Başbakanlık ‘adli emanet’i vatandaş denetimine açtı
Güncelleme Tarihi:
Turan YILMAZ / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 22, 2011 00:00
Başbakanlık, adli emanet paralarını vatandaş denetimine açtı.
Başbakanlık Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu’nun (BEDK) bütün kamu kurumları için örnek oluşturan kararıyla, bu paraların hangi bankaya yatırıldığı, ne kadar faiz alındığı, bu faizin nasıl değerlendirildiği bilgilerine erişim olanağı sağlandı. Bu karar göre isteyenler başsavcılık aracılığıyla bilgilere ulaşabilecek.
Hataylı avukat başvurdu
BEDK, geçen yıl aldığı ancak kamuoyu ile yeni paylaştığı bu kararı, Hataylı bir avukatın başvurusu üzerine aldı. Kararda adı açıklanmayan avukat, Hatay Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurarak, adli emanet paralarının Adalet Bakanlığı genelgeleri uyarınca bankalara yatırılması zorunluluğuna dikkat çekerek, şu bilgileri istedi: “Başsavcılığınızın yetki sınırları içinde bulunan mahkemeler ve icra müdürlüğü tarafından tahsil olunan paralar hangi bankaya yatırılmaktadır? İş bu paralar ile ilgili bankalar faiz ödemekte midir? Şayet banka tarafından faiz ödeniyorsa 2008 ve 2009 yılları için ayrı ayrı olmak üzere her yıl için banka ne kadar faiz ödemiştir? Yine banka tarafından faiz ödeniyorsa, faizler hangi hesaba yatırılmıştır?”
Sizi ilgilendirmez dendi
Başsavcılık ise avukatın bu talebini, “Başvuru sahibi ile talep edilen konunun ilgisi anlaşılamadığı” gerekçesiyle reddetti. Ret gerekçesi de bilgi edinme yasasının, “kurum içi düzenlemeler” başlıklı 25’inci maddesindeki şu hükme dayandırıldı: “Kurum ve kuruluşların, kamuoyunu ilgilendirmeyen ve sadece kendi personeli ile kurum içi uygulamalarına ilişkin düzenlemeler hakkındaki bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkının kapsamı dışındadır. Ancak, söz konusu düzenlemeden etkilenen kurum çalışanlarının bilgi edinme hakları saklıdır.”
BEDK’dan ilgisi var kararı
Avukatın itirazını değerlendiren BEDK ise başsavcılığın bu görüşüne katılmadı. Talep edilen bilgilerin yasada belirtilen istisnalar kapsamında değerlendirilemeyeceğini belirten BEDK, yasanın 5’inci maddesindeki şu hükme işaret ederek, sözkonusu bilgilerin başvuru sahibinin erişimine açılmasına karar verdi: “Kurum ve kuruluşlar, bu kanunda yer alan istisnalar dışındaki her türlü bilgi veya belgeyi başvuranların yararlanmasına sunmak ve bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru sonuçlandırmak üzere, gerekli idarî ve teknik tedbirleri almakla yükümlüdürler.”
Güney katılmadı
BEDK’nın oy çokluğuyla aldığı karara üye Niyazi Güney, bu bilgilerin kurum içi düzenlemeler kapsamında olduğu gerekçesiyle katılmadı.
Hataylı avukat başvurdu
BEDK, geçen yıl aldığı ancak kamuoyu ile yeni paylaştığı bu kararı, Hataylı bir avukatın başvurusu üzerine aldı. Kararda adı açıklanmayan avukat, Hatay Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurarak, adli emanet paralarının Adalet Bakanlığı genelgeleri uyarınca bankalara yatırılması zorunluluğuna dikkat çekerek, şu bilgileri istedi: “Başsavcılığınızın yetki sınırları içinde bulunan mahkemeler ve icra müdürlüğü tarafından tahsil olunan paralar hangi bankaya yatırılmaktadır? İş bu paralar ile ilgili bankalar faiz ödemekte midir? Şayet banka tarafından faiz ödeniyorsa 2008 ve 2009 yılları için ayrı ayrı olmak üzere her yıl için banka ne kadar faiz ödemiştir? Yine banka tarafından faiz ödeniyorsa, faizler hangi hesaba yatırılmıştır?”
Sizi ilgilendirmez dendi
Başsavcılık ise avukatın bu talebini, “Başvuru sahibi ile talep edilen konunun ilgisi anlaşılamadığı” gerekçesiyle reddetti. Ret gerekçesi de bilgi edinme yasasının, “kurum içi düzenlemeler” başlıklı 25’inci maddesindeki şu hükme dayandırıldı: “Kurum ve kuruluşların, kamuoyunu ilgilendirmeyen ve sadece kendi personeli ile kurum içi uygulamalarına ilişkin düzenlemeler hakkındaki bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkının kapsamı dışındadır. Ancak, söz konusu düzenlemeden etkilenen kurum çalışanlarının bilgi edinme hakları saklıdır.”
BEDK’dan ilgisi var kararı
Avukatın itirazını değerlendiren BEDK ise başsavcılığın bu görüşüne katılmadı. Talep edilen bilgilerin yasada belirtilen istisnalar kapsamında değerlendirilemeyeceğini belirten BEDK, yasanın 5’inci maddesindeki şu hükme işaret ederek, sözkonusu bilgilerin başvuru sahibinin erişimine açılmasına karar verdi: “Kurum ve kuruluşlar, bu kanunda yer alan istisnalar dışındaki her türlü bilgi veya belgeyi başvuranların yararlanmasına sunmak ve bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru sonuçlandırmak üzere, gerekli idarî ve teknik tedbirleri almakla yükümlüdürler.”
Güney katılmadı
BEDK’nın oy çokluğuyla aldığı karara üye Niyazi Güney, bu bilgilerin kurum içi düzenlemeler kapsamında olduğu gerekçesiyle katılmadı.