Bakan Yazıcı: Sebze meyvede 50 milyar liralık kayıp var
Güncelleme Tarihi:
Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Türkiye'nin toplam sebze ve meyve üretiminin parasal büyüklüğü ve kayıtdışılık ile ilgili bilgileri paylaştı. Bakan Yazıcı'ya göre Türkiye'nin toplam üretimi 46 milyon ton. Bu ürünlerin parasal değeri 75 milyar lira. Yazıcı'nın açıkladığı rakamlara göre 46 milyon ton ürünün yüzde 25'i telef oluyor. Kalan ürünün yüzde 70'i ise 30 milyar değerinde. Her iki rakamın toplamı 50 milyar lira. Bir başka ifade ile Bakan Yazıcı'nın hesabına göre toplam ürünün yüzde 95'i 50 milyar lira. Oysa toplamda 75 milyar değerindeki ürünlerin yüzde 95'i, 71 milyar lirayı aşıyor.
TÜRKİYE'deki 46 milyon ton meyve ve sebze üretiminin, 20 milyar lira değerinde yüzde 25'inin telef olduğunu belirten Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, geriye kalanın yüzde 70'inin de 30 milyar lira parasal değeri bulunduğunu, bunların da kayıtdışı olduğunu söyledi. Toplamda 50 milyar TL'nin yok olduğunu belirten Bakan Yazıcı, kayıtdışılığı ekonominin hormonlu tarafı olarak gösterdi.
Antalya'nın Kumluca İlçesi'ndeki Domatexpo 2'nci Domates Yetiştiriciliği ve Teknolojileri Fuarı, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı'nın katılımıyla açıldı. Açılışa Ak Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Antalya Milletvekili Menderes Türel, Antalya Valisi Sebahattin Öztürk, Kumluca Kaymakamı Canan Hançer Baştürk, Kumluca Belediye Başkanı Ak Partili Hüsamettin Çetinkaya, Ak Parti İl Başkanı Mustafa Köse, kurum müdürleri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile çok sayıda üretici katıldı.
EN AZ 10 DÜNYA MARKASI
Mehteran takımının konseriyle açılış programı başlayan fuarda Bakan Yazıcı, ihtisas fuarlarının önemine işaret ederek, Kumluca domatesinin de markaya doğru bir yol katettiğini açıkladı. Türkiye'nin 2023 hedefleri olduğunu ve dünya ölçeğinde en az 10 markaya ulaşmayı hedeflediklerini belirten Bakan Yazıcı, “Bu ürünlerden biri çay olabilir. Kumluca domatesi 10 markadan biri olabilir. Marka sayısını 15-20'ye de taşıyabiliriz" dedi.
TÜİK RAKAMLARINI PAYLAŞTI
Türkiye'deki meyve ve sebze üretimine ilişkin TÜİK verilerini anlatan Bakan Yazıcı, Türkiye'nin 26- 27 milyon ton sebze, 17- 18 milyon ton meyve, toplam 45- 46 milyon ton üretim olduğunu söyledi. Türkiye'nin meyve sebze üretimi parasal değerinin 75 milyar TL olduğunu söyleyen Yazıcı, “Bu kadar büyük maliyeti üreten üretici var, üreticinin çalışan işçisi, pazarlandığı alanlar, manavlar, aracılık yapanlar var. Tüketiciye erişimi var. Bu kadar üretimin sadece yüzde 5'e yakınını ihraç ediyoruz. 46 milyon ton ürünün yüzde 25'i sevkiyattaki düzensizlik, ambalajlama bilgisizliğinden kaynaklanan sorunlar nedeniyle telef oluyor. Bunun parasal değeri 20 milyar lira. Geriye kalanın yüzde 70'i kayıtdışıdır. Onun da parasal değeri 30 milyar lira. Telef olanla kayıtdışını topladığınız zaman 50 milyar lirası yok" diye konuştu.
HORMONLU KAYITDIŞILIK
Bir ekonominin en büyük sorununun, 'hormonlu tarafı' olarak nitelediği kayıtdışılık olduğunu belirten Bakan Yazıcı, “Kayıtdışılık yüksekse kayıtlı olanın da yükü o oranda artar" dedi. Bu amaçla Hal Kanunu denilen 5957 Kanunu yürürlüğe koyduklarını kaydeden Bakan Hayati Yazıcı, test aşamasının devam ettiğini, yazılım ve donanım anlamında bürokratik süreçten kaynaklanan sorunlar olduğunu söyledi.
Yazıcı, Hal Kanunu'nun 1 Ocak 2014'ten itibaren tamamen uygulamaya geçmiş olacağını kaydetti.
GÜMRÜK KAPILARINDA HIZ
Geçen haftaki Kars ve Ardahan illerindeki ziyaretinden izlenimler aktaran Bakan Yazıcı, "Çıldır- Aktaş gümrük kapısının temelini attık. Niye kapı temeli atıyoruz? Hedefimiz 500 milyar dolar ihracat yapabilmektir. Kapıları modernize edeceğiz. Kapılarda bekleme olmayacak, hız olacak" diye konuştu.
ÜRETİCİNİN 3 SORUNU
Kumluca'nın yaş meyve sebze üretiminde Türkiye'nin kaptan pilotu olduğunu ve üretimin yüzde 90'ının yurtdışına ihraç edildiğini belirten Kumluca Belediye Başkanı Hüsamettin Çetinkaya, şöyle dedi:
“Üreticimiz çek yasasıyla ilgili sıkıntılar yaşıyor. Tahsilatta yaşanan sorunlar tarım sektöründe üreticileri mağdur ediyor. En büyük girdi kalemi olan gübrede KDV oranının yüzde 18'den yüzde 3'e veya daha aşağılara çekilmesi durumunda üreticinin yüzü gülecek. Yaş meyve sebze ihracatına teşvik süre aralığı değişirse nar kalemi de girecek ve ihracatta artış olacak. Ayrıca TIR mühürleme işlemi için ilçemizde büro oluşturulmasını istiyoruz."
'ONE MİNUTE' DİYE SESLENDİ
Açılış töreninin ardından Bakan Yazıcı, Kumluca'dan Moldova'ya gidecek domates, patlıcan ve biber yüklü TIR'ın Gümrük ve Ticaret Bakanlığı birimlerince gerçekleştirilen mühürleme işlemini gümrük memuru ile birlikte bizzat kendisi yaptı. Bakan Yazıcı ve beraberindekiler TIR'ın önünde fotoğraf çektirmek istedi. Bu sırada TIR hareket edince Yazıcı, sürücüye, 'One minute, onu minute" diye seslendi. Fotoğraf çekiminin ardından da fuar açılışı yapıldı.