Avrupa 2013'e sıkıntılı giriyor

Avrupa İstatistik Kurumu (Eurostats) verilerinden derlenen bilgilere göre, Avrupa'da birçok ülkenin borçluluk oranındaki yükseliş,ekonomik büyüme oranı ve işsizlik verileri kaygı verici boyutta.

Avro Bölgesi Maliye Bakanları ve Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) anlaşmaya vararak 40 milyar Avro'luk borç silme ve 44 milyar Avro mali yardım desteği kararı aldığı Yunanistan, krizin en zayıf halkası durumunda. Yunanistan'ın gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranla kamu borcu geçen yıl yüzde 165'in üzerindeydi. Bu yılın ikinci çeyreğinde bu oran yüzde 144,5 seviyesinde seyretti. Avrupa Komisyonu, geçen yıl yüzde 7,1 oranında küçülen ülke ekonomisinin bu yıl yüzde 6, 2013'te yüzde 4,2 oranında daralacağını tahmin ediyor. Ülkede işsizlik Ağustos ayı itibariyle yüzde 25,4 oranında.

İtalya'nın kamu borcu da artmaya devam ediyor. Bu yılın ilk çeyreğinde GSYH'ya oranla yüzde 123,7 olan İtalya'nın kamu borcu, yılın ikinci çeyreğinde GSYH'nın yüzde 126,1'ine ulaştı. Bu oran 1995 yılından bu yana ülkede görülen en yüksek seviye. Avrupa'nın dördüncü en büyük ekonomisi olan İtalya'da ekonomik büyüme oranları da son derece düşük. İtalyan ekonomisi bu yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 0,2 oranında daraldı.

Avrupa Komisyonu'nu ülke ekonomisinin bu yılın sonunda yüzde 2,3 oranında küçüleceğini tahmin ediyor. İtalyan bankaları konusundaki endişeler, artan borç, işsizlik ve ekonomik istikrarsızlık, İtalya'nın Yunanistan'ın ardından en riskli Avrupa ülkeleri arasında görülmesine neden oluyor. İtalya'da işsizlik yüzde 10,8 seviyesinde, 15-24 yaş arası işsizlik ise yüzde 35,1 seviyesinde bulunuyor.

Portekiz'in kamu borcunun GSYH'ya oranı da, bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 117,5 gibi rekor bir seviyeye ulaştı. Bu oran yılın ilk çeyreğinde yüzde 112 seviyesindeydi. Artan kamu borcuna rağmen Avrupa Komisyonu, ülke ekonomisinin bu yıl yüzde 3, 2013'te yüzde 1 küçülmesini bekliyor. İşsizliğin yüzde 15,7 oranında olduğu ülkede, 15-24 yaş arası genç işsizliği yüzde 35,1 seviyesinde. Ekonomik daralmanın istihdama yansıması, özellikle gençler arasında sokak protestolarının dozunun giderek artmasına neden oluyor.

AB'nin kalbi Belçika'da da kamu borcu hızla artıyor

İrlanda'da da ülkenin kamu borcunun GSYH'ya oranı hızla artmaya devam ediyor. İrlanda'nın geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 101,5 olan kamu borcunun GSYH'ya oranı, bu yılın aynı çeyreğinde yüzde 111,5 seviyesine yükseldi. Eurostat verilerine göre, İrlanda ekonomisinin bu yıl yüzde 0,4, 2013'te 1,1 oranında büyüme kaydetmesi bekleniyor. Ülkede genel işsizlik yüzde 15,1 seviyesinde, 15-24 yaş arası genç işsizlik yüzde 34,5 oranında seyrediyor.

Avrupa Birliği'nin (AB) kalbi Belçika da Avro krizinin yıkıcı etkilerini yaşamaya devam ediyor. Ülkede geçen yılın ikinci çeyreğinde GSYH'nın yüzde 97,6'sına denk gelen kamu borcu, bu yılın aynı çeyreğinde GSYH'nın yüzde 102,5 seviyesinde ulaştı. Kriz öncesi 2007 yılında, yüzde 2,9 oranında büyüyen Belçika ekonomisinin bu yıl sonunda yüzde 0,2, 2013 yılındaysa yüzde 0,7 oranında büyüme kaydetmesi bekleniyor. Belçika ekonomisi bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 0,32 oranında daralmıştı.

Kriz, AB'nin güçlü ekonomileri Fransa ve Almanya'yı da vuruyor

Avrupa'nın en güçlü ekonomilerinden olan Fransa'da ciddi iç talep daralması sonrasında kamu borçlarında da artış görülüyor. Geçen yılın ikinci çeyreğinde kamu borcunun GSYH'ya oranı yüzde 86 seviyesindeyken, bu yılın aynı çeyreğinde bu oran yüzde yüzde 90'ın üzerine çıktı. Fransız ekonomisindeki artan belirsizlikler yatırımcıları endişelendirmeye devam ediyor. En son uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Fransa'nın notunu bir kademe indirerek ekonomik görünümün kötüye gittiğine, ekonomideki direnç ve rekabet gücünün azaldığına dikkati çekti.

Avrupa ekonomisinin büyüme dinamosu Almanya'nın da kamu borcu atmaya devam ediyor. Geçen senenin ikinci çeyreğinde kamu borcunun GSYH'ya oranı yüzde 81,1 seviyesindeyken, bu yıl aynı çeyrekte Almanya'nın kamu borç oranı yüzde 81,8 seviyesine geldi. Daha önce Almanya Başbakanı Angela Merkel, borç krizinin beklenenden daha uzun sürebileceğini belirterek, krizin 5 yıl daha devam edebileceğini belirtmişti.

Geçen yıl çevre ülkelerde derinleşen borç krizine rağmen, Asya pazarına entegre olmasının avantajlarını kullanan Almanya yüzde 3 oranında büyüme kaydetmişti. Eurostat verilerine göre, Almanya ekonomisinin bu yıl ve gelecek yıl yaklaşık yüzde 0,8 oranında büyümesi bekleniyor. Asya pazarlarındaki yavaşlama Alman ekonomisinin de hız kesmesine neden oluyor. Buna rağmen, Almanya ortalama yüzde 5,4 oranında düşük sayılabilecek bir işsizlik oranına sahip.

Kıbrıs Rum Kesimi de, ekonomisinin yakından ilişkili olduğu Yunanistan'ın giderek borca batmasının etkisiyle, özellikle bu yıl daha yakından takip edilmeye başlandı. 2011'in ikinci çeyreğinde GSYH'ya oranla yüzde 67,4 oranında olan Rum Kesimi'nin kamu borcu, bu yılın aynı çeyreğinde yüzde 84,3 oranına ulaştı. Rum ekonomisine bir darbe de geçen hafta kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'ten geldi. Fitch, Rum Kesimi'nin “BB “ olan notunu “BB-“ olarak yeniden düzenledi. Fitch, kararına gerekçe olarak da Troyka'yla uzlaşıya varılmasının gecikmesini gösterdi. Politis gazetesi de, Rum Kesimi'nde sadece bu yıl yaklaşık 9 bin 103 özel ya da tüzel kişinin iflas ettiğini yazdı.

Avrupa'nın örnek ekonomisi de kriz kurbanı

İspanyol ekonomisindeki kriz de piyasalara korku salmaya devam ediyor. IMF'nin Ekim ayında açıkladığı rapora göre, 2011-2012 Ocak-Haziran ayları arasındaki 12 aylık dönemde İspanya'dan 260 milyar doların üzerinde sermaye çıkışı yaşandı. Ülkenin kamu borç oranı da hızla artış kaydetti. Geçen yılın ilk çeyreğinde ülkenin kamu borcunun GSYH'ya oranı yüzde 66,7 oranındayken, bu oran bu yılın aynı çeyreğinde yüzde 76'ya yükseldi. Hali hazırda ülkedeki işsizlik çok ciddi boyutlara ulaşmış durumda. İspanya'da genel işsizlik oranı yüzde 25,8 oranında arttı, 15-24 yaş arası genç issizlik oranı ise yaklaşık yüzde 54 seviyesine tırmandı. Eurostat'ın verilerine göre, İspanyol ekonomisinin bu yıl ve önümüzdeki yıl yüzde 1,4 oranında daralması bekleniyor.

Beş yıl öncesine kadar Avrupa Birliği'nin ekonomik anlamda örnek ülkelerinden biri olarak gösterilen Slovenya da, Avrupa'da yaşanan krizin kurbanlarından sayılıyor. Yakın zamanda Slovenya Başbakanı Janez Jansa ülke ekonomisine ilişkin olarak,”Slovenya, Ekim ayında iflas tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir”ifadesini kullanmıştı. Ülkenin kamu borçlarının GSYH'ya oranı, geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 44,5'ten yüzde 48,1'e ulaştı. Eurostat verilerine göre, Slovenya ekonomisinin bu yıl da yüzde 2,3 oranında daralması bekleniyor. Ekonomik istikrarsızlıklar sebebiyle, 2013 yılında da Slovenya ekonomisinin yüzde 1,6 oranında küçülmesi bekleniyor.