Fuat ARSLAN E.Gelirler Kontrolörü
Oluşturulma Tarihi: Şubat 14, 2002 17:26
Basit usulde vergileme esasları Gelir Vergisi Kanununun 46-51'nci maddeleri arasında düzenlenmiştir.Ayrıca aynı kanunun Geçici 44'üncü maddesi ve geçici 58'inci maddesi de vergilemede dikkate alınacaktır.
BASİT USULDE VERGİLEME ESASLARI
Basit usulde gelir vergisi, mükellefin beyanı üzerinden tarholunur. Ancak, son olarak 2001 yılı kazançlarına uygulanmak üzere geçici maddelerle birtakım düzenlemeler yapılmış ve götürü safi kazanç ve hayat standardı müesseseleri konmuştur. 2001 yılına ilişkin beyan edilen kazanç hayat standardı tutarından az ise hayat standardı tutarı dikkate alınır. Eğer beyan edilen kazanç hayat standardından fazla ise, götürü safi kazanç tutarı ile beyan edilen kazanç kıyaslanır ve düşük olan rakam vergilemeye esas alınır.
Gelir Vergisi Kanununun Geçici 44'üncü maddesi uyarınca .01.1999 ve 31.12.2003 tarihleri arasındaki kazançlara uygulanmak üzere, münhasıran belediye teşkiatı bulunmayan köylerde ( belediyelerin mücavir alan sınırları hariç) işyerlerinde faaliyet gösteren ve basit usulde vegilendirilen mükelleflerin 103'üncü maddede yazılı tarifenin birinci gelir diliminin yarısını aşmayan kazançları için beyanname verilmez.(2001yılı için bu rakam 1.400.00.000 TL dır)
Hayat standardı temel gösterge tutarını aşan bir gelir beyan edilmesi halinde, geçmiş yıl zararları, mükellefin kendisine, eş ve çocuklarına ait şahıs sigorta primleri (hayat, ölüm, sakatlık, kaza, hastalık, analık, doğum, tahsil gibi), sakatlık indirimi tutarı, bağış ve yardımlar,beyan edilen gelirden indirilir.
Mükellefin kendilerine ve eşlerine ait emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı,hayat standardı esasına göre kazancın tespitinde izah nedeni gelir olarak kabul edilir.Beyannameye dahil edilmeyen izah nedeni gelirler öncelikle mükelleflerin kendilerine ait beyanları için esas alınır. Arta kalan bir tutarın olması halinde eşler ve çocuklar, sadece arta kalan tutarı kendi beyanlarında izah nedeni gelir olarak dikkate alabilirler.
HAYAT STANDARDI ESASINA TABİ OLMAYAN MÜKELLEFLER
2000 ve 2001 yılında ilk defa işe başlayan mükelleflere hayat standardı uygulanmaz. 2001 yılında işi bırakan mükelleflerin hayat standardı çalıştıkları süreye göre hesaplanır.
Belediye teşkilatı bulunmayan köylerde ( belediyelerin mücavir alanları hariç) işyeri bulunan basit usule tabi mükellefler.
17.08.1999 veya 12.11 1999 tarihleri itibariyle, Kocaeli,Sakarya,Yalova ve Bolu (Düzce dahil) illerinin merkez ve ilçelerinde gelir vergisi mükellefiyeti bulunanlar.
Bir önceki maddede belirtilen tarihlerde meydana gelen depremlerde varlıklarının en az % 10'unu ya da eşini veya birinci dereceden kan hısımlarından birini kaybedenler.
Depremin yol açtığı kayıpları gidermek amacıyla 4481sayılı kanunla getirilen ek vergilere tabi olmayan mükellefler.
BEYANNAME VERME VE ÖDEME ZAMANLARI
Gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançtan ibaret olması halinde, 2001 yılı kazançlarına ait beyanname Şubat-2002 döneminde verilecek ve verginin ödemesi, Şubat, Mayıs ve Ağustos-2002 dönemlerinde 3 eşit taksitte yapılacaktır.
Basit usulde tespit edilen ticari kazanç yanında beyana tabi başka gelir bulunması halinde yıllık beyanname Mart-2002 döneminde verilecek ve verginin ödemesi, Mart, Haziran ve Eylül-2002 dönemlerinde 3 eşit taksitte yapılacaktır.