Bazıları ’gak guk’ diyor, biz hep dik duranlardanız
Güncelleme Tarihi:
Süleyman DEMİRKAN / KAŞGAR-URUMÇİ
Oluşturulma Tarihi: Eylül 04, 2008 00:00
Rusya’ya meydan okuduktan sonra "kırmızı hat uygulamasına geçtik" açıklaması Bakanlar Kurulu’ndan dönen Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Kaşgarlı Mahmud Türbesi’nde, "Bazıları gak guk eder, biz dik duranlardanız" dedi. Tüzmen, bu sözleriyle kimi hedef aldığı sorulunca da, "Ben ortaya söyledim, kim üstüne alınırsa alınsın" yanıtı verdi.
RUSYA TIR’larına gümrüklerde "kırmızı hat" uygulaması başlandığı açıklaması Bakanlar Kurulu’nda geri çevrilen Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, gelişmeleri açıkça değerlendirmekten kaçınıyor. Tüzmen, dün hedefi belli olmayan şekilde "Kimileri gak guk eder, biz dik duranlardanız" dedi. Türk işadamlarıyla birlikte Sincar-Uygur Özerk bölgesine ziyaretini sürdüren Tüzmen, dün Kaşgarlı Mahmud ve Yusuf Has Hacip’in yaşadığı Kaşgar kentine gitti. Tüzmen, Kaşgarlı Mahmud’un türbesinde dua ettikten sonra, ünlü eseri Divan-ı Lügati Türk’ün sayfalarını karıştırmaya başladı.
’Gak guk’un anlamı
"Gak guk" kelimesini görünce anlamını çevirmenden soran Tüzmen, "Papağan gibi boş konuşan, boş yere, gereksiz konuşan" anlamına geldiği yanıtını aldı. Bunun üzerine Tüzmen, parmağıyla kelimeyi göstererek, "Türkçesi’nde de aynı anlama geliyor. Türkiye’de bazıları gak guk ediyorlar, yani boş konuşuyorlar" dedi. Tüzmen, sözlükten birkaç sayfa daha çevirince "dik durmak" terimini buldu. Yine parmağıyla sayfadaki yeri işaret eden Tüzmen, kelimenin, "Sağlam ilkeli durmak" anlamında olduğunu öğrendi. Tüzmen, "Bazıları gak guk ediyor, bazıları da dik duruyor. Biz her zaman dik durduk. Durmaya da devam edeceğiz. Demek ki o dönemde de gak guk edenler ve dik duranlar varmış. Bakın Kaşgarlı Mahmut yüzlerce yıl önce bu kavramları yerli yerine oturtmuş" dedi.
Ben ortaya söyledim
Tüzmen, Hürriyet’in, bu sözlerle kimi kastettiği sorusu üzerine, "Ben ortaya söyledim, kim üstüne alınırsa" demekle yetindi. Tüzmen, "Bizim Rusya’ya karşı uyguladığımız politika doğru ve haklı. Turkiye, köklü ve güçlü bir devlet. Her devlet kendi ülkesinin ve milletinin çıkarlarını korur. Rusya kendi çıkarlarını, biz de kendi çıkarlarımızı koruyoruz. Bizim haklılığımız, gün geçtikçe daha iyi anlaşılacak. Biz bu gibi olaylarla daha önce de karşılaştık, biliyoruz bunları" diye konuştu.
Altın pınardan su içti
Tüzmen, Kaşgarlı Mahmud’un asasını diktiği yerden su çıktığı ve asanın da filiz vererek bir ağaca dönüştüğü efsanesine dayalı, türbe külliyesi içindeki "Altın Pınar"dan avucuyla su içti. Tüzmen, kırmızı hat krizinden dolayı bozulan moralinin yerine geldiğini, "Altın pınardan su içtim, köşelerim yerine gelecek" sözleriyle ifade etti. Kendisine eşlik eden Kaşgarlı bir yetkili de "Altın su, size büyük enerji verecek" diye tamamladı.
Kaşgar Valisi demir fabrikası istedi
DEVLET Bakanı Kürşad Tüzmen’i Kaşgar’da, Kaşgar Valisi Akbar Gupur karşıladı. Türk iş adamlarını, Kaşgar’da yatırım yapmaya çağıran Gupur, "Gelin burada ortak olalım birlikte çalışalım. Dostuğumuzu, kardeşliğimizi pekiştirelim. Kaşgar’da yüzde 70 demir bulunan demir madeni yataklarımız var, doğal haliyle bile iki parçayı kaynak makinesi ile kaynatabiliyorsunuz. Türk iş adamları burada demir-çelik fabrikası kursunlar. Şu anda bir fabrika var, yılda yüz bin ton demir üretebiliyor. Oysa bizim, ihtiyacimiz yılda 500 bin ton, 400 bin tonu dışarıdan karşılanıyor" bilgisini verdi. Tüzmen, "Gerçekten Kaşgar’ı görüp Kaşgarlı Mahmud’un türbesini ziyaret etmeden Sincan Uygur bölgesini görmüş olmayız" dedi. Tüzmen, ardından aynı ildeki Yusuf Has Hacip’in türbesine de giderek dua etti. Türbe duvarındaki Uygurca ve Türkçe yazıları okuyan Tüzmen, türbeye bir Kuran-ı Kerim hediye etti. Tüzmen, her iki türbenin özgünlüğünü bozmayacak ölçüde, külliye içlerinin antik travartenle ve mermerlerle döşenmesi önerisinde bulundu. Beraberindeki İstanbul Metal Mineral İhracatçılar Birliği Başkanı Ali Kahyaoğlu ve Ege Maden-Mermer İhracatçıları Birliği Başkanı Arslan Erdinç, Çin hükümetinin uygun görmesi halinde bu ihtiyaci karşılama sözü verdi.
’Gak guk’un anlamı
"Gak guk" kelimesini görünce anlamını çevirmenden soran Tüzmen, "Papağan gibi boş konuşan, boş yere, gereksiz konuşan" anlamına geldiği yanıtını aldı. Bunun üzerine Tüzmen, parmağıyla kelimeyi göstererek, "Türkçesi’nde de aynı anlama geliyor. Türkiye’de bazıları gak guk ediyorlar, yani boş konuşuyorlar" dedi. Tüzmen, sözlükten birkaç sayfa daha çevirince "dik durmak" terimini buldu. Yine parmağıyla sayfadaki yeri işaret eden Tüzmen, kelimenin, "Sağlam ilkeli durmak" anlamında olduğunu öğrendi. Tüzmen, "Bazıları gak guk ediyor, bazıları da dik duruyor. Biz her zaman dik durduk. Durmaya da devam edeceğiz. Demek ki o dönemde de gak guk edenler ve dik duranlar varmış. Bakın Kaşgarlı Mahmut yüzlerce yıl önce bu kavramları yerli yerine oturtmuş" dedi.
Ben ortaya söyledim
Tüzmen, Hürriyet’in, bu sözlerle kimi kastettiği sorusu üzerine, "Ben ortaya söyledim, kim üstüne alınırsa" demekle yetindi. Tüzmen, "Bizim Rusya’ya karşı uyguladığımız politika doğru ve haklı. Turkiye, köklü ve güçlü bir devlet. Her devlet kendi ülkesinin ve milletinin çıkarlarını korur. Rusya kendi çıkarlarını, biz de kendi çıkarlarımızı koruyoruz. Bizim haklılığımız, gün geçtikçe daha iyi anlaşılacak. Biz bu gibi olaylarla daha önce de karşılaştık, biliyoruz bunları" diye konuştu.
Altın pınardan su içti
Tüzmen, Kaşgarlı Mahmud’un asasını diktiği yerden su çıktığı ve asanın da filiz vererek bir ağaca dönüştüğü efsanesine dayalı, türbe külliyesi içindeki "Altın Pınar"dan avucuyla su içti. Tüzmen, kırmızı hat krizinden dolayı bozulan moralinin yerine geldiğini, "Altın pınardan su içtim, köşelerim yerine gelecek" sözleriyle ifade etti. Kendisine eşlik eden Kaşgarlı bir yetkili de "Altın su, size büyük enerji verecek" diye tamamladı.
Kaşgar Valisi demir fabrikası istedi
DEVLET Bakanı Kürşad Tüzmen’i Kaşgar’da, Kaşgar Valisi Akbar Gupur karşıladı. Türk iş adamlarını, Kaşgar’da yatırım yapmaya çağıran Gupur, "Gelin burada ortak olalım birlikte çalışalım. Dostuğumuzu, kardeşliğimizi pekiştirelim. Kaşgar’da yüzde 70 demir bulunan demir madeni yataklarımız var, doğal haliyle bile iki parçayı kaynak makinesi ile kaynatabiliyorsunuz. Türk iş adamları burada demir-çelik fabrikası kursunlar. Şu anda bir fabrika var, yılda yüz bin ton demir üretebiliyor. Oysa bizim, ihtiyacimiz yılda 500 bin ton, 400 bin tonu dışarıdan karşılanıyor" bilgisini verdi. Tüzmen, "Gerçekten Kaşgar’ı görüp Kaşgarlı Mahmud’un türbesini ziyaret etmeden Sincan Uygur bölgesini görmüş olmayız" dedi. Tüzmen, ardından aynı ildeki Yusuf Has Hacip’in türbesine de giderek dua etti. Türbe duvarındaki Uygurca ve Türkçe yazıları okuyan Tüzmen, türbeye bir Kuran-ı Kerim hediye etti. Tüzmen, her iki türbenin özgünlüğünü bozmayacak ölçüde, külliye içlerinin antik travartenle ve mermerlerle döşenmesi önerisinde bulundu. Beraberindeki İstanbul Metal Mineral İhracatçılar Birliği Başkanı Ali Kahyaoğlu ve Ege Maden-Mermer İhracatçıları Birliği Başkanı Arslan Erdinç, Çin hükümetinin uygun görmesi halinde bu ihtiyaci karşılama sözü verdi.