Güncelleme Tarihi:
TÜRKİYE ile ABD arasındaki ticarette son yıllarda hızlı ama çok dengesiz bir büyüme yaşanıyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile ABD Ticaret Odası arasında önceki gün imzalanan ‘mutabakat zaptı’ tüm ekonomik ve ticari alanları kapsıyor ve bu dengesizliğe de çözüm olması umuluyor. İmza töreninde yüzler gülse de aslında iki ülkenin ticaretine bakıldığında yüzü gülen tek tarafın ABD olduğu görülüyor. Dış ticaret rakamlarına göre ABD son 3 yılda Türkiye’ye ihracatını ikiye katladı ancak Türkiye’nin bu ülkeye ihracatı yerinde saydı. İşte bu tablo Türkiye’yi harekete geçirdi. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın bir bakıma ‘el koyarak’ başlattığı yeni dönem, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’un TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu’nu davet ettiği Washington’daki çalışma yemeği ile ivme kazanacak ve Türkiye lehine yeni rakamlara ulaşılmaya çalışılacak.
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu son dönemde ABD iş dünyasının Türkiye ekonomisinin sunduğu fırsatları daha iyi fark etmeye başladığını söylüyor. Bu farkedişin temelinde elbette küresel krizle boğuşan ABD’nin Türkiye’ye ihracat başarısı yatıyor. Şöyle ki; 2004’e ABD’ye dış ticaret fazlası veren Türkiye, 2005’ten sonra ABD’den ‘net ithalatçı’ konumuna düştü.
Aradaki fark Türkiye aleyhine hızla bozuldu ve 2011 sonunda Türkiye’nin ABD’den ithalatı 16 milyar doları aştı. Aynı dönemde ABD’ye ihracatımız ise 4.5 milyar dolar seviyesinde kaldı. 2012 Ocek-Ekim döneminde de Türkiye ABD’ye 4.6 milyar dolarlık ihracat yapabilirken bu ülkeden ithalatımız 10 ayda 12.2 milyar dolar oldu. 2008-2012 döneminde Türkiye ABD ile ticaretinde toplam 40.6 milyar dolar açık verdi.
Türkiye’nin ABD’den ithalatının bu kadar hızlı yükselmesi, Ortadoğu’daki gelişmelere, Avrupa’daki krize rağmen Türkiye’nin ‘yatırım yapılabilir’ ülke notu alması ABD’li siyasileri ve iş dünyasını Türkiye’yi mercek altına almaya yöneltti. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, 18 Aralık’ta gerçekleşecek ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’un çalışma yemeğine katılacak ve, iki ülke arasında ekonomik ilişkeleri geliştirmek için gelecek dönemde yürütülecek projeler için destek isteyecek. Hisarcıklıoğlu, “Girişimcilik konusunda ABD kuşkusuz dünyanın en önde gelen ülkesi. ABD’de girişimciliğin desteklenmesi yönündeki başarılı uygulamalardan yararlanmak istiyoruz.”
Hisarcıklıoğlu ziyareti çerçevesinde, IMF Birinci Başkan Yardımcısı David Lipton, ABD Ticaret Odası Başkanı Tom Donohue, ABD Dışişleri Ekonomi, Enerji ve İş Dünyasından Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Jose Fernandez ile de görüşecek. German Marshall Fund’un (GMF) düzenlediği toplantıda konuşma yapacak.
Washington’da Clinton ile yemekte buluşacak
TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’un çalışma yemeği davetine katılmak üzere Washington’a gidecek. 18 Aralık’taki yemek, Clinton’ın başkanlığında ABD Dışişleri Bakanlığında gerçekleşecek. Yemeğe, Yeni Başlangıçlar için Ortaklar Projesi (PNB) Başkanı ABD Eski Dışişleri Bakanı Madeline Albright, Coca Cola CEO’su Muhtar Kent, Intel Corporation’dan Kıdemli Başkan Yardımcısı Douglas Melamed, Hilton Worldwide Başkanı Christopher J. Nassetta, Aspen Enstitüsü Başkanı Walter Isaacson, ExxonMobil Corporation’dan Dr. Neal Goins, Skoll Global Threats Fund Başkanı Larry Brilliant katılacak.
Obama’nın projesine TOBB ivme kazandırdı
ABD Başkanı Barack Obama’nın 2 yıl önce ‘sosyal girişimcilik’ kavramına uygun bir vizyonla başlattığı ve özellikle islam ülkelerindeki girişimcileri kapsayan Yeni Başlangıçlar için Ortaklar Projesi (PNB) konusunda da TOBB önemli bir işlev üstlendi. Projeye ABD Eski Dışişleri Bakanı Madeline Albright bizzat başkanlık yapıyor. Projenin önemli bir ayağı olarak İslam Ülkelerinden üst düzey oda yöneticileri Oda Akademisi projesi kapsamında Türkiye’de eğitildi. 12 Şubat 2013 tarihinde Ankara’da Global PNB toplantısı TOBB’un ev sahipliğinde yapılacak. Toplantıya, Endonezya, Mısır, Filistin, Pakistan, Tunus, Cezayir ve Fas temsilcilerinin katılım öngörülüyor.
ABD ile ticaret daha iyi noktaya gelmeli
TÜRK Amerikan İşadamları Derneği’nin (TABA/AmCham) yeni yıl daveti, politika, iş ve cemiyet dünyasının önemli isimlerini bir araya getirdi. TABA/AmCham Başkanı Ekim Alptekin’in ev sahipliğinde düzenlenen gecede konuşma yapan AB Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, “Eskiden siyasi ilişkiler ekonomiyi belirliyordu, artık ekonomik ilişkiler siyasi ilişkileri belirliyor” dedi. Amerikalı iş adamlarının Türkiye’ye yatırım yapması gerektiğini söyleyen Bağış ABD’nin Avrupa’da ilişkide olduğu ülkelerde, Türkiye’ye desteğin artığını vurguladı. Bağış, “İrlanda da Yunanistan da kriz yaşıyor. Ama İrlanda’nın dış ticareti Yunanistan’dan 4-5 kat daha fazla. Çünkü İrlanda’daki Amerikan yatırımları Yunanistan’dakilerin 20 katı” dedi. TABA /AmCham Başkanı Ekim Alptekin de, uzun yıllardır devam eden stratejik ortaklığın, ekonomik işbirlikleri ile daha güçlü hale geldiğini belirtti.