan personelin göreve başlama aşamasından itibaren Kanunun 73'üncü maddesi kapsamındaki yükümlülükleri hakkında bilgi sahibi olmalarına ve yerine getirmelerine ilişkin gerekli tedbirlerin alınması." şeklinde sıralandı.