Bakan Zeybekçi: Karşıyım

EKONOMİ Bakanı Nihat Zeybekci, Bosna-Hersek-Türkiye iş forumu sonrası özel açıklamalarda bulundu. Türkiye’nin artık markalaşma atağına kalkması gerektiğinin altını çizen Zeybekci, ekonomide de yeniden yapılanma sürecine girildiğini söyledi. Markalaşmak için yapılması gerekenleri anlatan Zeybekci, 2023 yılı için hedeflenen 500 milyar dolarlık ihracat rakamına ulaşılması için de ‘kültür coğrafyası’na odaklandıklarını söyledi. Belirlenen stratejik ülkelerle de yapılacak faaliyetler hakkında ipuçları veren Zeybekci, Türkiye’nin markalaşması adına da Ekonomi Bakanlığı olarak ‘meyve-sebzeye’ destek vermek yerine, ‘kültür coğrafyası’nda tüketim alışkanlıkları yerleştirmek adına Türk dizi ve filmlerine destek vermeleri gerektiğini dile getirdi.

TÜKETİMİ KONTROL ETMELİYİZ

Türkiye’nin artık sürdürülebilir şekilde hammadde, ara malı ve enerji alanında geleceğini garanti altına alması gerektiğinin altını çizen Zeybekci, Türkiye’nin, ihracat yapılan ülkelerin tüketim alışkanlıklarını belirleyici, ve tüketim ağlarını kontrol edici bir konumda olması gerektiğini söyledi. Orta Asya ya da Kafkaslar’a gidiliğinde Türk dizi, filmlerinin veya sanatçılarının çok üst düzeyde kabul gördüğünü kaydeden Zeybekci şunları söyledi: “Bu tip bölgelerde tüketim alışkanlıklarını etkilemede avantajlıyız. Bugün hangi gömleği giyip hangi renk kravat takacağımızı, hangi sanatçıyı dinleyip, hangi müziği dinleyeceğimizi, çocuklarımızın kahramanlarını bile televizyon belirliyor. İzlediğimiz filmlerin içinde mutlu bir aile en az 2-3 kez alışverişe gider. Ancak o marketin ismi de ürünler de gizlenmez. Bizde ise bu konudaki uygulamalar son derece yanlış. O kadar komik ki araba markaları bile gizleniyor. Bırakalım artık insanlar ürünlerini yerleştirsinler. Biz yarın o dizilerle o ihracat yapacağımız ülkelere gittiğimiz zaman ürünlerimle, markalarımla gitmeliyim. O ülkedeki dağıtımı kontrol edebilir, Türk markalarını oraya doldurabilirim” dedi.

MEYVE-SEBZE İŞİMİZ DEĞİL

Türk dizi ve filmlerinin takip edildiği ülkelerin zenginleştiğini ve tüketimlerinin yükseldiğini belirten Zeybekci, “Ekonomi Bakanlığı olarak Türkiye’yi pazarlamalıyız. Geçen yıl ihracata 930 milyon lira destek sağladık. Bunun 550 milyon lirası yaş meyve-sebzeye verildi. Bu Ekonomi Bakanlığı’nın işi değil. Benim meyve-sebzeden çok Türk film ve dizilerini desteklemeliyim” dedi.

Müteahhite Türkiye’den ihracat şartı gelecek

YENİ yapılanma sürecinde Eximbank’ın çok önemli rol üstleneceğini belirten Zeybekci, “Eximbank imkân ve kaynaklarını çok farklı hale getireceğiz. Belirlenen ülkelerde iş yapan firmalarımıza Eximbank ile kredi sağlayacağız. Ancak bu ülkelerden de devlet garantisi verecek. Bir ülkede iş alan müteahhitimiz, aynı zamanda ihracatımıza destek verecek. Müteahhitlerimiz yaptıkları yatırımı Türkiye’den malzeme alarak yapacak” dedi.

Demokrasisi 50. sırada olan bir ülke 1. olamaz

EKONOMİ denince akla gelen tek şeyin finansman olduğunu belirten Zeybekci, “Türkiye’ye para gelecek mi ona bakıyoruz. Türkiye’yi bağımlı kılmayacak adımlar atmalıyız. Türkiye taklitçi olmamalı. Artık ülke olarak bir marka olmalıyız. Demokrasi, insan hakları ve bürokrasisiyle Türkiye’den marka yaratmalıyız. Hangi ülkeyi gördünüz ki demokrasisi 50’nci, ekonomisi 1’inci sırada. Biz bir süreç yaşıyoruz. Marka olup taklit edileceğiz” dedi.

Açık kapatmak için sıcak parayı bekliyoruz

ALIŞKANLIKLARIMIZIN değişmesi gerektiğini belirten Zeybekci, kendi özkaynaklarımızla büyümek gerektiğini söyledi. Zeybekci şunları kaydetti: “Bildiğimiz tek birşey var. O da doğrudan yatırım veya sıcak para gelmesini beklemek. Cari açığı böyle finanse edeceğimizi düşünüyoruz. Türkiye alacağı tedbirlerle ihracatını %10 arttırırsa bu da %10’da üretimi arttıracak. Kendi değerlerimizi paraya çevirmeliyiz” dedi.

Muş’taki pancar İstanbul’a taşınmasın

DÜNYANIN en büyük ekonomisi ABD’nin pamuk, mısır, buğday, şeker, soya gibi ürünleri stratejik gördüğünü vurgulayan Zeybekci, “Biz ise pamuk yerine mısır ekiyoruz. Mısırı kazanırken pamuğu kaybediyoruz. Bu alanda da politikaların belirlenmesi şart. Bütün dünya tarım ve gıdanın peşinde” dedi. Muş’ta üretilen bir şeker pancarının yerinde işlenmesi gerektiğini söyleyen Zeybekci, “O pancarı İstanbul’a getirmek saflık” diye konuştu.

Türkiye metalurji hikâyesi yaratmalı

TÜRKİYE’de metalurji sanayisinin var olmadığına değinen Zeybekci, “Dünyanın en büyük hurda ithalatçısıyız. Hurda ithalatı ile demir çelik ihracatı yapıyoruz. Torosların tamamında var olan krom, magnezyum, manganezleri taş olarak ihraç ediyoruz. İşlemiyoruz. Türkiye artık metalurji hikâyesi yaratmak zorunda. Demir-çelik, bakır, alüminyum, nikel, çinko, kurşun hikâyesi yaratmak zorunda” dedi.

Cari açık korkusundan faizi indirmiyor

MERKEZ Bankası’nın faiz indirimi ile ilgili tereddütlerinin ve korkusunun altında yatanın cari açığın finansmanı ile ilgili duyduğu endişe olduğuna vurgu yapan Zeybekci, “Ancak biz Türkiye’nin cari açığı olan 50 milyar doları, bu yıl ihracatımızı yüzde 10 arttırarak düşürmek istiyoruz. 15 milyar dolar asla geri ödemeyeceğimiz bir para getireceğiz. Cari açığı 35 milyar dolara çekersek ve sürdürülebilir hale getirirsek büyük iş başarırız” dedi.

Pazarlama elemanı gibi çalışırız

BAKAN Zeybekci, “Göreve geldiğimiz günden itibaren kendimize ‘hedef coğrafyalar’ belirledik. ‘Kültür coğrafyası’ diye bir laf ettik. Kültür coğrafyası Orta Asya, Kafkaslar, Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Balkanlar. Bunlar için yeni planlar hazırladık. Ticari müşavirliklerinin dağınık yapısını toparlayacağız. Balkanları üs seçtik. Bu üslerimizde ticaret müşavirliği ağını genişleteceğiz. İran gibi 15 milyar dolar ticari hacmimiz olan bir ülkede bile bir tane ticaret müşavirimiz var. Yeni yapılanma ile bu sayıyı 10’a çıkaracağız. 2015 sonunda hedefimiz 35 milyar dolarlık ticaret hacmi. Kuzey Irak için de, Balkanlar için de Orta Asya için de aynı şeyi düşünüyoruz. Konsantre olduğumuz ülkeye bir şirketin pazarlama elemanları gibi yoğunlaşacağız” diye konuştu.

bcosan@hurriyet.com.tr