Güncelleme Tarihi:
Bakü-Ceyhan projesinde kritik bir dönemeç olarak kabul edilen ve geçen hafta imzalanan İstanbul Protokolü'nün hemen ardından, yeni eklenen iki anlaşma taslağının ayrıntılı müzakereleri bu hafta başlıyor.
Azeri Petrolleri Operasyon Şirketi AIOC'nin, Türk tarafına gönderdiği ‘Hükümet Garantisi’ ve ‘Anahtar Teslim’ adlı iki yeni anlaşma taslağı, Enerji Bakanlığı ile AIOC yetkilileri arasında İstanbul'da ele alınacak. Uzun bir süredir üzerinde çalışılan ‘Evsahibi Ülke’ ve ‘Geçiş Ülkesi’ anlaşma taslaklarına ‘son dakika’ değişikliğiyle eklenen bu iki taslak, Türkiye'nin mega projedeki konumunu güçlendirdi.
Özellikle, projeye daha önce muhalif bir tavır sergileyen ve AIOC'nin en güçlü hissedarı olan BP-Amaco'nun, bu anlaşmalara onay vermesi önemli bir adım olarak kabul ediliyor. ‘Evsahibi Ülke’ ve ‘Geçiş Ülkesi’ anlaşmalarının müzakereleri sırasında, AIOC'nin Türkiye'den 3 milyar dolarlık maliyeti aşağıya çekmesi yönündeki isteğine Türkiye'nin verdiği yanıt, müzakerelerin seyrini ve projenin niteliğini önemli ölçüde değiştirdi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Ziya Aktaş Hürriyet'e yaptığı açıklamada, iki yeni anlaşma taslağının, mega projeye son anda eklenme öyküsünü şöyle anlattı:
‘‘Ocak ayından bu yana süren çalışmalarda, AIOC ek taslak göndereceğin bildirdi. Şubat'ta da Türkiye'nin maliyeti garanti etmesini istedi. Biz de (maliyeti düşürebiliriz ama boru hattının yapımında söz sahibi olmamız lazım. Fiyatı kontrol edebilmeliyiz. Bunu bizden yazılı olarak talep edin) dedik. Bunun üzerine gelişmeler hızlandı.’’
BOTAŞ HATTIN PATRONU
Bu hafta ortasında ayrıntıları görüşülecek olan ‘Ülke garantisi’ ve ‘Anahtar Teslim’ anlaşma taslakları, zaman yitirmemek amacıyla, İstanbul Protokolü'yle kayda geçirildi.
Bu protokol ile kayda geçirilen iki yeni anlaşma kesinleştiğinde BOTAŞ, boru hattını, ‘anahtar teslim’ modeliyle, 2.4 milyar dolar gerçekleştirmeyi taahhüt edecek. Yetkililer, boru hattının kredili olarak yapılacağını belirterek, ‘‘Hattı yapacak konsorsiyumu da BOTAŞ oluşturacak. Ancak bunun yöntemi henüz belirlenmedi’’ dediler.