Güncelleme Tarihi:
TÜRKİYE’nin ihracatı yılın onuncu ayını da düşüşle geride bıraktı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre ihracat ekimde yüzde 1.5 düştü ve 12 milyar 351 milyon dolara indi. 10 aylık ihracattaki kan kaybı ise yüzde 8.6. On ayda Türkiye ancak 119.6 milyar dolar ihracat yapabildi. Ancak ekim ayında ihracattaki sert düşüşün yavaşlamasına şahit olduk. Bunun nedeni ise bu yıl ilk kez 2 milyar dolar sınırını aşan otomotiv ihracatı. Otomotiv ekimde yılın en yüksek ihracat rakamına ulaştı ve 2 milyar 30 milyon dolar ihracat yaptı. Hazırgiyim de geçen yıl ekime göre ihracatını arttırmayı başardı ve 1.5 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi. TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi ihracatta umutların 2016 yılına kaldığını belirterek ihracatçılara Avrupa’yı yeniden keşfedin çağrısı yaptı. 2008 sonrasında AB’deki krizin etkileri yüzünden yeni pazarlar çağrısı yapan TİM 2016’da yeniden yönünü AB’ye çevirmeye karar verdi.
10.6 MİLYAR DOLAR KAYIP
İhracatçı bu yılı oldukça kötü geçiriyor. Dolardaki değer kazancı, Euro/dolar paritesinin düşmesi ve Rusya başta olmak üzere komşu ülkelerdeki kriz ile çatışmalar ihracatı kötü etkiledi. Euro/dolar paritesindeki yüzde 17.2’lik düşüş yüzünden ihracatçının 10 aylık kaybı 10.6 milyar dolar oldu. Rusya’ya on aylık ihracattaki azalma yüzde 38.3. Yılın son çeyreğinde düzelme bekleyen ihracatçı bu kez umutlarını 2016’ya erteledi. TİM Başkanı Büyükekşi Avrupa Birliği’nin dünya ile yaptığı ticarette ve büyüme oranlarındaki artış beklentileri ile birlikte ihracatçılara Avrupa Birliği’ne özel ve yeni bir ağırlık vermelerini önerdiklerini vurguladı. 2015 yılına dünya ekonomisinde yüzde 3.1 büyüme beklentisi ile girildiğini ancak bu beklentinin şimdi yüzde 2.5’e gerilediğini belirten Büyükekşi, “Tüm küresel konjonktüre baktığımızda aşağı yönlü risklerin hala geçerliliğini koruduğunu görüyoruz. Bu risklerin başında özellikle dünya mal ticaretindeki gerileme, düşük emtia fiyatları ve Euro-dolar paritesindeki düşüş gelirken, ihracatımız da bu gelişmelerden son derece olumsuz etkileniyor” dedi.
PAZAR PAYI ARTIYOR
TİM Başkanı Büyükekşi, AB ekonomisinde uygulanan parasal genişlemenin büyümeyi harekete geçirdiğini, ancak Avrupa’da yeterli enflasyonun halen yaratılamadığını vurguladı. Bunun sonucunda, Avrupa Merkez Bankası, aralık ayında ilave parasal genişlemeyi gündemine alabileceğini açıkladığını hatırlatan Büyükekşi, “En büyük ticaret partnerimiz olan AB’de yaşanan parasal genişleme ile ihracatın önümüzdeki dönemde toparlanacağına inanıyoruz. 2016 yılında AB ülkelerinde büyümenin hızlanması bekleniyor. Bu nedenle 2016 yılında AB ülkelerinin ihracat için yeniden önemli fırsatlar sunacağını bekliyoruz. Polonya, İsveç, İspanya, İngiltere, Çek Cumhuriyeti göreceli daha hızlı büyüyecek ülkeler olarak öngörülüyor. AB-28’e gerçekleştirdiğimiz ihracatımız son 1 yılda Euro bazında yüzde 10’luk büyüme gösterdi. AB-28 ithalatı ise yine Euro bazında yüzde 3 büyüdü. AB-28’in ithalatından daha yüksek büyüme performansı sergileyen ihracatımızın payı Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesi olan binde 12’ye yükseldi. AB’nin dünya ile yaptığı ticaretteki ve büyüme oranlarındaki artış beklentileri ile birlikte ihracatçılarımıza Avrupa Birliği’ne özel ve yeni bir ağırlık vermelerini öneriyoruz” diye konuştu.
Düşük fiyata satıyoruz
DÜNYA mal ticaretinde ilk 8 ayda yüzde 11.1 bir gerileme yaşadığını hatırlatan Büyükekşi sözlerini şöyle sürdürdü: “2014 yılında 18.4 trilyon dolar olarak gerçekleştirilen dünya mal ticaretinin 2015 sonunda 16.5 trilyon dolara inmesi bekleniyor. En fazla ihracat yaptığımız Almanya’nın ve İtalya’nın son 1 yıldaki ithalatı dolar bazında yüzde 12 gerilerken, Fransa’nın ithalatının yüzde 14, Rusya’nın ithalatının yüzde 31 gerilediğini görüyoruz. Diğer taraftan, ABD Merkez Bankası FED’in faiz artışı beklentisi ile doların güçlenmesi emtia fiyatlarında gerilemeye yol açıyor. Bu gerileme ile birlikte birim fiyatlarını aşağıya çekiyor. İşte bu yüzden ihracatçılarımız aynı ürünü daha düşük fiyata satmak zorunda kalıyor. İhracatımız kilogram bazında artmasına rağmen, düşük fiyatlar, ihracatımıza değer bazında kayıp olarak yansıyor. İşte bu ortamda kilogram bazında ihracatımızın ilk 10 ayda yüzde 0.8 artması, önümüzdeki dönem beklentilerimizin pozitif olmasını sağlıyor. “
İHRACATIN KATKISI NEGATİF
GEÇTİĞİMİZ ay, 2016-2018 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program’ın açıklandığını söyleyen TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, küresel şartlara bağlı olarak daralan mal ticareti ve yavaş tempoda seyreden dünya ekonomisi nedeniyle, net ihracatın büyümeye katkısının 2016 ve 2017 yıllarında negatif, 2018 yılında ise sıfır olarak öngörüldüğünü ifade etti. Büyümenin sadece iç talep kaynaklı olmasının yeterli olmadığını ifade eden Büyükekşi, “Türkiye yapısal reformları hızlı bir şekilde gerçekleştirerek, katma değeri yüksek ihracat ile daha yüksek büyüme oranlarını yakalayabilir. Önümüzdeki dönemin, ihracat ve sanayi odaklı yapısal reformlara eğildiği, hukukun üstünlüğünün ve yargının bağımsızlığının sağlamlaştırıldığı bir dönem olmasını temenni ediyoruz” diye konuştu.
İNOVASYON HAFTASI BAŞLIYOR
TİM’in 5-6 Kasım tarihleri arasında Türkiye İnovasyon Haftası Adana Buluşması’nı düzenleyeceğini ifade eden Büyükekşi, 2 gün boyunca Güler Sabancı, Ali Sabancı, Fuat Tosyalı, Hamdi Akın gibi iş dünyasının önde gelen temsilcilerinin yanı sıra teknoloji fütüristi Jordan Brendt ile yaratıcılık ve inovasyon kitabının yazarı Frans Johansson gibi önemli yabancı konuşmacıları ağırlayacaklarını belirtti. Büyükekşi, sanayicilerin, akademisyen, girişimci ve öğrencilerle buluşacakları bu etkinlikte partner ülke olarak Finlandiya’nın katılacağını ve program çerçevesinde eş zamanlı workshoplar, öğrenci-iş adamı buluşması, InovaCLUB buluşması, yatırımcı, girişimci, start-up buluşmaları gerçekleştire-ceklerini kaydetti. Büyükekşi, organizas-yonun önemli konukları arasında TÜSİAD Başkanı Cansen Başaran-Symes ve MÜSİAD Başkanı Nail Olpak’ın de yer alarak “STK’larda İnovasyon” konulu bir panel düzenleyeceklerinin altını çizdi.