Güncelleme Tarihi:
Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada, Şubat 2000 tarihli Banka'nın “Bankalararası Para Piyasası Uygulama Talimatı” kitapçığının, yayımlanma tarihinden sonra çeşitli tarihlerde bankalara gönderilen talimatlardan yürürlükte olanları ve mevcut uygulamada yapılan değişiklikleri de kapsayacak şekilde güncellendiği belirtildi.
9 Temmuz 2007 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan Bankalararası Para Piyasası'nın işleyişine ilişkin olarak yeni uygulama talimatında yer alan temel bazı değişiklikler yer aldı.
Buna göre, mevcut uygulamada 16.00-16.30 saatleri arasında gerçekleştirilen Geç Likidite Penceresi (GLP) işlemleri, bankaların likidite yönetimlerini ve ödemeler sisteminin etkinliğini ve esnekliğini desteklemek amacıyla, 16.00-17.00 saatleri arasında, zorunlu karşılıkların tesis süresinin son iş gününde ise 16.00-17.15 saatleri arasında gerçekleştirilecek.
YTL depo ve GLP işlemleri için 50,000 YTL ve katları olan en az işlem yapabilme limiti 100,000 YTL ve katlarına yükseltilirken, Gün İçi Limit (GİL) işlemleri için 250,000 YTL ve katları olan en az işlem yapabilme limiti 100,000 YTL ve katlarına indirildi.
Halen aktif olarak kullanılmayan teminat çeşitlerinden biri olan altın depolarının, uygulamadaki güçlükler de dikkate alınarak teminata kabul edilmesine son verildi.
Merkez Bankası tarafından ihraç edilecek likidite senetleri, teminata
kabul edilecek kıymetler arasına alındı.
Bankaların teminat yönetimini kolaylaştırmak amacıyla, teminata getirilen Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS)'nin vadelerine 3 iş günü yerine, 1 iş günü kaldığında teminat olma özelliğini yitirmelerine karar verildi.
“BORÇ ALABİLME LİMİTİ 2 KATINA ÇIKARILDI”
Merkez Bankasının likidite yönetiminin esnekliğini ve etkinliğini artırmak, Merkez Bankası likidite imkanlarından bankacılık sisteminin daha yaygın olarak yararlanmasını temin etmek amacıyla Bankalararası Para Piyasasında bankalara sağlanan toplam borç alabilme limitinin artırılmasına, buna karşın açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcı bankalara sağlanan likidite imkanının azaltılmasına karar verildi.
Buna göre, son olarak 22 Temmuz 2004 tarihinde belirlenen bankacılık sistemine sağlanan Bankalararası Para Piyasasında toplam borç alabilme limiti, 2003-2006 yılları arasındaki bankacılık sistemi toplam aktif büyüklüğündeki artış dikkate alınarak, 9 Temmuz 2007 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, yaklaşık 2 katına çıkartıldı.
Söz konusu limit bankalara, aktif büyüklüklerinin bankacılık sistemi toplam aktif büyüklüğü içindeki payı esas alınarak dağıtıldı. Öte yandan bankaların, Merkez Bankasının nihai kredi mercii fonksiyonu çerçevesinde gecelik vadede ilan ettiği GLP (LON) kotasyonundan yeterli teminat bulundurmak kaydıyla limitsiz olarak borçlanabilme imkanları devam edecek.
PİYASA YAPICISI BANKALARA SAĞLANAN İMKANLAR
Açıklamada, Merkez Bankası'nın, piyasa yapıcılığı sistemini desteklemek amacıyla, 3 Eylül 2002 tarihli basın duyurusunda da belirtildiği üzere, piyasa yapıcı bankalara likidite imkanı sağladığı hatırlatıldı.
Merkez Bankası likidite imkanlarından bankacılık sisteminin daha yaygın olarak yararlanmasını temin etmek amacıyla Bankalararası Para Piyasasında bankacılık sistemine sağlanan toplam borç alabilme limitinin artırılması dikkate alınarak, yeni piyasa yapıcılığı döneminin başlangıcı olan 3 Eylül 2007 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, piyasa yapıcı bankalara sağlanan likidite imkanı değiştirildi.
Buna göre, piyasa yapıcı bankalara sağlanan toplam likidite imkanı, bankaların Hazine ihalelerinde aldıkları (ihale, ihale sonrası teklif, rekabetçi olmayan teklif, halka arz, TAP ve değişim ihalelerinden alınan
Türk lirası cinsi kıymetlerin net tutarı olup, dövize endeksliler
hariç) ve itfa edilmemiş Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) ihraç değerlerinin yüzde 10'undan yüzde 7'sine düşürüldü.
Piyasa yapıcı bankalar önceden olduğu gibi toplam likidite imkanlarını 10.00-16.00 saatleri arasında istedikleri zaman gecelik ya da 1 haftalık repo işlemleri ile kullanabilecekler.
Piyasa yapıcı bankaların DİBS satma imkanlarının, toplam likidite imkanlarının yüzde 50'sinden yüzde 40'ına düşürüldüğü ifade edilen açıklamada, DİBS satış imkanının kullanılmasında uygulanacak temel ilkeler şöyle sıralandı:
“Likidite ihtiyacı olan bankalar ölçüt DİBS satma isteklerini Merkez Bankasına iletecekler. Merkez Bankası, diğer piyasa yapıcı bankalarla da görüşerek uygun gördüğü DİBS ya da DİBS'ler için tercihen ihale açacak, gerek görürse kotasyon yöntemini de kullanabilecek.
Bu çerçevede gerçekleştirilebilecek Merkez Bankası günlük DİBS alım miktarının en fazla tutarı, toplam satış imkanının yüzde 20'sini geçemeyecek.
Piyasa yapıcı bankalara tanınan repo imkanı otomatik olarak yararlanılabilecek bir imkan iken, Merkez Bankası, piyasa yapıcı bankaların DİBS satış taleplerini DİBS ikincil piyasalarında likiditenin olması ve/veya piyasada genel bir likidite sıkışıklığı görülmemesi halinde dikkate almayabilecek.
Bankaların DİBS satış imkanını kullanmaları halinde, toplam likidite ve DİBS satış imkanı, DİBS satış tutarı kadar düşecek.”