Güncelleme Tarihi:
İşte Davutoğlu’nun konuşmalarından satırbaşları
Son büyüme rakamları beklentimizin altında geldi. Ama genel olarak takdir gören bir performanstır bu. İhracata dayalı nitelikli büyüme sürdürülebilir olması bakımından önemlidir.
Türk ekonomisi yine ilkeli tutumunu sürdürecek. 2015 yılı için petrol fiyatlarının hangi düzeyde olacağını göze alarak 60’ta ne olur 90 dolarda ne olur. Herhangi bir iniş çıkışa anında refleks vermek için yoğun bir çaba içindeyiz.
Rusya’da yaşananlar her ülkeyi öyle veya böyle etkiliyor petrol fiyatları. Bizim cari açığımız düşüyor pozitif etki yapıyor. Fakat Rusya gibi üretici ülkelerde finansal iniş çıkışlar gelişmekte olan ülkeleri etkileyebiliyor.
Bir tarafta olumlu bir etki yapıyor. Gece yarısı Rusya’daki gelişmelerden dolayı arkadaşlarla toplantılar gerçekleştirdik.
Makro alanları ilgilendiren 8 başlığı paylaşacağız
*Üretimde verimlilik
*Yurt içi tasarruf
*İstanbul finans merkezi
*Kamu harcamaları
*Kamu gelirleri kalite
*İş ve yatırım geliştirme
*İstatistiki bilgi
*Kayıtdışı ekonomi azaltılması programı
Üretimde verimlilik
Yüksek ve istikrarlı büyüme istiyoruz. Katma değeri artırmayı amaçlıyoruz. Bu başlık altında 59 eylem planlıyoruz. Bu amaçla destekleri gözden geçireceğiz. Kobi'leri sürekli gündemde tutacağız. İmalat sanayiinde otomasyonu yaygınlaştıracağız. Kaynak verimliliğini yaygınlaştıracağız. Ürün çeşitlendirme ve markalaştırma yapacağız.
Yurt içi tasarruf
Yabancı marka ve şirketlerin satın alınmasına destek vereceğiz. 2013 yılında yüzde 13.4 olan tasarruf oranının yüzde 19’a çıkarmaya kararlıyız. 74 adet eylem yer alıyor. Bu başlıklarda gayrimenkullerin uygulamaları. Taşınmaz alımlarda vergi istisnalarını gözden geçireceğiz. Konut alımında ve emlak vergisinde düzenleme yapacağız.
Lüks veya ithalat yoğunluğu yüksek mallar için vergilendirme yapacağız. Sanayilere destek verirken dışarıdan gelecek lüks mallar için caydırıcı vergiler yapacağız. Altın bankacılığını geliştireceğiz.
İstanbul Finans Merkezi programı:
Her türlü finansal aracın inşaa edildiği etkin bir şeffaf piyasayı amaçlıyoruz. İstanbul’da ilk 25 küresel finans merkezi içinde olmasını istiyoruz. 104 adet eylem alıyor bu çerçevede. İstanbul Finans Merkezi için özel sektörün katkı sağlayacağı bir yapı istiyoruz.
Kamu sermayeli katılım bankası kuracağız ve katılım bankalarına destek vereceğiz. Faizsiz finans için bu alana uygun etik ilkeleri belirleyeceğiz.
Kamu harcamalarının rasyonelleşmesi programı
Verimsiz harcamaları tasviye edeceğiz. Kamu faiz dışı harcama büyüklüğünü belirli bir seviyede tutacağız. Harcamaların yerindeliğini ve kalitesini artıracağız. 77 adet eylem var burada.
Sosyal yardımlar konusunda Türkiye en öncü ülkelerden olmuştur. Sosyal yardımlar bir çok suiistimal de oluyor. Bu yardımlardan yararlanacaklara daha iyi bakacağız. Önce sosyal yardım yapan kamu kurumlarınız tek bir veri tabanında görebilecek.
Şeffaflığın artırılması için ayrı bir programı ele alacağız. Kamu da hizmet binası ediniminde kriter belirleyeceğiz. Kamu hizmetlerini ele alan bütçe yapısına geçeceğiz. Akıllı ilaç kullanımını artıracağız.
Kamu gelirlerinin artırılması programı
Türkiye’nin gelirlerinin tümü vatandaşların vergilerinden geliyor. Kayıtdışının azaltılması programı ayrı bir reform programı
Kamu gelirlerinde kalite
Vergi mevzuatının sadeleştirilmesine devam edeceğiz. En etkin bir şekilde bu düzenlemeleri devreye sokacağız. Yerel yönetimlerin Türkiye’de hem gücünü artıracak yerinden yönetim anlayışının daha özgüven içinde olmalarını sağlayacağız. Özellikle büyükşehir reformuyla birlikte söz konusu olan bazı yeni sorunları da göz önünde alıyoruz. Belediye başkanlarıyla toplantılar yaptık. Yerel yönetimlerin merkezi yönetim bütçesi üzerinde baskı değil kaynak oluşturan bir yapıya kavuşmasını sağlayacağız.
Gayrimenkul rantlarından kamunun pay almasına yönelik çalışmalar yapacağız. Bu haksız gelir kapısını kapatacak, toplumda adil vergilendirme gelecektir böylece.
İş ve yatırım ortamının geliştirilmesi ortamı
Yatırım yeri tahsis miktarını artırmayı istiyoruz. 41 eylem planı yer alıyor bu başlık altında. Daha fazla hizmeti elektronik ortamda sunacağız. İş yeri açma çalışma ruhsatlarını almayı basitleştireceğiz. Adli ve idari yargıda düzenlemeler yapacağız. Arazi envanterinin elektronik ortamlara aktarılmasını sağlayacağız.
'Plaket işine son veriyoruz'
Ulusal ve uluslararası kullanıcılar için istatistikler oluşturacağız. Resmi süreçlerde yer alan kurumlar için TÜİK’in kullanımına açılmasını sağlayacağız. İstatistiklerdeki kayıtların doğru kullanımı için eğitimler verilecektir. İstatistik veren bir eğitim kurumu halinde hizmet verecektir. Kurumlarda istatistik üretim sürecinde kavram tanım ve kodlamaları standart hale getireceğiz. Plaket ve hediyelerle ciddi bir israf veriliyor. Yerel yönetimler valilikler ve kurumlar plaket ve hediye sunumunda bulunmayacaklar. Ağaç dikimi fidan dikimi olabilir. Küçük ve basit bir belgeyle bu fidanlar yeter. Süslü plaketler kullanım değeri düşük hediyeler, kişileri öne çıkaran hediyeler kamuda olmayacak. Bunu başbakanlık genelgesi yapıyoruz. Odanın her tarafı plaket oluyor. Plaket işine gereksiz hediyelere son vermek lazım.
'Yapısal dönüşümü gerçekleştireceğiz'
Sağlam bir iç tasarruf yoksa dışarıdan gelecek tasarruflarla yapılan yatırım dışarıdan gelecek en ufak dalgalanmalarla fay hattı ortaya çıkarabilir. Önümüzdeki dönemdeki en önemli makro hedeflerden biri budur. Bugün 7 program çerçevesinde 425 eylem açıklamış oldu. Kayıt dışıyla mücadele programını ayrıca açıklayacağız. Her bir eylemin başlangıç ve bitiş tarihi var. Dünya ekonomisinde kırılganlığa karşı tedbirlerimizi alırken bir yandan kendi içimizdeki yapısal dönüşümü gerçekleştireceğiz.
SORU-CEVAP
Çalkantının uzun sürmesi durumunda reel sektörün adım atmasını planlıyor musunuz? Lüks ithalatında caydırıcı vergiden bahsettiniz, bunları detaylandırmanızı rica ediyorum? Gayrimenkul vergilerinde yöntem ne olacak?
Dünya ekonomisinde kırılganlık devam ediyor. Dolayısıyla G20 içinde farklı ülkelerin görüş ayrılıkları işaretler sağlıyordu. Olası riskleri değerlendirdik. Önemli olan ekonominin istikrarda kalıcılığı temin ederek genel dengeleri muhafaza etmek. Kriz durumunda ek tedbirleri planlamak. Salı günü ruble yüzde 12, ertesi gün yüzde 10 değer kaybetti. Böylesi bir dalgalanma bütün dünya ekonomilerini etkiler. Ama Türk ekonomisi finans sisteminin sağlam yapısı dolayısıyla herhangi bir şok etkisi yaşamadan bunu atlatabildi. İlk tedbirleri gözden geçirdik. İlk tedbir olarak enerji ödemelerin Merkez Bankası'nın sağladığı kaynak üzerinden yapılandırılmasıyla etkin politika aracı geliştirdik. Ertesi gün dolar TL karşısında dengeye oturdu. Bir denge haline döndük. Bu kısa süreli ani şoklar karşısında finansal sistemin gücünü, hemen tedbir alabildiğimizi ortaya koyuyor. Reel sektörün dış borcu uzun vadeli. kısa vadede risk görmüyoruz. reel sektörün dış borcunun milli geliri yüzde 15 oranında bu son derece makul. Kısa vadeli şoklardan hemen etkilenecek karakterde değil. Elimizde krizlere yönelik tedbirlerimiz var. Hiçbir konuda ekonomi yönetimimiz bir panik halinde değildir. Devletin döviz fazlası var.
'KİMSE OLUMSUZ GELİŞME BEKLEMEMELİDİR'
En temel hedefimiz petrol fiyatlarındaki düşüşten gelen karımızı maksimize etmek, bu fiyatların finansal piyasalar vasıtasıyla getirdiği riskleri minimize etmek. Pozitif unsurlar doğrudandır. Petrol fiyatı düşünce anında cari açığımız düşer. Diğeri son olayda gördüğümüz gibi dolaylı etki. Dolaylı etkiler konusunda aşılıyız. Hiç kimse ekonomide olumsuz bir gelişme beklememelidir. Kendimizden eminiz, istikrarımızdan eminiz.
Nihat Zeybekçi: Cari açığın daralmasında en önemli katkı ihracattan. 6.2 milyar dolarlık kısım ithalatta daralmadan kaynaklandı. İçerideki sanayiyi haksız rekabetle zarar veren ithalat ürünlerine destekleri engelleyici çalışma yapıyoruz. Anti-damping vergileriyle gümrük vergisi olarak yansıyor. Önümüzdeki dönemde gerek elektrik-elektronik ürünlerinde gerek diğer alanda bu çalışmalar devam edecek.
Ali Babacan: İnşaat sektörü yeni imar planlarıyla bir anda rantların oluştuğu alan. Burada fırsat eşitliği oluşturacak bir çalışmayı yakında hayata geçireceğiz. Burada önemli olan adaleti sağlayabilmek. İnşaat wsektörü Türkiye için önemli bir sektör. Milli gelirde payı yüzde 5. İnşaat sektörünün payı artacak. Ama bu sektör gelişirken dengenin kurulması, haksız kazançların engellenmesi ve adil bir şekilde vergilenmesi, bakış açımız bu. Bankalarımız sanayi ve üretime daha fazla kredi versin istiyoruz.
Davutoğlu: Ekonomi bir bütün, inşaat sektörü ve imalat sektörünü büyük resimde görüyoruz. İnşaat sektörü imalat sektörünün gelişmesiyle kendi gücünü koruyabilir. Gelir adaleti konusunda da kamu payı itibariyle doğru değerlendirilmesi icap eder.
Genel tasarruf çağrısı yapacağınızı söylediniz. Vatandaş cephesinden nasıl tasarruf yapılması gerekir? Yeni tasarruf tedbirleri söz konusu olacak mı?
Davutoğlu: Tasarruf seviyeleri istediğimiz seviyede değil. Bizim vatandaşımız psikolojik olarak yeniliklere çok çabuk adapte olur. Her vatandaşımızın planlamalarını yaparken gelir ile tüketim arasındaki dengeyi de göz önüne alması lazım. Mobil cep telefonunun kullanımında çok çabuk intibak ediyoruz. İç talebin uyanması yönünde bu olumlu ama iç tasarrufu olumsuz etkilediği yanlar var. Açıklayacağımız kampanya ile toplumsal duyarlılık uyandırmak istiyoruz. Genel tassarruf düzeyimizi yükseltmek durumundayız. Yeni bir kredi tedbiri gündemimizde yok. Tüketici kredilerini frenlemek amacıyla herhangi bir adım atmayacağız. Genel bilinçlenmeyle tasarruf tüketim dengesini bireysel düzeyde oluşturmak istiyoruz. Tasarruflar yatırıma dönüşerek daha fazla istihdam oluşturulacak. Plaket meselesini sadece örnek olarak verdim. Bu sembolik bir adım değil.