Bankacılıkta bilanço büyümesi durdu
Güncelleme Tarihi:
ANKA
Oluşturulma Tarihi: Kasım 21, 2006 17:41
Mayıs ve haziran aylarında finansal piyasalarda yaşanan dalgalanmalar Türk bankacılık sektörünün bilanço büyüklüğünün durmasına neden oldu.
Türkiye Bankalar Birliği, İMKB'de İşlem Gören Mevduat Bankaları, Eylül 2006 raporunu açıkladı. İMKB'de 12 mevduat bankasının hisse senetleri işlem görüyor. Bu bankalar 3 bin 897 şube ve 84 bin 862 personelle sektördeki şubelerin yüzde 59’una sahip bulunuyor ve personelin yüzde 60’ını istihdam ediyor. Söz konusu 12 banka, sektörün toplam aktiflerinin yüzde 63'ünü, toplam kredilerin ise yüzde 70’ini kontrol ediyor.
DALGALANMANIN ETKİSİ DEVAM EDİYOR
Raporda, mayıs ve haziran aylarında finansal piyasalarda yaşanan dalgalanmalardan sonra bankacılık sektöründe bazı davranış değişiklikleri olduğu belirtilirken, bu davranış değişikliklerinin 2006 yılının ikinci çeyreğinde başladığı ve üçüncü çeyrekte de bariz olarak ortaya çıktığı kaydedildi.
BİLANÇO BÜYÜMESİ DURDU
Buna göre, toplam aktifler yılın üçüncü çeyreğinde, haziran ayına göre sadece yüzde 1 oranında artarak 287.4 milyar YTL'ye yükseldi. Bunun pasif tarafta yurtdışından kullanılan kredilerde daralma ve aktif tarafta kredi genişlemesindeki duraklamadan kaynaklandığı belirlendi. Ayrıca para piyasalarındaki kaynak kullanımının daraldığı da kaydedildi.
LİKİDİTE TERCİHİ GÜÇLENİYOR
Para piyasaları kaynaklarının kullanımındaki gerilemeye rağmen, likit aktifler yüzde 3 oranında artarak 38.7 milyar YTL'ye ulaştı. Likit aktiflerdeki artışın temel nedeni, yurtdışı bankalarda tutulan hesapların artmamasından kaynaklandı.
YABANCI PARA TERCİHİ ARTTI
Öte yandan YTL mevduattaki artışın durduğu, YP mevduatın YTL karşılığının ise yüzde 5, dolar karşılığının ise yüzde 9 oranında arttığı belirlendi. Bankaların, yurtdışı bankalar nezdindeki risklerini azalttıkları ve varlıklarını artırdıkları kaydedildi.
Raporda, genel olarak üçüncü çeyrekte likidite tercihinin güçlendiği ve Hanehalkının yabancı para tercihindeki artış ve kredi talebindeki yavaşlamanın bilanço yapısını etkilediği belirtildi.
İLK DOKUZ AYLIK GERÇEKLEŞMELER
Yılın ilk dokuz aylık döneminde likit aktifler geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 oranında artarak 38.7 milyar YTL, menkul değerler cüzdanı yüzde 10 oranında artarak 82.3 milyar YTL, krediler yüzde 53 oranında artarak 141.9 milyar YTL olarak gerçekleşti. Kredilerin toplam aktifler içindeki payı yüzde 41’den yüzde 49’a çıktı. Takipteki krediler yüzde 12'lik artışla 5.3 milyar YTL, özel karşılıklar ise yüzde 15'lik artışla 4.9 milyar YTL olarak gerçekleşti. Özel karşılıkların takipteki kredileri karşılama oranı yüzde 90’dan yüzde 92’ye yükseldi.
Yılın yılının ilk dokuz ayında YTL mevduat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 31 oranında artış gösterirken, YP mevduat YTL karşılığı olarak yüzde 21 oranında, dolar bazında ise yüzde 10 oranında arttı. YTL mevduattaki artışta YTL’ye olan talebin devam etmesi etkili olurken; döviz tevdiat artışının hızlandığı belirtildi.
İMKB’de işlem gören mevduat bankalarının özkaynakları Eylül 2006 itibariyle geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 oranında artarak 32 milyar YTL'yi aştı. Menkul değerler değer artış fonu ve diğer sermaye yedeklerindeki gerilemenin, özkaynak artışını sınırlandırdığı, ödenmiş sermaye ve kar yedeklerindeki artışın ise olumlu etkilediği kaydedildi. Özkaynakların risk ağırlıklı aktiflere oranı yüzde 17’den yüzde 16’ya gerilerken, Mevduat dışı kaynaklar, yurtdışı bankalardan ve repo işlemlerinden alınan fonlardaki artış nedeniyle büyüdüğü belirlendi.
TBB, bir önceki yılın aynı dönemine göre, duran aktiflerin azaldığını, likit aktiflerin ve kredilerin arttığını tespit etti. Bankalar, yurtdışından sağladıkları fonlar ve mevduattaki artış sayesinde elde ettikleri kaynakları, kredi ve likit aktiflere çevirdiler. Menkul değerlerdeki artış ise sınırlı kaldı.
Rapora göre, Eylül 2006 itibariyle, bir önceki yıla göre, toplam aktiflerde YTL cinsinden kalemler yüzde 26 oranında, YP cinsinden kalemler yüzde 30 oranında arttı. YP aktiflerin toplam aktifler içindeki payı yüzde 39’dan yüzde 40’a, YP pasiflerin toplam pasifler içindeki payı ise, yüzde 43’ten yüzde 44’e yükseldi.
2006’nın ilk dokuz ayında, İMKB’de işlem gören mevduat bankalarının faiz gelirleri 23.7 milyar YTL, faiz giderleri ise 14.4 milyar YTL oldu. Faiz gelirlerinde en önemli iki kalem, menkul değerlerden ve kredilerden alınan faizler oldu. Faiz giderlerinin büyük bir kısmı ise mevduata verilen faizlerden kaynaklandı.
Net ücret ve komisyon gelirleriyle diğer faaliyet gelirleri, net dönem karını olumlu; net ticari kar zarar ise olumsuz etkiledi. Net dönem karının artış oranının yüksek olmasında Yapı ve Kredi Bankası'nın Eylül 2005 bilançosunda yaptığı düzenleme etkili oldu. Yapı ve Kredi Bankası hariç tutulduğunda, bir önceki yılın aynı dönemine göre vergi öncesi kar yüzde 19, net dönem karı yüzde 41 oranında artış gösterdi.
İMKB'DEKİ İŞLEM HACMİ
İMKB’de işlem gören oniki mevduat bankasından onbir tanesi İMKB Ulusal-100 endeksine dahil bulunuyor. Bu onbir bankanın İMKB Ulusal-100 endeksi içindeki ağırlıkları 30 Eylül 2006 tarihi itibariyle, Haziran 2006 tarihine göre değişmeyerek yüzde 39 olarak gerçekleşti.
Öte yandan, 2006 yılı Eylül ayı itibariyle hisse senedi piyasasında işlem hacmi 22.9 milyar YTL olarak gerçekleşirken; bu miktarın yüzde 37’sine karşılık gelen 8.4 milyar YTL’lik işlem, bankalar ve katılım bankaları alt sektörünün hisseleri aracılığıyla gerçekleşti. Bankalar ve katılım bankalarının toplam işlem miktarı içindeki payı yüzde 24 olarak gerçekleşmişti.
30 Eylül 2006 tarihi itibariyle, İMKB’de işlem gören hisse senetlerinin toplam piyasa değeri 212.3 milyar YTL olarak gerçekleşti. İMKB’de işlem gören mevduat bankalarının piyasa değeri ise 72.4 milyar YTL ile toplam piyasa değerinin yüzde 34’ünü oluşturdu.
DALGALANMANIN ETKİSİ DEVAM EDİYOR
Raporda, mayıs ve haziran aylarında finansal piyasalarda yaşanan dalgalanmalardan sonra bankacılık sektöründe bazı davranış değişiklikleri olduğu belirtilirken, bu davranış değişikliklerinin 2006 yılının ikinci çeyreğinde başladığı ve üçüncü çeyrekte de bariz olarak ortaya çıktığı kaydedildi.
BİLANÇO BÜYÜMESİ DURDU
Buna göre, toplam aktifler yılın üçüncü çeyreğinde, haziran ayına göre sadece yüzde 1 oranında artarak 287.4 milyar YTL'ye yükseldi. Bunun pasif tarafta yurtdışından kullanılan kredilerde daralma ve aktif tarafta kredi genişlemesindeki duraklamadan kaynaklandığı belirlendi. Ayrıca para piyasalarındaki kaynak kullanımının daraldığı da kaydedildi.
LİKİDİTE TERCİHİ GÜÇLENİYOR
Para piyasaları kaynaklarının kullanımındaki gerilemeye rağmen, likit aktifler yüzde 3 oranında artarak 38.7 milyar YTL'ye ulaştı. Likit aktiflerdeki artışın temel nedeni, yurtdışı bankalarda tutulan hesapların artmamasından kaynaklandı.
YABANCI PARA TERCİHİ ARTTI
Öte yandan YTL mevduattaki artışın durduğu, YP mevduatın YTL karşılığının ise yüzde 5, dolar karşılığının ise yüzde 9 oranında arttığı belirlendi. Bankaların, yurtdışı bankalar nezdindeki risklerini azalttıkları ve varlıklarını artırdıkları kaydedildi.
Raporda, genel olarak üçüncü çeyrekte likidite tercihinin güçlendiği ve Hanehalkının yabancı para tercihindeki artış ve kredi talebindeki yavaşlamanın bilanço yapısını etkilediği belirtildi.
İLK DOKUZ AYLIK GERÇEKLEŞMELER
Yılın ilk dokuz aylık döneminde likit aktifler geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 oranında artarak 38.7 milyar YTL, menkul değerler cüzdanı yüzde 10 oranında artarak 82.3 milyar YTL, krediler yüzde 53 oranında artarak 141.9 milyar YTL olarak gerçekleşti. Kredilerin toplam aktifler içindeki payı yüzde 41’den yüzde 49’a çıktı. Takipteki krediler yüzde 12'lik artışla 5.3 milyar YTL, özel karşılıklar ise yüzde 15'lik artışla 4.9 milyar YTL olarak gerçekleşti. Özel karşılıkların takipteki kredileri karşılama oranı yüzde 90’dan yüzde 92’ye yükseldi.
Yılın yılının ilk dokuz ayında YTL mevduat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 31 oranında artış gösterirken, YP mevduat YTL karşılığı olarak yüzde 21 oranında, dolar bazında ise yüzde 10 oranında arttı. YTL mevduattaki artışta YTL’ye olan talebin devam etmesi etkili olurken; döviz tevdiat artışının hızlandığı belirtildi.
İMKB’de işlem gören mevduat bankalarının özkaynakları Eylül 2006 itibariyle geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 oranında artarak 32 milyar YTL'yi aştı. Menkul değerler değer artış fonu ve diğer sermaye yedeklerindeki gerilemenin, özkaynak artışını sınırlandırdığı, ödenmiş sermaye ve kar yedeklerindeki artışın ise olumlu etkilediği kaydedildi. Özkaynakların risk ağırlıklı aktiflere oranı yüzde 17’den yüzde 16’ya gerilerken, Mevduat dışı kaynaklar, yurtdışı bankalardan ve repo işlemlerinden alınan fonlardaki artış nedeniyle büyüdüğü belirlendi.
TBB, bir önceki yılın aynı dönemine göre, duran aktiflerin azaldığını, likit aktiflerin ve kredilerin arttığını tespit etti. Bankalar, yurtdışından sağladıkları fonlar ve mevduattaki artış sayesinde elde ettikleri kaynakları, kredi ve likit aktiflere çevirdiler. Menkul değerlerdeki artış ise sınırlı kaldı.
Rapora göre, Eylül 2006 itibariyle, bir önceki yıla göre, toplam aktiflerde YTL cinsinden kalemler yüzde 26 oranında, YP cinsinden kalemler yüzde 30 oranında arttı. YP aktiflerin toplam aktifler içindeki payı yüzde 39’dan yüzde 40’a, YP pasiflerin toplam pasifler içindeki payı ise, yüzde 43’ten yüzde 44’e yükseldi.
2006’nın ilk dokuz ayında, İMKB’de işlem gören mevduat bankalarının faiz gelirleri 23.7 milyar YTL, faiz giderleri ise 14.4 milyar YTL oldu. Faiz gelirlerinde en önemli iki kalem, menkul değerlerden ve kredilerden alınan faizler oldu. Faiz giderlerinin büyük bir kısmı ise mevduata verilen faizlerden kaynaklandı.
Net ücret ve komisyon gelirleriyle diğer faaliyet gelirleri, net dönem karını olumlu; net ticari kar zarar ise olumsuz etkiledi. Net dönem karının artış oranının yüksek olmasında Yapı ve Kredi Bankası'nın Eylül 2005 bilançosunda yaptığı düzenleme etkili oldu. Yapı ve Kredi Bankası hariç tutulduğunda, bir önceki yılın aynı dönemine göre vergi öncesi kar yüzde 19, net dönem karı yüzde 41 oranında artış gösterdi.
İMKB'DEKİ İŞLEM HACMİ
İMKB’de işlem gören oniki mevduat bankasından onbir tanesi İMKB Ulusal-100 endeksine dahil bulunuyor. Bu onbir bankanın İMKB Ulusal-100 endeksi içindeki ağırlıkları 30 Eylül 2006 tarihi itibariyle, Haziran 2006 tarihine göre değişmeyerek yüzde 39 olarak gerçekleşti.
Öte yandan, 2006 yılı Eylül ayı itibariyle hisse senedi piyasasında işlem hacmi 22.9 milyar YTL olarak gerçekleşirken; bu miktarın yüzde 37’sine karşılık gelen 8.4 milyar YTL’lik işlem, bankalar ve katılım bankaları alt sektörünün hisseleri aracılığıyla gerçekleşti. Bankalar ve katılım bankalarının toplam işlem miktarı içindeki payı yüzde 24 olarak gerçekleşmişti.
30 Eylül 2006 tarihi itibariyle, İMKB’de işlem gören hisse senetlerinin toplam piyasa değeri 212.3 milyar YTL olarak gerçekleşti. İMKB’de işlem gören mevduat bankalarının piyasa değeri ise 72.4 milyar YTL ile toplam piyasa değerinin yüzde 34’ünü oluşturdu.