Ali ÖZTÜRK
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 23, 2009 00:00
Yaklaşık 3 milyon işitme engellinin bulunduğu, yılda 110 bin işitme cihazının satıldığı Türkiye’de her yıl ciddi sorunlara yol açan binlerce cihazın tüketiciyle buluştuğunu bildiren Siser İşitme Merkezleri Genel Müdürü Mahfuz Ağaç, “400 bin kişi işitme cihazı kullanması gerekirken kullanmıyor. Geçen yıl, kulakta travmaya neden olabilecek 45 bin cihaz satıldı” dedi.
TÜRKİYE’deki 8.5 milyon engelliden hemen hemen üçte biri “işitme engelli” olarak tanımlanıyor. İşitme engellilerin oluşturduğu işitme cihazları pazarı geçen yıl 110 bini buldu. İşitme cihazlarının fiyatı 200-300 TL aralığından başlıyor, 2-3 bin TL’ye kadar gidiyor. 1996 yılından bu yana pazarda yer alan Si-Ser İşitme Merkezleri’nin Genel Müdürü Mahfuz Ağaç, 13 yıl önce ithalat yaparak sektöre girdiklerini, ardından 2005’te Almanya merkezli Earnet markasının üretimini yapmaya başladıklarını belirtiyor. Devletin, sigortalı vatandaşların ve emeklilerin işitme cihazı ödeneğini düşürmesinin “ucuz ve kalitesiz” ürünü teşvik ettiğini savunan Mahfuz Ağaç, şu ifadeleri kullandı:
“Devlet aslında işitme cihazı ödeneceği kısarak zarar etti. Örnek verecek olursak: Dijital işitme cihazına 350 TL, analog cihazı ise 175 TL destekliyor. Çocuklar için bu rakamların yüzde 50 fazlası ödeniyor. Bu durum insanları kalitesiz cihaza yönlendirdi. Kalitesiz cihazla sorun yaşayanlar, bir daha almıyor ve 400 bin kişi cihaz kullanmıyor. Bunlar toplumdan, üretimden kopuyor. Komşusuna gidecekken gitmiyor, kahvehaneye gidecekken gitmiyor, evden bile çıkmıyor. Kaliteli cihazlar 500-600 TL’den başlar, 2-3 bin TL’ye kadar gider. İşitme cihazı yükseltici değildir. 200 TL’ye satılan işitme cihazları ile insanları kalitesiz ürüne yöneldi. Oysa Türkiye’de geçen yıl satılan 110 bin cihazın 45 bini Avrupa’da satışı yasak olan ve hastaların kulağında her an akustik travmaya neden olabilecek cihazlar.”
‘Freni tutmayan’ cihazlar
Avrupa’nın satışına izin vermediği işitme cihazlarının yarattığı tehlike konusunda Mahfuz Ağaç, şu ifadeleri kullandı: “40-45 bin adet, freni tutmayan aracın trafiğe çıkması gibi düşünebilirsiniz. İnsanların kulağında freni tutmayan cihazlar var. Avrupa’da işitme cihazlarının onaylandığı bir merkez var. Cihazlara ‘dijital’ veya ‘analog’ gibi sınıflama yapılıyor. Desibel ayarı olmayan cihazlar faydadan çok zarar veriyor. Çünkü ayar yaparak; 130 veya 140 desibelin üzerine geçtiği anda sesi kısabilirsiniz. Bar ve konserde 115 desibel ses çıkar. Jet motorunun sesi 145 desibeldir. Siz işitme engellilere desibel ayarı yapılmamış cihaz verriseniz faydadan çok zarar verirsiniz.”
Gümrükte, ithalatçı firmalara işitme cihazlarının menşeinin sorulduğunu, firmaların ‘Uzakdoğu malı’ olarak kayıt yaptırdığını ancak aynı cihazların piyasada Almanya, İsviçre malı gibi gösterildiğini savunan Mahfuz Ağaç, “Piyasadaki cihazların dörtte üçü Uzakdoğu malı. Bunların hepsi kalitesiz dienemez ancak, Çin’de üretilen cihaz neden Alman, İsviçre malı gibi satılıyor?” diye sordu.
4-5 bin TL maaşlı odiolog arıyoruz
İŞİTME sektörünün ‘odiolog’ açığına dikkat çeken Mahfuz Ağaç, “4-5 bin TL maaşa bile odiolog aranıyor ancak yok. Toplasanız, sadece 60-65 odiolog var. 4 yıllık Odioloji bölümlerini tercih eden gençler mezun olunca iyi ücretle iş bulabilir. Devletin de odiometrist sıkıntısı var” diyor. Sağlık meslek lisesi mezunlarının dikey geçiş yapabildiğini ifade eden Mahfuz Ağaç, “Yatırım yapmak isteyenler de personel bulamıyor. Yılda 100 mezun verilse bile sıkıntı yaşanmaz” diye konuşuyor.
Almanya’da işitme cihazı pazarı, bizim 8 katımız
TÜRKİYE’de işitme engellilerin ciddi bir kısmının cihaz kullandığının bilinmesini istemediğini söyleyen Mahfuz Ağaç, “İnsanımız evde işitme cihazı kullansa bile dışarıda kullanmak istemiyor, bir şekilde gizliyor. İnsanların ‘sağır’ diyeceği korkusunu yaşıyor. Bizim malesef ‘estetik’ kaygımız var! Avrupalı ise sağlık sorunu olarak bakıyor. Mesela Almanya’da işitme cihazları pazarında yılda 800 bin cihaz satılırken bizde geçen yıl 110 bin cihaz satışı oldu” diyor.
Çınlamayı önleyen cihazı internetten görüp Türkiye’ye gelenler var
Sİ-SER Genel Müdürü Mahfuz Ağaç, kulakta çınlamayı önleyen ve dünya da ilk olan Nano adlı işitme cihazını ithal etmeye başladıklarını belirtiyor ve “Nano adlı cihazımız ABD’de, çınlamayı önleyen en iyi cihaz seçildi. Bu başarı dünyada ses getirdi ve Avrupa’dan hasta çekmeye başladık. Bugüne kadar kesin bir tedavisi olmayan çınlamayı sona erdiren Nano’yu internetten öğrenen, başta Avrupa olmak üzere dünyanın birçok ülkesinden hastalar talep etti” diyor. Mahfuz Ağaç, hem işitme cihazı, hem gürültü bastırıcı hem de çınlama önleyici özelliği olan cihazı; İsviçre üzerinden tüm Avrupa’ya pazarlayacaklarını bildirdi.