Güncelleme Tarihi:
Türkiye’nin deprem kuşağında yer aldığı gerçeğiyle bir kez daha yüzleşilince, yapıların güvenliği konusu gündeme geldi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da depremle mücadele konusunda bugüne kadar atılan adımları, denetimleri ve hedefleri paylaştı. İşte atılan kritik adımlar:
6.6 MİLYON KONUT DENETLENDİ
YAPI DENETİM: 1999 depremi sonrası hazırlanan Yapı Denetimi Kanunu ile 81 ilde yapı denetimi hamlesinin başlatıldığı belirtilirken şu bilgilere yer verildi: “2020 yılında Elazığ-Sivrice ve İzmir-Seferihisar depremlerinde denetlenen yapılarda herhangi bir can kaybının ve yıkımının yaşanmamış olması kanunun ne denli önemli olduğunu ortaya koydu. Bugüne kadar 924 bin bina, 6.6 milyon bağımsız bölüm denetlendi. Halen 510 bin binanın denetimine devam ediliyor. Bu denetim faaliyetleri, 81 ilde 2 bin 474 yapı denetim kuruluşu ve 388 laboratuvar kuruluşu ile yürütülüyor.”
MALZEME KALİTESİ TAKİP EDİLİYOR
BETON İZLEME SİSTEMİ: 2018’de hayata geçirilen Elektronik Beton İzleme Sistemi (EBİS) ile inşaatlarda kullanılan betonun denetimi, beton numunelerine yerleştirilen çiplerle elektronik ortamda sağlanıyor. Bu sistemle, yapı projesinde belirtilen beton sınıfına ve standartlara uygunluğunun belirlenmesi ve beton dökümü esnasında görevlilerin, görevlerini yerine getirip getirmediklerinin de kontrolü yapılıyor. Bugüne kadar Türkiye genelinde 310 bin 305 adet yapıdan 24 milyon 521 bin 873 adet çipli beton numunesi alındı. Sistemin yüzde 99 başarıya ulaşmasıyla dünyada birçok ülkeye örnek olduğu belirtildi.
BİNALARA KİMLİK VERİLİYOR
BİNA KİMLİK SİSTEMİ: Bina Kimlik Sistemi’yle (BKS) binaların girişine, bir sertifika niteliğinde kare kod (QR) ve Radyo Frekansıyla Tanımlama Sistemi (RFID) etiketi bulunan levhaların montajı yapılıyor Sertifikada, kullanılan betondan, iskân tarihine kadar tüm bilgiler yer alıyor. Böylece hem vatandaş ev alırken doğru bilgilere kolayca ulaşıyor, hem de kolon kesme, kat çıkma gibi kaçak müdahaleler anında tespit ediliyor. Şu ana kadar 63 bin 128 binaya ‘Dijital Kimlik Levhası’ verildiği, sayının yıl sonunda 100 bini bulması beklendiği belirtildi.
YÖNETMELİKLER DEĞİŞTİ
YASAL DÜZENLEMELER: Yeni yapıların sağlıklı inşa edilmesi ve kentsel dönüşümün hızlanması için önemli yasal düzenlemeler yapıldı. Bunlardan bazıları şöyle; Bakanlıktan veya yetkilendirilmiş idareden yetki belgesi almadan yapım işleri müteahhitliğinin üstlenilemeyeceğine dair zorunluluk getirildi. ‘Yapı Müteahhitliği Bilişim Sistemi (YAMBİS)’ oluşturularak tüm müteahhitlerin yapı ruhsatına tabi yaptığı işler takip edilmeye başlandı. Her firmanın her işi yapmaması için, Müteahhitlik Yeterlik Sistem (MYS) ile müteahhitler mali ve teknik yeterliliğine göre 15 sınıfa ayrıldı. e-Şantiye şefi yazılımı ile ruhsata tabi yapılarda şantiye şeflerinin üstlendikleri işlerin etkin bir şekilde kayıt ve takipleri yapılmaya başlandı. Belediye ve valiliklere riskli yapıları yıkma yetkisi verildi. İmar mevzuatına aykırı olup yapı kayıt belgesi alınan yapılara, ilave inşaat yapılmaması şartıyla güçlendirme yapmak hakkı tanındı. Dönüşüm kapsamında müteahhitle yapılan sözleşmede inşaatın bir yıl başlamaması veya 6 ay durması durumunda, vatandaşlara sözleşmeyi tek taraflı feshi edebilme imkanı sağlandı.
250 BİN KONUT DÖNÜŞÜYOR
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Türkiye genelinde, 3 milyon 200 bin konutun yenilendiğini, 81 ilde 922 ilçede 250 bin konutun dönüşümünün sürdüğünü belirtti. İstanbul’da 39 ilçede 695 bin konutun yenilendiği ve 93 bin konutun dönüşümünün devam ettiğini dile getiren Bakan Kurum, “Deprem dönüşümü siyaset üstü bir meseledir. Milli güvenlik meselesidir. Hedefimiz 2035 yılına kadar kentsel dönüşüme girmemiş tek yapı bırakmamak” diye konuştu.