Güncelleme Tarihi:
Rusya’dan Baltık Denizi dibinden Almanya’ya ulaşan “Kuzey Akım” doğalgaz boru hattının 31 Ağustos’tan 3 Eylül’e kadar tamamen duracağı daha 19 Ağustos’ta Rusya tarafından ilan edilmişti. Yazılı bildiride, “Kuzey Akım boru hattına gaz pompalayan çalışır durumdaki yegane (Trend 60) türbini bakımdan geçmesi gerekiyor. Gazprom teknisyenleri aygıt imalatçısı Siemens şirketi ekibiyle üç gün boyunca bakımı gerçekleştirecek.
Bu süre zarfında gaz akışı tamamen duracak. Boru hattı 3 Eylül’de yeniden çalıştırılarak toplam kapasitesinin beşte biri oranda günlük 33 milyon metreküp basma işlemine dönecek” denildi. Ancak, Almanya bu bildirimi gaz şantajında sıradaki propaganda şeklinde yorumlayarak gerçekleşmeyeceğini tahmin etmişti. 31 Ağustos sabahı saat 04.00 civarında “Kuzey Akım” doğalgaz boru hattının Almanya kıyısındaki operatörleri alarmı verdi. Hattan gaz akışı gerçekten tamamen durmuştu.
MAYIS AYINDA BAŞLADI
Rusya ile Almanya arasında enerji kaynakları düellosu daha mayıs ayında başlamıştı. AB’nin Ukrayna savaşı yüzünden Rusya’ya uyguladığı yaptırımlar çerçevesinde “Kuzey Akım” doğalgaz boru hattına gaz pompalayan Siemens marka devasa türbin kompresörü tamir için gönderildiği Kanada’dan Rusya’ya geri dönememişti. Almanya hükümeti bu türbinin yaptırım dışı tutulması için haziran ortalarında Kanada ile anlaşmaya varmasına rağmen bu sefer Rus Gazprom yan çizmişti. Türbini geri alamayacaklarını ilan eden Gazprom, “Sözlü anlaşmalarla bu iş yürümez. Türbinin Rusya’da geçerli kullanım sertifikası olmadan kullanamayız” açıklamasını yaparak aygıtı Almanya topraklarında bıraktı. Böylece Almanya düne kadar “Kuzey Akım” boru hattı üzerinden sadece bir türbinin bastığı gazla yetinmek zorunda kalmıştı. Rus Gazprom şirketi birkaç gün devam edecek şantajın ardından 3 Eylül’de gaz vanasını açmaması durumunda Alman sanayisi ya durma noktasına gelecek, veya kış için biriktirdiği yer altı depolarındaki gazı kullanma zorunda kalacak.
İKİNCİ KURŞUN FRANSA’YA
Avrupa ile Rusya arasında devam eden enerji düellosunda Moskova ikinci kurşunu ise Fransa’ya sıktı. Gazprom, Rusya’dan doğalgaz satın alan Fransız “Engie” şirketinin temmuz ayı için biriken borçlarını ödemediğinden dolayı vanasını kademeli olarak kapatacağını açıkladı. Ödemelerin 24 saat içerisinde yapılmaması durumunda 1 Eylül’den itibaren Fransa’ya da gaz akışı tamamen duracak. Rusya Devlet Başkanı Putin 31 Mart’ta imzaladığı kararnameyle, “Parasını ödemeyen, dost olmayan ülkelerin doğalgazını kesin. Ödemeler de rubleyle yapılacak” emrini vermişti. Fransız enerji şirketi “Engie” Rusya’nın dün ilan ettiği vana kapatma kararını hukuk dışı sayıyor.
BU ÜLKELER DURDURDU
Rusya’nın son 4 ayda Fransa’ya sağladığı gazın anlaşmalarda belirtilen miktarın çok altında olduğu kaydedilerek, “Biz Rusya’ya sadece bize ulaştırdığı gazın parasını verebiliriz. Uzun vadeli anlaşmalarda yer alan miktar ve rakamlar Rus tarafınca yerine getirilmiyor. Gerekirse hukuk mücadelesi başlatacağız” tepkisini gösterdi. Bu arada, Avrupa Birliği ülkelerinin Rusya’ya karşı 6’ncı yaptırım paketinde yer alan “Rus doğalgazından kademeli olarak vazgeçilmesi” maddesi şimdilik sadece Avusturya tarafından sağlandı. Avusturya, önümüzdeki kış Rusya’dan bir damla gaz almadan kışı geçireceğini ilan etti. Rusya’dan doğalgaz alımlarını ayrıca Baltık Cumhuriyetleri, Polonya ve Bulgaristan gibi ülkeler de durdurmuş durumda.
ÖNCE KAPATTI SONRA ÇIKIŞ İÇİN FORMÜL ÖNERDİ
Doğalgazla Almanya’nın boğazını sıkan Rusya, aynı zamanda krizden çıkış formülü de önerdi. Kremlin açıklamasına göre Almanya’nın enerji konusunda ABD güdümünden çıkmasını öneren Moskova, “Avrupa’daki enerji krizinin sona ermesi için başta Almanya olmak üzere AB ülkeleri Rusya’nın petrol, gaz ve kömür gibi enerji kaynaklarına uyguladıkları yaptırım ve yasakları tamamen kaldırmalı. Ayrıca inşaatı tamamlanan ‘Kuzey Akım-2’ doğalgaz boru hattı da devreye girmeli” ifadelerini kullandı.
AB’YE YARDIM ELİNİ ÇİN UZATTI
Rusya ile Avrupa arasında enerji düellosu zirve noktasına yaklaşırken AB’ye beklenmedik yardım elini Çin uzattı. Çin Halk Cumhuriyeti, salgın önlemleri nedeniyle ekonomisinde yavaşlamayı gerekçe göstererek stoklarında bulunan bir miktar LNG gazını Avrupa’ya satabileceğini açıkladı. Çin’in Avrupa’ya göndereceği LNG miktarı açıklanmamakla birlikte Pekin’in bu adımı Moskova’yı kızdıracak. Rusya, Ukrayna’ya ilan edilmemiş savaşı ilan ettiği 24 Şubat’tan bu yana Çin’i her fırsatta müttefiki olarak göstermeye çalışıyordu.