AVM’ler taşınsın cep marketler sınırlansın
Güncelleme Tarihi:
GÜMRÜK ve Ticaret Bakanlığı’nın gıda sektöründe çalışan 353 bin esnafı ilgilendiren ‘Sektör Analiz Raporu’ndan ilginç bilgiler çıktı. Raporda gece 22.00’dan sonra uygulanan alkol yasağının esnafı zor durumda bıraktığı, AVM’lerin şehir merkezleri dışında kurulması, çalışma gün ve saatlerinin daraltılması, cep marketlere lokasyon sınırlandırılmasına gidilmesi önerisi çıktı.
Bakanlığın Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ile birlikte hazırladığı ‘Esnaf ve Sanatkarlar Özelinde Gıda Sektörü Analizi’nin sonuç raporu tamamlandı. Raporda fırıncılar, bakkallar, büfeciler, aktarlar, kasaplar, balıkçılar, lokantacılar, pazarcılar, manavlar, kabzımallar ve şarküterilerin sorunları, ihtiyaçları tespit edildi. Raporda şu görüş ve öneriler çıktı:
ALKOL YASAĞI
Turizm bölgelerinde faaliyet gösteren esnaf, saat 22.00’den itibaren başlayan alkol satış yasağı nedeniyle sıkıntı yaşamaktadır. Söz konusu yasağın bazı belediyelerce 22.00’den sonra işyeri kapatılması şeklinde genişletilmesi ve yasak kapsamında ağır para cezalarının uygulanması esnafın mali açıdan zorluk yaşamasına sebebiyet vermektedir.
GRAMAJ OYUNU
Büyük marketlerin yanıltıcı pazarlama stratejileri sonucunda tüketicinin küçük işletmeler yerine büyük işletmeleri tercih etmesi, esnaf açısından haksız rekabet koşulları oluşturmaktadır. Örnek olarak küçük esnaftaki standart gramajlardan daha düşük gramajlarda üretim yaptıran marketler ucuza ürün satma algısı oluşturmakla beraber daha az gramajda ürün vermektedir. Gelir vergisi ve stopaj rakamlarının çok yüksek olması, 17 ayrı vergi ödemesi, devletin e-haciz uygulamasına geçmesi, vergi borçlarının bin TL’yi geçmesi halinde vergi uyarı sistemi olmadığı için hesaplarına hemen haciz koyulması esnafı zor durumda bırakmaktadır.
KOLA VE CİPS
Kantin ihalelerinin bazı kesimler tarafından tekele dönüştürülmesi esnafın karşı karşıya kaldığı sorunlar arasında yer almaktadır. Kantinlerde çikolata, cips, kola gibi ürünlerin satışının yasak olması, ancak yasaklanan bu ürünlerin kurulan kermeslerde ve yerli malı haftası kutlamalarında okul içinde satışlarına olanak verilmesi de esnafı zor durumda bırakıyor. Özellikle 300 metrekare ve altındaki ulusal marketlerin her sokakta açılması engellenerek lokasyon sınırlandırılması getirilmeli. Her ilde eczane uygulamasında olduğu gibi ‘esnaf haritaları’ çıkarılmalı.
YÜZDE 8 KDV
AVM ve zincir marketlerin kapanış saatleri 22.00 yerine 21.00, esnafın kapanış saati 23.00 olmalıdır. Saat 22.00’den sonra yapılan alkollü içecek satışlarına yüksek miktarlarda ceza verilmesi sonlandırılmalıdır. Esnafın mal alırken ve satarken ödediği KDV miktarı sabit olmalı, mevcut KDV oranları düşürülmelidir. Et fiyatlarının yüksek olması ve sürekli değişkenlik arz etmesi, etin halka satışını zorlaştırmaktadır. Asıl görevi piyasa koşullarını düzenlemek olan Et ve Süt Kurumu’nun, ithalatçı firmalardan daha düşük fiyata et satın alarak piyasada et satışı yapması, esnafı olumsuz yönde etkilemektedir. Yüzde 1 KDV ile alınan küçükbaş ve büyükbaş havyan etinin, yüzde 8 KDV ile satılması et fiyatlarını artırarak tüketimi olumsuz yönde etkilemektedir.