Asırlık Shell elektrikli döneme hazır

Shell’in Türkiye’de 100. yılı. Bu yüzyılı özetleyin desem nasıl özetlersiniz?

Hepimize gurur veren bir dönem, hepimize gurur veren bir sene. Cumhuriyetimizin 100. yılı ile aynı sene olması apayrı bir gurur ve keyif veriyor bize. Yüzyıl aslında Shell’in, Türkiye’ye yatırımlar yaptığı, Türkiye’nin, Türkiye Cumhuriyeti’nin gelişiminin bir parçası olduğu bir dönem. Shell, 1950’lerde arama faaliyetlerine başlamış, uzun süre Türkiye’de en fazla petrol üreten şirket olmuş, 1930’larda havacılık yakıtlarını getirerek bu sektörün gelişimine katkısı olmuş, 1970’lerde kimya işini bayağı büyütmüş.

Birçok sektörün girdisi olan Shell’in kimya ürünlerini ülkemize getirip, onları tüketicilerin hizmetine sunmuş. Tabii bu işin içerisinde hepimizin bütün toplumun sık sık karşılaştığı, girip çıktığı, alışveriş yaptığı istasyonlarımız var. Bu istasyon işimize devamlı yatırım yapılmış.

BİRÇOK İLKİ GETİRDİ

Türkiye sathına yayılmış bir şebeke. 1998’lerin sonunda perakende işini bir gözden geçirme, onun sonrasında da çok büyük atılımlar ve hamleler olmuş. Tabii Shell’in dünya çapında 45 binin üzerinde istasyonu var. Bunun getirdiği arama, araştırma, geliştirme, bilgi, tecrübe, bu birikimle tüketicinin, ekonominin faydasına olan birçok ilki Türkiyemize getirme şansına ulaşmış bir markayız. Aynı şekilde 2007’den itibaren ülkemize doğalgaz ithalatı BOTAŞ’ın kontrat devirlerinden sonra başlayan ilk uluslararası enerji şirketi. LNG konusunda ülkemizin son dönemde büyüttüğü enerji ithalat kapasitesiyle yine ülkemizin enerji güvenliğine katkıda bulunan bir şirket olmuş. Dolayısıyla dolu dolu yatırımlarla, ülkemizin, bölgenin, dünyanın geçtiği zor dönemlerde el ele, omuz omuza geçmiş bir 100 sene.

Cumhuriyetimizin de 100’üncü yılı dolayısıyla Cumhuriyetle yaşıt asırlık bir markadan bahsediyoruz. Shell birçok alanda faaliyette Türkiye’de. Şirketinizin bugününü özetleyin desem onu nasıl özetlersiniz?

Bugünü özetleyecek olursam şu andaki alanlarımıza baktığımızda bin 150 istasyonumuz var. Yılın 365 günü, bayilerimiz olsun kendi işlettiğimiz istasyonlar olsun, bu istasyonların üzerinden tüketicilere hizmet ediyoruz. Derince’de bir madeni yağ fabrikamız var. 1965’te kurulmuş ama yapılan yatırımlarla modernizasyonlarla şu anda Shell’in Akdeniz havzasındaki tek gres ve en büyük madeni yağ üretim tesisi. 68 ülkeye buradan ihracat yapıyoruz.

 Denizcilik, kimya ve havacılık sektörlerinde faaliyetlerimiz devam ediyor. Türk Hava Yollarımız ve Pegasus başta olmak üzere diğer hava yollarımıza dünyanın her yerinde farklı bölgelerde farklı hava limanlarında hizmet veriyoruz. Türk denizcilerine 700’e yakın limanda hizmet veren işkollarımız var. Bunun yanında gaz ve enerji işkolumuzu büyütmeye gayret ediyoruz. Enerji ticaretine başladık, o da devam ediyor ve de 2011’den sonra da 1996’da ara verdiğimiz arama üretim faaliyetlerimiz başladı. Güneydoğu’da arama faaliyetimiz, sondajlarımız oldu. Batı Karadeniz’de en batı blokta sondajlarımız oldu. O anlamda da ‘ne yapabiliriz’ diye devam ediyoruz. Dolayısıyla enerjinin hemen her alanında faaliyetlerimiz devam ediyor.

TÜRKİYE ÖRNEK OLUYOR

Shell’in Türkiye’deki operasyonları ile globale örnek olduğu projeler varsa onları da bizimle paylaşır mısınız?

Shell dünyası içerisinde Türkiye’nin önemli bir yeri var. Hem yüzyıldır bulunduğumuz bir ülke olarak hem de gerçekten buradaki operasyonel kabiliyetlerimiz ve yaptığımız işler aslında Shell’de bazı alanlarda örnek olarak da görülüyor. Her ülke için geçerli olmayabilir… Çünkü hizmet veren yani ön sahada hizmeti olmayan istasyonlar self servis istasyonların olduğu çok ülke var. Ama son dönemde mesela istasyonlardaki kadın mevcudiyetiyle, kadınlara yarattığımız istihdam konusu önemli bir örnek oldu. Buna benzer şekilde mesela engelsiz hizmet alanı dediğimiz seyahat halinde olan engelli bireylerin hayatını rahatlattığımız, onların seyahatlerine daha fazla güven kattığımız alanlar var. Bu çok takdir gördü. Shell’in bu anlamda yani kapsayıcılık anlamındaki yaklaşımına da çok uyan bir uygulama. Tabii o da takdir gördü. Yine bunun gibi Shell Club Smart Kart Türkiye’deki ilk akaryakıt sektöründeki sadakat programı, onu burada çıkartırken farklı bir yöntemle çıkartmıştık. Müşterilerimizin kartlarını istasyonlarda teslim etmiştik kendilerine. Bu gibi uygulamalar dünya çapında da iyi örnekler olarak görüldü ve uygulanmasını da bekliyoruz.

KARBON SIFIR HEDEFİ

Peki yarında ne var? Shell’in bundan sonraki hedefleri nedir?

Dünyanın şu anda gündemindeki önemli konulardan bir tanesi iklim değişikliği ile mücadele tabii. Paris Anlaşması’nda da anlaşıldığı ve ifade edildiği üzere dünyanın ısınmasını 1.5 derecenin altında tutmamız lazım. Bunun için de tüm salınımları, onların içinde de enerji bağlantılı salınımların azaltılması ve sonunda da bir net sıfır noktasına gelmesi gerekiyor. Shell global olarak 2050 yılında net karbon sıfır salınımı olan bir enerji şirketi olacağını taahhüt etti ve bu yönde ara hedeflerinin planlarını, stratejilerini oluşturdu ve ilerliyor. Şimdi ileriye doğru baktığımız zaman ülkemiz de bu dünyanın bir parçası olarak ve bu konulara verdiğimiz önem çerçevesinde bu resmin bir parçası olacak. Dolayısıyla şimdiden başladığımız projeler var ama bu yolda da tabii ki ülkemizdeki talebin değişim hızına, politikaların imkan verdiği hıza uygun olarak bu yönde de çalışmalarımız olacak.

YÜKSEK HIZLI ŞARJ

Togg yakında yollara çıkmaya hazırlanıyor. Togg’la nasıl bir işbirliği yaptınız?

Togg’la yaptığımız işbirliği yüksek hızlı bir şarj şebekesi kurmak üzerine. Togg’un Trugo adı altında elektrikli araç şarj hizmeti sunan, bu yönde çözümler üreten bir şirketi var. Bununla Shell & Turcas şirketimiz arasında imzalanan bir işbirliği oldu. Bu çerçevede 400 lokasyona 600’ün üzerinde hızlı yani 180 kw saatin veya üzerinde olan şarj cihazlarını monte edeceğiz. Burada sağlanan elektriğin yenilenebilir elektrik, yenilenebilir kaynaklardan üretilmiş elektrik olmasını hedefliyoruz. Ve bu tabii yurt sathına yayılmış bir şebeke olacak. Tabii ki talebe göre yoğunlaştığı veya seyrekleştiği yerler olacaktır ama bu sayede de artık tüm elektrikli araç kullanıcılarının kafasındaki menzil endişesinin ortadan kalkacağını ümit ediyoruz.

YENİLENEBİLİR ENERJİYE YATIRIM

Shell petrol ile başlamış gazla devam etmiş ama siz de vurgu yaptınız artık enerji şirketisiniz ve elektriğe doğru bir kayış var. Shell’in geleceğinde bu elektrikli araçlar ve elektrikli araç istasyonları nasıl bir yer tutacak?

Çok önemli bir yer tutuyor. Şu anda 2022 sonu itibarıyla Shell’in kendi operasyonunda 140 bin tane elektrikli araç şarj noktası var. Bu global rakam. Hedefimiz, 250 bin, ondan sonra 500 bin. 2.5 milyonun üstüne 2030’da çıkmak üzere hedefimiz var. Çünkü hızlı bir şekilde gidiyor. Elektrifikasyon, yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektriğe dayalı olduğu müddetçe karbon salınımlarının azaltılması için son derece önemli teknolojilerden ve aslında gidilmesi gereken yollardan bir tanesi. Shell de bu anlamda çalışıyor. Shell’in şu anda hızlı büyüyen bir elektrik üretim kısmı var.  İşte şu anda çalışan 2.2, inşaat halinde çalışma halinde olan 5.2 proje aşamasında olan 40 gigawatt üzerinde bir yenilenebilir enerji yatırımı var. Kendi üreteceğimiz veya temin edip sunacağımız elektrik de var. Dolayısıyla elektrik alanında global olarak büyük yatırımcılardan ve büyük oyunculardan birisi olma yolunda gidiyoruz. Ülkemizde sunulacak olan elektriğin yenilenebilir kaynaklardan olması üzerine çalışmalarımız var. Ama sadece elektrik ve rüzgâr ve güneşten değil. Mesela hidrojen, önümüzdeki dönemde enerji denkleminde önemli yer tutacak kaynaklardan birisi olarak görünüyor. Şu anda Shell global olarak elektroliz kapasitesinin global elektrolizör kapasitesinin yüzde 10’una sahip ve bunu işletiyor. Bu anlamda da yeni yatırımlar yapıyor. Çok hızlı artan bir hidrojen kapasitesi görüyoruz. Bu arada hidrojenin nakliyesi taşınması ile ilgili de bir sürü çalışma yürüyor. Shell dönüşümlerin sorumluluğunu global olarak hisseden ve liderlik eden bir şirket.