Çiğdem TOKER
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 23, 2005 02:00
BDDK, bankaların en çok üç ay vadeyle mevduat toplayabilirken, 15-20 yıl vadeli konut kredilerini nasıl verdiğini mercek altına aldı. BDDK yönetimi, konut kredisi veren banka yöneticilerini Ankara’ya çağırıp görüştü. Gerçekte konut kredisi vadelerinin reklamlardaki gibi 15-20 yıl değil, 5 yıl ortalamada yoğunlaştığı ortaya çıktı.
BANKACILIK Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin’in, konut kredileri konusundaki uyarısından önce; BDDK yönetiminin, konut kredisi veren bankaların ilgili yöneticilerini Ankara’ya çağırarak, ‘Bu riski nasıl yönetiyorsunuz?’ diye sorduğu öğrenildi.
Yılın ilk yarısında yüzde 140 oranında artan konut kredileri 6.3 katrilyon liralık bir hacme ulaştı. BDDK yönetimi, özellikle 15-20 yıl vadeli konut kredisi kullandıracağını duyuran bankaları son iki aydır yakın izlemeye aldı.
Bu bankaların, ilgili birim yöneticileriyle biraraya gelen BDDK yönetimi, Ankara’daki toplantıda, ‘Sektörde, toplanan mevduatın vadesi üç ayı geçmezken, bu kadar uzun süreli konut kredisinde, faiz ve likidite riski ortaya çıkmıyor mu? Bu riski nasıl yönetiyorsunuz?’ sorularını yöneltti.
VADE BEŞ YILI GEÇMİYOR:
Yapılan görüşmede, konut kredisi kullanan vatandaşların, reklamlarda belirtildiği gibi 15-20 yıllık vadelere değil, en çok 5 yıllık vadeye yöneldiği ortaya çıktı. Bu çerçevede mevcut konut kredileri hacminin yarıdan fazlasının, 5 yıldan düşük vadelerde yoğunlaştığı ifade edildi.Bankacılar bu çerçevede BDDK yönetimine, ‘Türk insanının 15-20 yıl vadeli
kredi kullanma eğiliminde olmadığını’ iletirken diğer yandan da, bunda geleneksel alışkanlıklar kadar, vade uzadıkça maliyetin düşmemesinin de etkili olduğu belirtildi.
İKİ YILLIK KAYNAK FİNANSMANI:
Bankacılar, BDDK’nın sorduğu likidite riskini nasıl yönettiklerini açıklarken de, farklı risk parametreleri kullandıklarını belirttiler. Beş yıl vadeli bir konut kredisinin, asıl parasının iki yılda tahsil edildiğini; kalan üç yılda faizinin alındığını belirten bankacılar, bu nedenle asıl paranın kullanıldığı bu iki yıllık dönemin risk açısından önemli olduğunu vurgulayarak, bu dönemi finanse edecek kaynak yaratılarak, telafi edildiğini anlattı.
MORTGAGE KOLAYLAŞTIRACAK:
BDDK kaynakları, bankacılık sektörünün konut kredilerine ilişkin risklerinin, halen tasarı halinde bulunan Mortgage Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle, daha sağlıklı bir zemine oturmasının beklendiğini söyledi. Bankaların, daha uzun vadeli ve büyük fonları daha düşük maliyetle sağlayabileceğini, risklerin de yurtdışındaki yetkili kurumlara devredilebileceğini vurgulayan BDDK kaynakları, yurtdışında bu konuda önemli beklenti olduğunu kaydetti.