Güncelleme Tarihi:
23-24 Eylül 2021 tarihlerinde düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) Gıda Sistemleri Zirvesi kapsamında, Türkiye’nin de dahil olduğu BM’ye üye 150 ülke; gıda sistemlerini dönüştürmek, Birleşmiş Milletler 2030 Gündemi ve 2030 yılına kadar Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının başarılmasına katkı sağlamak amacıyla yol haritaları hazırlama çalışmaları sürdürülüyor.
Bu kapsamda, Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, çevrimiçi olarak gerçekleştirilen “Sürdürülebilir Gıda Sistemlerine Doğru Türkiye’nin Ulusal Yol Haritası’nın tanıtım toplantısına katıldı. Pakdemirli, son 19 yılda Türkiye’nin tarım, orman ve hayvancılık konusunda kat ettiği yolun verilerine atıfta bulundu. 150 ülkenin söz konusu Zirve kapsamında çalışmalar başlattığını hatırlatan Pakdemirli, Türkiye’nin Zirve’den çok önce bir tarih olan 2019 yılından beri çalışmalar yaptığını söyledi. Üretimde verimliliğin artırılmasından üreticilerin gelir düzeyinin yükseltilmesi gibi konularda güncelledikleri çalışmalar ile besin değeri yüksek, yeterli ve güvenilir gıdaya herkesin makul fiyatlarla erişimi, tarım, hayvancılık ve su ürünleri sektörlerinde sürdürülebilirlik ve rekabetçiliğin artırılması gibi hedefleri olduğunu dile getirdi.
Burada konuşan Pakdemirli, son üç yılda, dünyada tarım anlayışının yeni boyutlar kazandığını ifade ederek, iklim değişikliği vesilesiyle tarımsal üretimin, suyun ve ormanın küresel gündemin ön sıralarında yer aldığını, gıda fiyatları ve üretim girdilerinde dalgalanmaların çok yoğun şekilde hissedildiği bir dönem yaşandığına dikkati çekti.
“GIDA ARZI İLE İLGİLİ BİR SORUN YAŞAMADIK”
Bakan Pakdemirli, son 19 yılda yarım ve orman sektöründe oluşturdukları güçlü altyapı ve son 3 yıldaki projeler sayesinde, gıda arzı ile ilgili bir sorun yaşanmadığını kaydetti.
“Son 10 yılda toplam süt üretimimiz yüzde 173 artışla 23 milyon tona, kırmızı et üretimimiz yüzde 186 artışla 1,2 milyon tona yükseldi”
Bakan Pakdemirli, son 19 yılda büyükbaş hayvan sayısının yüzde 84,5 artışla 18,3 milyona, küçükbaş hayvan sayısının ise yüzde 80 artışla 57,4 milyona yükseldiği bilgisini vererek, “Verimliliğe yönelik çalışmalar sayesinde sığırda karkas verimi yüzde 65 artışla 305 kilograma, 19 litre olan günlük süt verimi ise 23 litreye çıkmıştır. Böylece, toplam süt üretimimiz yüzde 173 artışla 23 milyon tona, kırmızı et üretimimiz yüzde 186 artışla 1,2 milyon tona yükseldi” dedi.
ZİRVE’DEN ÇOK ÖNCE ÇALIŞMALAR YAPILIYORDU
Bakan Pakdemirli, zirve kapsamında bir yılı aşkın süredir hazırlıkları yürütülen ulusal diyalog sürecinin yanı sıra Türkiye’nin gıda sistemlerini iyileştirmek ve daha sürdürülebilir hale getirmek için yapılan çalışmalardan bahsedildiğini hatırlatarak, Türkiye’nin esasen Zirve’den çok önce bir zamana tekabül eden 2019 yılından itibaren çalışmalara başladıklarını söyledi.
Bakan Pakdemirli, Zirve kapsamında uluslararası paylaşımlarla yapılan çalışmaları güncellediklerinin altını çizerek, gelişmeye açık alanlarda yaptıkları tespitlerin konu başlıklarını şöyle sıraladı:
“Gıda sistemlerimiz içerisinde üretici örgütlerimizin güçlendirilmesi. Üretimde verimliliğin arttırılması, üreticilerimizin gelir düzeylerinin yükseltilmesi. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırılması. Kadınlar ve genç çiftçilerimizin, küçük ölçekli ve aile işletmelerimizin desteklenmesi.
Üreticilerimize makul fiyatlarla üretim girdilerine erişimi. Sera gazı emisyonunun azaltılması. Doğal kaynaklarımızın ve biyoçeşitliliğimizin korunması, su kaynaklarımızın verimli yönetimi. Gıda okuryazarlığının arttırılması ve döngüsel ekonomi ve geri dönüşüm uygulamaları ile birlikte gıda kaybı ve israfının azaltılması. Sağlıklı ve dengeli beslenme, besin değeri yüksek gıdaya özellikle dezavantajlı grupların adil erişimi.
Üretim planlaması ve arz ile talebin dengeye getirilmesi, tarımsal finansmana erişimin güçlendirilmesi. Tarımsal sigorta sistemimizin daha güçlü hale getirilmesi, tarımsal yayım servisleri ve akademi arasındaki iletişimin güçlendirilmesi. İklim değişikliği ve gıda krizlerine karşı gıda sistemlerinin dayanıklılığının arttırılması, tarımda teknoloji kullanımının yaygınlaştırılması ve daha fazla Ar-Ge yatırımı.”
“DEZAVANTAJLI GRUPLAR İÇİN DAHA KAPSAYICI POLİTİKA VE TEDBİRLER GELİŞTİRİLMESİ”
Gıda Sistemlerinin iyileştirilmesi için kamu, özel sektör, sivil toplum kuruluşları, meslek odaları ve üreticileri kapsayan paydaşların görüşleri ile hazırladıkları ulusal yol haritasının 10 öncelikli hedefini şöyle paylaştı:
“Güvenilir ve besleyici gıdaya özellikle hassas grupların adil erişiminin geliştirilmesi. Yenilikçi yöntemlerle denetim ve kontrolleri güçlendirerek halk sağlığı ve gıda güvenilirliğinin geliştirilmesi. Tarım ve gıda sektöründe tedarik ve değer zincirinin sürdürülebilirliğinin teşvik edilmesi ve gıda kaybı ve israfının azaltılması. Tüketicilerde bilinçliliğin arttırılması ve sürdürülebilir tüketimin teşvik edilmesi. İklim değişikliğine uyumlu üretim modellerinin iyileştirilmesi. Su kaynaklarının verimli kullanılması. Doğal kaynakların sürdürülebilir kullanılması. Tarım ve gıda sektöründe dezavantajlı gruplar için daha kapsayıcı politika ve tedbirler geliştirilmesi. Kırsal hayatın canlandırılması. İklim değişikliği, doğal afetler ve beklenmeyen krizlere karşı gıda sistemlerinin dayanıklılığının arttırılması.”
Türkiye’nin Sürdürülebilir Gıda Sistemlerine Doğru Türkiye’nin Ulusal Yol Haritası’nda paylaştığı 10 öncelikli hedefe ulaşabilmeleri için ortaya koydukları eylemler arasında öncelikli olarak, besin değeri yüksek, yeterli ve güvenilir gıdaya herkesin makul fiyatlarla erişiminin yanı sıra, gıda kaybı ve israfının azaltılması, gıda bankacılığı uygulamalarının güçlendirilmesi, okul beslenmesi programları, tarım, hayvancılık ve su ürünleri sektörlerinde sürdürülebilirlik ve rekabetçiliğin artırılması ile iklim değişikliği ve doğal afetler kaynaklı acil durumlara ve gelecekteki krizlere karşı gıda güvenliğinin sağlanması gibi konuların yer aldığını dile getirdi.
Yaklaşık bin paydaşın takip ettiği toplantı, Bakan Pakdemirli’nin konuşmasının ardından sona erdi.
Ayrıca toplantıda, Tarım ve Ormanlığının Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürü Aylin Çağlayan Özcan, Birleşmiş Milletler Türkiye Mukim Koordinatör Vekili Alvaro Rodriguez, Gıda ve Tarım Örgütü’nün Orta Asya Alt Bölge Koordinatörü Alvaro Rodriguez ve Birleşmiş Miletler Gıda Sistemleri Zirvesi Diyalogları Baş Danışmanı David Nabarro birer konuşma yaptı.