Başkan açıkladı: Dayanacak gücümüz kalmadı

Döviz kurlarının son günlerde rekor üstüne rekor kırması alışveriş merkezlerindeki mağazaları zora soktu. Eski kontratlar nedeniyle hâlâ günlük kur üzerinden kira ödemesi yapmak zorunda kalan markalar, ya mağaza kapatıyor ya da kira uyarlama davası açıyor.

412 markanın AVM’de ve caddelerde yaklaşık 70 bin mağazada 400 bine yakın kişiyi istihdam ettiğini açıklayan Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, son dönemlerde rekor kıran döviz kurları nedeniyle dayanacak güçleri kalmadığını söyledi. Öncel “Bizim kaptanlığımızdan şüphemiz yok, ancak fırtına uzadıkça hasar alıyoruz.

Unutmayalım ki markalarımız dövizli harcamalarının tamamını sermayesinden, çalışanından, imalatçısından veya yatırımından kısarak yapıyor. Mevcut tablonun devam etmesi halinde üzülerek söylüyorum mağaza kapanışları hızlanacak. İsteyen kirasını yine dövizle ödeyebilir ancak markalara mutlaka TL seçeneği sunulmalı” dedi. 

ÖNGÖREMİYORUZ

Sinan Öncel, şöyle konuştu: “Dövize endeksli çalışmanın markalarımız üzerinde iki tür etkisi oluyor. Birincisi kurlardaki aşırı oynaklık. Biz bugünden bir yıl sonrasının üretimini planlamak durumundayız. Ancak bir yıl sonra kurun hangi seviyelerde olacağını ön göremediğimiz için sağlıklı plan yapıp gerçekçi bir maliyet çıkarmakta zorlanıyoruz.

Bir diğer problem kurlardaki aşırı artış. Kur yükseldikçe kirasını dövizle ödeyen markalarımızın üzerindeki maliyet baskısı daha da büyüyor. Çok gerilere gitmemize gerek yok. Ocak 2015’te dolar 2,35, avro 2,83 TL idi. Bugün dolar 3,95, avro 4,72 TL’ye ulaştı.

Yani üç yılda dolar kuru yüzde 68, avro yüzde 67 arttı. Kiranın markalar için en büyük gider kalemlerinden birini oluşturduğu bir piyasa gerçeğinde bu durumun sürdürülebilir olamayacağını herkesin bilmesi gerekiyor.”

TEHLİKEYİ ÖNCEDEN GÖRDÜK

Sinan Öncel, kur konusunun bugünün sorunu olmadığını, tehlikeyi çok önce gördüklerini ve bir yılı aşkın süredir kamuoyunu bıktırma pahasına ‘döviz üzerinden yapılan eski kira kontratları günün gerçeklerine uygun hale getirilsin’ talebini yinelediklerini hatırlattı. ‘Halden anlayan’ ve ‘Piyasa Bankeri’ mantığı ile çalışmayan AVM yönetimlerinin markaların haklı isteklerini duyduğunu ifade eden Öncel, sözlerini şöyle sürdürdü: “Son iki yılda açılan AVM’lerin büyük bölümü ‘kazan-kazan’ yani sabit kira olmadan ‘cirodan belli oranda kira ödeme’ sistemi ile açıldı.

Ancak bugünün koşullarına uymayan eski kontratlar markaları içinden çıkılmaz bir yöne doğru götürmeye devam ediyor. Bunun çaresi maalesef uzlaşılamayan noktada mağaza kapamak olacak.

  Doğrusunu isterseniz bizim kaptanlığımızdan şüphemiz yok. Ancak fırtına uzadıkça hasar alıyoruz. Unutmayalım ki markalarımız dövizli harcamalarının tamamını sermayesinden, çalışanından, imalatçısından veya yatırımından kısarak yapıyor. Mevcut tablonun devam etmesi halinde üzülerek söylüyorum mağaza kapanışları hızlanacak.”

SON 24 SAATTE YAŞANANLAR