Güncelleme Tarihi:
AVM ciro endeksi, 2016 yılında önceki yıla göre yüzde 7,1 artarak 195 puan seviyesinde gerçekleşti. Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) ile Akademetre Research Company tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi’nin aralık ayı sonuçları ve 2016 değerlendirmesi açıklandı.
Her ay düzenli olarak yayınlanan verilere göre, ciro endeksi 2016 yılının aralık ayında önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,7 artarak 239 puana ulaştı. Bu rakam, enflasyondan arındırıldığında ise ciro endeksinin Aralık 2016 döneminde yüzde 1,8 düştüğü görüldü. AVM endeksi 2016 sonuçları, endeksin 2015 yılına oranla yüzde 7,1’lik artışla 195 puana yükseldiğini ortaya koydu.
AVM’lerdeki kiralanabilir alan metrekare başına düşen cirolar, Aralık 2016’da 913 TL’ye ulaştı. Verimlilik, İstanbul’da bin 72 TL, Anadolu’da ise 806 TL olarak gerçekleşti. AVM’lerdeki kiralanabilir alan metrekare verimliliği 2016 yılında 744 TL olarak gözlemlendi. Bu oranın 2015 yılı ile karşılaştırılması ise 2016 yılında metrekare verimliliğinde yüzde 5,5’lik bir artış kaydedildiğini gösterdi. Verimlilik, 2016 yılında İstanbul’da yüzde 3,3 artışla 836 TL, Anadolu’da ise yüzde 7 artışla 682 TL oldu.
Geçen yılın aralık ayı ile karşılaştırıldığında 2016 Aralık döneminde endeks yüzde 6,7’lik artış gösterdi. Kategoriler bazında en yüksek ciro artışı ise ayakkabı-çanta (yüzde 23 artış) kategorisinde gerçekleşirken, hipermarket kategori ciroları geçen yıla oranla yüzde 13, giyim kategori ciroları yüzde 13, yiyecek ciroları yüzde 7, teknoloji kategori ciroları yüzde 4 artış kaydetti. AVM’lerdeki diğer alanlar kategorisinde ise yüzde 2’lik düşüş yaşandı.
Aralık 2016 verileri bir önceki dönemin aynı ayı ile karşılaştırıldığında ziyaret sayısı endeksinde yüzde 3,5’lik düşüş yaşandığı gözlendi. AVM ziyaret sayısı, 2015 yılı ile karşılaştırıldığında 2016 yılında yüzde 1,9 düşüşle 102 puan olarak gerçekleşti. İstanbul’da ziyaret sayısında 2016 yılında değişim yaşanmazken Anadolu’da yüzde 4,2 oranında düşüş kaydedildi.
"BU TRENDİN HIZLANARAK DEVAM EDECEĞİNİ TAHMİN EDİYORUM"
AYD Başkanı Hulusi Belgü, yaşanan birçok olumsuz olaya rağmen endeksin eylül ayından beri yeniden artışa geçtiğini belirterek, "Kasım ayındaki yüzde 6,9’luk artış sonrası aralık ayındaki yüzde 6,7’lik artış gelecek dönemler için umut verici gözüküyor. Yıl bazında değerlendirdiğimizde ise son yıllarda, hatta 2014’de yüzde 14 civarında gerçekleşen hızlı artışın 2016’da yüzde 7,1 olarak gerçekleştiğini gözlemliyoruz. Kategoriler bazında yıllık karşılaştırma ise öncelik ayakkabı, hipermarket ve giyim olmak üzere gelişimini koruyor." ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Emre Alkin ise geçen yılın belki de Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en zor yıllarından biri olduğunu aktararak, "Birçok sektörde aynı ciroyu tutturmak için daha fazla mal ve hizmet üretmek mecburiyetinde kalındı; iç ve dış ticarette 'pazar' sorunu yaşandı. Tüketicinin mal ve hizmete zorlanmadan ulaşabilmesi, firmaların ayakta kalmasının en önemli şartı oldu." değerlendirmesinde bulundu.
Alkin, 2016 yılı gibi talebin kırılgan olduğu bir dönemde, organize pazar yerlerinin öneminin performanslarıyla da kanıtlanmış olduğunu kaydederek, AVM’lerde hem toplamda hem de metre kare başına ciroların yükselmesinin dikkat çekici olduğunu vurguladı. Enflasyonun son 6 ayda beklentinin üzerinde yükselmesi sebebiyle, ciro artışının reel olarak gerilediğini aktaran Alkin, şunları kaydetti:
"Yine de birçok sektörde nominal gerilemeler mevcutken, AVM’lerdeki ciroların sadece reel olarak gerilemesi sektör için umut veren bir gelişme. Raporda yer alan ilginç olan gelişme ise ziyaretçi sayısı gerilerken ciroların yükselmesi. Demek ki AVM ziyaretçileri bu mekanları ‘çözüm’ olarak değerlendirmiş. Yıl içinde yaşanan üzücü olaylara rağmen evlerinden çıkmış, hayata karışmış ve ihtiyaçları için AVM’lere gitmeye devam etmişler. Rakamlar, AVM’lerin hem firmalar hem de vatandaşlar için önem arz ettiğini gösteriyor. Açıkçası bu sonucu şaşırtıcı bulmuyorum ve önümüzdeki dönemde bu trendin hızlanarak devam edeceğini tahmin ediyorum. Tercihlerin, ürünlerin ve çözümlerin akılcı bir şekilde organize edildiği, adil bir şekilde tüketicinin dikkatine sunulduğu mekanların sadece Türkiye'de değil, dünyanın her yerinde önemi artacak.”