Bakandan havadan karadan elektrik denetimi

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın gündeminin ilk sırasında 1 Kasım'da yapılacak milletvekili genel seçimleri öncesi enerji güvenliği yer alıyor. Bu kapsamda 1 Kasım gecesi oy sayımının devam ettiği sıralarda yaşanabilecek elektrik kesintilerine karşı her türlü tedbir düşünülüyor. Bu yüzden seçime Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ve İçişleri Bakanlığı kadar yoğun çalışan kurumların başında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yer alıyor.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı seçim günü elektrik kesintisi yaşanmaması için olağanüstü önlemler aldı. Ankara Gölbaşı'nda bulunan Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) Milli Yük Tevzi Merkezi'ne bağlı ekipler son teknolojiyle donatılan 4 helikopterle seçim tarihine kadar iletim hatlarını havadan gözlem altına alacak. Helikopterlere monte edilen HD çözünürlüklü video kamera, infrared yani termal kamera, krona kamera ve fotoğraf makinelerinden oluşan elektrooptik cihazlar elektrik iletim hatlarını havadan denetleyecek. Helikopterli denetim sırasında hatlarda olumsuz iklim şartları, doğal çevre koşulları, coğrafi koşullar gibi nedenlerle hatlarda çıplak gözle görülemeyen iletkenlerdeki liflenme, izoletörlerdeki kırıklar ve direklerdeki parça eksikliği ile devrilme riskleri tek tek tespit edilerek anında merkeze iletilecek. Bu denetimler sonucunda 55 bin kilometre uzunluğundaki iletim hattında bulunan 15 milyon 400 bin elektrik direği, 6 buçuk milyon adet armatür denetlenmiş olacak.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Ali Rıza Alaboyun, özel donanımlı helikopterle Gölbaşı'nda iletim hatlarını denetledi. Seçimin huzur içinde yapılması için ellerinden gelen gayreti gösterdiklerini belirten Alaboyun, helikopterde yaptığı açıklamada, "Enerji Bakanlığı olarak bize düşen görev, enerji kesintilerinin olmaması, daha önce olan spekülasyonlara yeniden meydan verilmemesidir" dedi. Helikopterde yer alan kameraların özelliklerini tanıtan Alaboyun, "İnfrared yani termal kameralar sayesinde özellikle direklerin bağlantı yerlerinde bir kızışma varsa hemen müdahil olunuyor. Bir diğer konu da krona diye bir kameramız var, bu kamerayla özellikle direk ve tel etrafındaki enerji kayıplarını uzaktan algılamayla gözetleyebiliyoruz. Teknik elemanlarımız gidiyorlar, müdahil oluyorlar. Tamir, bakım, onarım ne varsa yerine getiriyorlar. Bir de HD kameramız var, normal haber kameraları gibi. Tepe noktalardan görüntüler alınıyor. Bir arıza var mı, yok mu veya aşağıda olumsuz bir şey var mı, yapılaşma var mı? Hayvanlar gelmiş mi, oralarda bir takım sıkıntılara neden olmuş mu? Görüntüler anında canlı olarak aktarılabiliyor. Ve deniliyor ki Gölbaşı'nda falanca noktada, yerde şöyle bir sıkıntı var. Ekipler anında oraya yönlendiriliyor ve müdahale ediliyor" ifadelerini kullandı.

ELEKTRİK HATTINI KAPATMADAN ANINDA MÜDAHALE İMKANI

Helikopterli denetim öncesi elektriğin kesilerek, hangi bölgelere enerji verilemeyeceğinin duyurulduğunu anlatan Alaboyun, "Bunun üzerine kablolar yeniden geçiriliyor, tamiratlar yapılıyor ondan sonra şarterler tekrar açılıyor, elektrik veriliyordu. Artık günümüzde canlı bakım dediğimiz yani elektrik hatlarını kapatmadan olaya müdahale imkanına sahibiz. Bu imkana sahip ülkelerde insanlar askıda helikopterlerle oraya iniyorlar ve elektrik çarpmasını tamamen önleyici sistemleri var. Sisteme müdahil oluyorlar" dedi.

95 BİN KİLOMETRELİK UÇUŞLA HATLAR DENETLENDİ

Bakan Alaboyun, helikopterlerle bugüne kadar 95 bin kilometrelik uçuş gerçekleştirilerek iletim hatlarının denetiminin yapıldığını, 5 bin kilometrelik uçuş yapılacağını bildirdi. 1 Kasım Seçimleri'nde elektrik sıkıntısı yaşanmaması için bütün önlemlerin alındığına dikkat çeken Alaboyun, "Ama takdir edersiniz ki bunlar nihayetinde kul yapımı teknolojilerdir. Beklenmedik bir şey olursa bilemiyoruz ama elimizden gelen tüm gayreti gösteriyoruz. İçişleri Bakanlığı gerekli güvenlik tedbirlerini alıyorlar. Bizler de teknik anlamda bakım-onarım gibi faaliyetlerle vatandaşlarımızın enerji kesintileri olmaması için veya gelen enerjiyi sağlıklı bir şekilde bölgelere ulaştırmak için elimizden geleni gösteriyoruz" ifadelerini kullandı. Alaboyun, 1 Kasım seçimlerinden bir hafta önce personelin tüm izinlerinin kaldırılacağını bildirdi.

ÜÇ VARDİYA DENETİM

Bakan Alaboyun, Türkiye genelindeki elektriğin iletiminin, dağıtımının ve kalitesinin anlık olarak gözlemlendiği tek merkez olan TEİAŞ Milli Yük Tevzi Merkezi'nin kapılarını gazetecilere açtı.
Merkeze ilişkin bilgi veren Alaboyun, "mimik diyagram" denilen bir sistemle iletim hatlarının buradan denetlendiğini vurgulayarak, "Şuanda biraz daha ileri teknoloji olan tamamen ledlerle veya bilgisayarla birlikte oluşacak yeni bir sistem TEİAŞ Genel Müdürlüğü'nde inşası devam ediyor. Her dakika her saniye, üç vardiya denetim var" dedi. Rüzgar, güneş enerjisi ve diğer yenilebilir enerji kaynaklarının da bu merkezden yönetileceğini açıklayan Alaboyun, "Ana politikamız, yenilenebilir enerjilerden maksimum düzeyde yararlanmak. Çünkü yenilenebilir enerjiyi kontrol edemiyoruz ama Keban Barajı'ndaki elektrik üretimini kontrol edebiliyoruz veya kömüre, doğalgaza dayalı bir termik santrali kontrol edebiliyoruz. Yenilenebilir enerjiyi maksimum düzeyde alalım, santrallerle de sisteme regüle ederek 49.9-50'yi sağlayabilelim, bütün amacımız bu yani frekans Avrupa ile beraber bütün Türkiye'de senkronize olsun" açıklamalarında bulundu.

İŞTE O TRAFO

TEİAŞ GENEL MÜDÜRÜ YILDIRIM: "SİBER SALDIRI İHTİMALİ SIFIR"

TEİAŞ Genel Müdürü Sinan Yıldırım, "Bizim sistemimiz siber saldırıya açık bir sistem değil. Uzaktan kumandayla işletilmediği için siber saldırı olma ihtimali sıfır bizde. 1 Kasım seçimlerine hazırız, hiçbir şey olmayacak" dedi.

YENİLENEBİLİR ENERJİ BU MERKEZDEN YÖNETİLECEK

TEİAŞ Milli Yük Tevzi Merkezi Daire Başkanı Nurhan Ozan, "53 bin kilometre iletim hattının, özel sektör ve TEİAŞ'a ait bini aşkın trafo merkezinin ana omurgasının yönetildiği yerdir burası. 400 kilovolt sistem, 9 adet bölgesel yük tevzi merkezimizin koordinasyonuyla buradan yönetilmektedir" diye konuştu.
3 milyar TL'lik enerji piyasasının işletiminin de bu merkezden yapıldığını belirten Ozan, "Tüm sistemin izlenilmesi, kontrol edilmesi ve yönetilmesi için bir de skada sistemimiz mevcuttur. Bu sistem 2003 yılında kuruldu. 2016 yılı başından itibaren yeni skada sistemimiz ve yenilenebilir enerjinin kontrolü için bir rüzgar masamız mevcut olacak. Yenilenebilir enerji santrallerinin gelecekteki payı çok büyük olduğu için alt yapı hazırlıklarımız devam ediyor. Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü'nün yaptığı rüzgar tahminlerini de buradan gözlemlemekteyiz ve ona göre sistemden tedbirler alınıyor" dedi.