Asya Kara Pazartesi sonrası yine çakıldı, Çin'den hamle geldi/ (Dolar-Euro ne kadar oldu?)
Güncelleme Tarihi:
Asya'da dün Çin'in ekonomik büyümesine yönelik endişeler nedeniyle yaşanan sert düşüş, bugün de devam etti. Şanghay Borsası yine çöktü. İngiliz gazetelerinde yer alan haberlerde, küresel borsalarda Asya kaynaklı yaşanan düşüşün yeni bir krize işaret ettiği iddia edildi. Ünlü ekonomist Muhammed El Erian da dün yaptığı açıklamalarda, borsalarda düşüşün devam edebileceğini belirtmişti. Yaşanan satış dalgası, dünyanın en zenginlerinin 124 milyar dolar kaybetmesine neden oldu. Yaşanan düşüşlerin ardından, Çin Merkez Bankası flaş kararlar açıkladı.
Şanghay Borsası, yüzde 7,6 düşüşle kapandı. Bu Aralık 2014'ten bu yanaki en büyük düşüş olarak gösterildi. İçerde ise bugün yatırımcıların riskli varlıklardan kaçınma eğilimlerinin az da olsa düşüş göstermesiyle dolar/TL güne düşüşle başladı. Dün TL karşısında 3,40 seviyesinin üzerini gören Euro da Euro'nun küresel çapta hafif gerilemesinin etkisiyle bugün daha sakin. Borsa ise, dünkü sert satışlara tepki olarak bugün artışla başladı. Endeks güne yüzde 1,3 artıda başladı. Avrupa borsaları da dün yaşadıkları seryt düşüşler sonrasında, yine tepki alımlarıyla güne artıda başladı.
ÇİN'DEN FLAŞ KARARLAR
Yaşanan düşüşün ardından, Çin Merkez Bankası'ndan flaş kararlar geldi.
Çin MB, dövizlere ödediği zorunlu karşılıkları düşürdüğünü açıkladı. Buna ek olarak banka politika faizini de aşağı çekti.
Bankadan yapılan açıklamada, zorunlu karşılıkları 50 baz puan düşürdü, büyük bankaların zorunlu karşılıklarını yüzde 18'e indirdi.
Banka aynı zamanda, bir yıllık borç alma ve verme faizini 25'er baz puan düşürdü.
KARA PAZARTESİ DEVAM ETTİ
Asya borsalarında sert düşüş bugün de devam etti. Çin'de Şanghay bileşik endeksi, aşağı yönlü seyrine bugün de devam etti ve düşüşünü 4'üncü güne taşıdı. Bugün, 3.000 puanın altına inerek son 8 ayın en düşük seviyesini gören endeks, günü yüzde 7,8 düşüşle kapandı. Dolar/yen paritesinin dün 116,2 ile 16 Ocak'tan bu yana gördüğü en düşük seviyeye gerilemesi sonrasında Nikkei endeksi günü sert düşüşle tamamlamıştı. Yendeki güçlenmenin başta teknoloji şirketleri olmak üzere ihracatçı şirket hisselerine yarattığı baskıyla Nikkei endeksindeki düşüş bugün de devam etti. Endeks, yaklaşık 6,5 ayın en düşük seviyelerini görmesi sonrasında günü yüzde 3,97'lik azalışla 17.806,70 puandan tamamladı. Dolar/yen paritesi ise yüzde 0,6 yükselişle 119,093 seviyelerinden işlem görüyor.
'BORSALARDAKİ DÜŞÜŞ YENİ BİR KRİZE İŞARET EDİYOR'
İngiltere’de yayınlanan Daily Telegraph gazetesi, Şangay Borsası’ndaki yüzde 8.4 düşüşü "Kara Pazartesi" olarak değerlendirerek, bu düşüşün yeni bir küresel krize neden olabileceğini yazdı. Daily Telegraph, Şangay Borsası’nın haftaya yüzde 8.4 düşüşle başlamasını manşetine taşıyarak, düşüşün küresel çaptaki etkilerini değerlendirdi. Gazete, bu değer kaybının piyasaları alt üst ettiğini ve bunun yeni bir krizin habercisi olduğunu belirtti.(DHA)
GUARDIAN: İNGİLİZ BORSASI 737 MİLYAR STERLİN KAYBETTİ
Guardian gazetesi de Çin hisselerindeki yaşanan düşüşün Londra Borsası’nı vurduğunu İngiltere Borsa’sı FTSE 100 Endeksi’nin dün yaklaşık 737 milyar Sterlin değer kaybettiğini yazdı. Uzmanların görüşlerine yer veren gazete, 7 yıl önce yaşanan küresel krize benzer bir durum olmadığını ifade etti. Maliye Bakanı George Osborne’nun Çin Borsası’nda yaşanan dalgalanmanın Avrupa ekonomisne çok fazla etkisi olmayacağı değerlendirmelerini aktaran gazete, ABD eski Ekonomi Bakanı Larry Summers’ın ABD Merkez Bankası’nın (FED) gelecek aylarda faiz oranlarını artırma şansının azaldığı para politikalasını gevşetmek zorunda kalabileceği yorumlarına da yer verdi. .(DHA)
AVRUPA YÜKSELİŞLE AÇILDI
Avrupa borsaları güne, dün yaşanan sert düşüşlere tepki alımlarıyla hızlı yükselişle başladı. Açılışta gösterge endeks Stoxx Europe 600 yüzde 1,2 artışla 346,14 puan, Londra'da FTSE-100 endeksi yüzde 1,6 değer kazanarak 5.990,67 puan oldu. Frankfurt'ta DAX endeksi yüzde 1,7 primle 9.811,92 puana, İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 2,1 kazanımla 20.887,92 puana, Paris'te CAC 40 endeksi yüzde 1,8 artarak 4.461,13 puana, İspanya'da IBEX 35 endeksi yüzde 1,9 değer kazanarak 9.938,80 puana yükseldi. Almanya'da 2. çeyrek GSYH beklentiler doğrultusunda yıllık yüzde 1,6 arttı.
’DÜŞÜŞLER DEVAM EDECEK’
CNBC kanalına konuşan ünlü ekonomist Muhammed El Erian dün, "Piyasalar merkez bankalarının para pompalamaları nedeniyle normalde olması gereken seviyelerden çok daha yükseklerdeydi. Bu yüzden de borsaların şu anki seviyelerden de aşağa düşme yeri var" demişti. El Erian, "Şu anda merkez bankalarına aşırı güvenir haldeyiz. Bu aslında büyüme ve kazançta gelecekten çalmak demek. Umarım merkez bankaları daha büyük büyüme oranları konusunda üzerine düşeni yapar" diye devam etmişti.
İSPANYA'DAN DEV ZARAR
İspanya’da tüm ulusal gazetelerin manşetlerinde borsadaki kayıplar vardı. Asya piyasalarından özellikle Çin’den gelen olumsuz haberler dün İspanyol borsası IBEX 35’nin çakılmasına sebep oldu. Günlük kaybın 29 milyar 426 milyon Euro’ya ulaştığı kaydedildi. Bunun son yılların en büyük düşüşü olduğu hatırlatıldı.
IBEX 35’deki kayıp bir ara yüzde 7’nin üzerine çıkmasına rağmen günü yüzde 5.01 olarak gerçekleştirdi. Özellikle petrolde yaşanan ucuzlama enerji, demir çelik ve sanayi alanında borsada işlem gören şirketlerin sert kayıplarına yol açtı. 10 bin puan seviyesinin altına kadar gerileyen İspanyol borsasındaki bu oranın en son 2012 yılında yaşandığı hatırlatıldı. İspanyol borsasının son bir aydaki kaybın ise yüzde 13’ü aştığı açıklandı. İspanya’da yayınlanan gazetelerin başlıklarının hemen hemen hepsi borsada yaşanan krize yer verildi.
KUR GÜNE DÜŞÜŞLE BAŞLADI AMA...
Sert satış baskısı ardından kur güne düşüşle başladı, PPK özetleri ve dış veriler takip edilecek.
Euro ise yüzde 0.7 değer kaybıyla 1.1537 dolardan işlem gördü. Dün 1.1715 dolar seviyelerine kadar yükselen euro yedi ayın en yüksek seviyesini gerçekleştirmişti.Geçen hafta tarihi zirve olan 3 seviyesini test eden, ardından 2.90'a doğru gerileyen dolar/TL haftayı 2.92'nin hemen altında tamamlamıştı. Dolar/TL dün küresel piyasalardaki sert dalgalanmayla 2.98'i aştıktan günü 2.96 civarında tamamladı.
Kur bu sabah ise 08.52'de 2.9300/2.9350 sepet bazında TL ise aynı saatte 3.1600/3.1660 seviyesindeydi.
Euro, TL karşısında 3,40 seviyesinin hemen altında işlem görüyor.
Euro, Türk Lirası karşısında gece 00.01'de uluslararası piyasalarda en yüksek 3,4193 seviyesini gördü.
DALGA EN ZENGİNLERİ DE VURDU
Dünyanın en zenginleri dün piyasaları sarsan Kara Pazartesi etkisiyle mal varlıklarından 124 milyar dolar kaybetti. Bloomberg'in haberine göre, dünyanın en zengin 400 kişinin serveti, küresel borsalarda yaşanan sert düşüşün etkisiyle servetlerinde erime gördü. En zengin 24 kişinin servetlerindeki kayıp, on haneli rakamlara kadar çıktı. Bunlar arasında Microsoft'un efsane kurucusu Bill Gates ve Amazon şirketinin kurucusu Jeff Bezos da yer aldı. Gates, 3,2 milyar dolar zarar ederken, Bezos servetinden 2,6 milyar dolar kaybetti. Veriler Bloomberg'in Milyarderler Endeksi'nden alındı.
BORSA ARTIDA BAŞLADI
Borsa İstanbul güne dünkü sert düşüşe karşı tepki alımlarının etkisiyle artıda başladı.
Endeks, yüzde 1,3 primle 72 bin 312 puan seviyesinden işlem görüyor.
ÇİN'İN TÜRKİYE'YE ETKİSİ DAHA DÜŞÜK OLUR
Bankacılar Türkiye'nin Çin'e ihracatının nispeten düşük olması ve petrol/emtia fiyatlarındaki düşüşün birçok gelişmekte olan ülke aksine Türkiye'yi pozitif etkilemesinin son dönemde iç siyasi ve güvenlik endişeleriyle sert satış baskısı altında kalan TL'ye negatif etkisinin benzer ülkelere göre daha düşük olduğuna dikkat çektiler.
İç ve dış güvenlik endişelerinin arttığı ve ABD'nin 10 yıl aranın ardından faiz artışlarına hazırlandığı bir dönemde yaşanan siyasi belirsizlik TL'yi baskılayan ana unsur olmaya da devam ediyor.
Küresel piyasalarda dolar bugün yen karşısında yüzde 1 yükselerek yedi ayın en düşük seviyelerinden yeniden tırmanışa geçse de genel görünüm Çin'deki büyümenin yavaşlamasından dolayı hâlâ bulanık.
MERKEZ'İN FED'İ BEKLEMESİ ETKİLİ OLDU
Bankacılar TCMB'nin faiz tarafında bir adım atmak için ABD Merkez Bankası'nı (Fed) bekleyeceğine işaret etmesinin de etkisiyle kurdaki hareketlerin dalga boyunun son günlerde arttığına dikkat çekiyorlar.
Reuters'ta geçen hafta yer alan bir analizde siyasi belirsizliğin sürmesi, erken seçim sonucunun mevcut siyasi tabloyu değiştirmeyebileceği endişelerinin yanı sıra artan güvenlik kaygılarıyla liranın dolar karşısında rekor düşük seviyeleri görmesi ardından, faiz adımlarını ABD Merkez Bankası'na endeksleyen Merkez Bankası Fed'i beklemeden sert faiz artırımına gitmek zorunda kalabileceğine dikkat çekildi.
Bugün iç piyasada TCMB'nin geçen hafta kısa vadeli faiz oranlarını sabit bıraktığı toplantıya ilişkin özetler ile Ağustos ayı reel sektör güven endeksi ve kapasite kullanım oranı takip edilecek.
BU VERİLER TAKİP EDİLECEK
Dış piyasalarda ise TSİ 11.00'de açıklanacak Ağustos ayı Almanya Ifo endeksi 17.00'da ise Temmuz ayı ABD yeni konut satışları, Ağustos ayı tüketici güven endeksi verileri takip edilecek.
Tahvil/bono piyasasında 10 yıllık gösterge olan 12 Mart 2025 itfalı tahvilin bileşik faizi dün spot kapanış yüzde 10.39 bileşik seviyesinden gerçekleşirken valörde son işlem yüzde 10.50 seviyesindeydi. 14 Haziran 2017 itfalı iki yıllık gösterge tahvil ise dün spot kapanış yüzde 11.25 bileşik seviyesinden gerçekleşirken valörde son işlem yüzde 11.32 seviyesindeydi.