Bakanların ‘kayıp-kaçak’ çarpışması

ELEKTİRİKTE hatlardan ve kaçak kullanımdan kaynaklanan bedelin vatandaşların faturasına yansıtılmasına ilişkin tartışmalar büyüyerek devam ediyor. Milli Savunma Bakanlığı’nın (MSB) bu konuda Danıştay’a dava açtığının öğrenilmesinin ardından Enerji Bakanlığı, devreye girdi. Enerji Bakanlığı, daha önce de Aile ve Sosyal İşler Bakanlığı’nın çalışanlarına yönelik, “İsterseniz hakkınızı mahkemede arayabilirsiniz” genelgesinden vazgeçmesini sağlamıştı.

BAKAN YILDIZ DOĞRULADI

Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, gelişmeleri Hürriyet’e doğrularken, “Bu miktarı almaktan vazgeçemeyiz ama azaltmak için çalışmalarımız var” dedi. Yıldız, şunları söyledi:
“MSB’nin böyle bir girişimi olmuş. Bu sorunun çözümü için temaslarımız oldu. Çözeceğiz, hallediyoruz. Aile ve Sosyal İşler Bakanlığı’nınki dava değildi, onlar vazgeçti zaten.
Biliyorsunuz, genel aydınlatma giderleri vatandaşlarımızın vergisinden karşılanıyor. Ulusal tarife dediğimiz bir tarife uyguluyoruz. Artı-eksi bir havuzda toplanıyor. Örneğin, Atatürk Barajı’nda ürettiğimiz elektiriği Mani-sa’da kulla-nıyoruz. Bin kilometrelik bir mesafeden söz ettiğimiz için hattan kayıplar oluyor.

EN UZUN ŞEBEKEDE ÜÇÜNCÜYÜZ

Bu tamamen coğrafyamızdan kaynaklanan bir durum. Avrupa’da elektrik böylesine uzak mesafelere aktarılmıyor. Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında en uzun şebekeye sahip üçüncü ülke. Fiili kayıplar Avrupa ülkelerinde yüzde 3,5-4 oranında ortalama. Bizde ise mesafelerden kaynaklı olarak bu oran yüzde 6-7’ye çıkıyor.

HEDEF YÜZDE DOKUZ

Kaçak kullanım ise farklı bir konu. Kaçak kullanımın yüzde 2,5’lük bölümünü çözdük. Üretimden sorumlu özel şirketlere bunu ya azaltırsınız ya da parasını verirsiniz dedik. Bu nedenle bu bölüm artık vatandaştan çıkmıyor. Şu anda kaçak toplamı yüzde 5-6 civarında. Kayıp ve kaçak ortalaması Türkiye’de yüzde 15’e ulaşıyor. Bir vaadimiz var, 2015 yılına kadar bu oranı Avrupa ülkelerinde olduğu gibi yüzde 9’a indireceğiz. Bu sıfır noktası olarak kabul edilebilir bir orandır.”

Kamu kamudan şikâyetçi

AİLE ve Sosyal İlişkiler Bakanlığı’nın geri çektiği girişimin ardından Milli Savunma Bakanlığı da bir süre önce Danıştay 13. Dairesi’nde, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) kayıp-kaçağın elektrik faturalarına yansıtılması kararının iptali istemiyle dava açmıştı. Danıştay’ın kararı iptal etmesi durumunda, elektrik faturalarına kayıp-kaçak bedelinin yansıtılmasından vazgeçilmesi bekleniyordu. Elektrik dağıtım şirketleri, halen abonelerden kayıp-kaçak bedeli tahsil ediyor. Ancak, abone tepkisi nedeniyle bu bedeli faturada göstermemeyi tercih ediyorlar. Faturalarda, kayıp-kaçak için ayrılan bölümlerin karşılığı ‘boş’ tutuluyor. Enerji Bakanlığı, bu miktarın her faturada 3-5 lira olduğunu, sektörü uzmanları ise 8-9 lira olduğunu iddia ediyor.