Ardahan’ın Damal bebeği patent savaşı çıkardı
Güncelleme Tarihi:
Turgay İPEK- Erdoğan KUMRU/ DAMAL (DHA)
Oluşturulma Tarihi: Aralık 12, 2003 02:02
Ardahan'ın Damal ilçesinde, Gülfidan Atmaca'nın 13 yaşındayken oynamak için yaptığı ‘Damal bebekleri’ patent savaşına neden oldu. Kaymakamlık, bebeklerin patent hakkını alınca artık 57 yaşında olan Atmaca, ‘‘Bebekleri dünyaya ben tanıttım, patenti devlet kaptı’’ dedi.
ARDAHAN'ın Damal İlçesinde, Barbie bebeklerine rakip olarak gösterilen, ilçenin adı verilen bebeklerde patent savaşı yaşanıyor.
Damal bebeklerini 13 yaşından beri yapıp sattığını belirten 57 yaşındaki Gülfidan Atmaca, ‘‘Damal bebeklerini dünyaya ben tanıttım, patenti devlet baba kaptı’’ derken, Kaymakam Nurullah Aktaş, ‘‘Patenti, Köylere Hizmet Birliği adına aldık ve tüm Damal halkına malettik. Bir kişi değil, emek veren herkes bebek yapıp satabiliyor’’ dedi.
Ardahan'ın 1992 yılında il olmasının ardından ilçe olan Damal, 15 Haziran- 15 Temmuz tarihleri arasında Karadağ sırtlarına akseden ulu önder Atatürk'ün silueti sayesinde ün kazandı. Akşam üzerleri meydana gelen olağanüstü doğa harikası olarak nitelendirilen Atatürk siluetinin çıktığı dönemlerde her yıl bir dizi etkinlikler ve şenlikler düzenleniyor.
13 YAŞINDA YAPTI
Damal'ın Dünyaca tanınmasını sağlayan ikinci mucize ise Damal bebekleri sayesinde oldu. Damal'ın Seyitveren Köyünden Gülfidan Atmaca'nın 13 yaşındayken oynamak için yaptığı ve konuklarına hediye ettiği Damal Bebekleri, Japonya'da yapılan bir yarışmada el emeği kategorisinde dünya birincisi seçildi. Bebeklerde yaşatılan Orta Asya Türklerinin giysi kültürü ile ün kazanan Damal'da, özellikle kadın ve genç kızların geçim kaynağı oldu. Damal Kaymakamlığı, bunun üzerine Gülfidan Atmaca'yı usta öğretici olarak aldı ve Halk Eğitim'de açılan kurslarda yöresel foklorik bebeklerin yapımı, genç kuşaklara aktarıldı.
DÜNYAYA TANITTIM
Damal bebeklerinin mucidi olan Gülfidan Atmaca, ‘‘Damal bebeklerini herkes yapıyordu ama ben onları dünyaya tanıttım. Benim hakkım olan patenti, devlet baba kaptı. Param olsaydı patenti ben alırdım, ama o kadar yoktu. İsterdim ki kaymakamlık patenti benim adıma alsın. Şimdi bana bu bebekleri yapmam için birçok yerden teklifler geliyor. Ancak, değerlendiremiyorum. Bebek yapmak yüzünden gözlerime perde indi’’ diye konuştu.
Kaymakam: Patent için 5 milyar harcadık
DAMAL Kaymakamı olarak iki ay önce göreve başlayan Nurullah Aktaş, Damal bebekleriyle ilgili patenti 16 Nisan 2002'de aldıklarını bildirdi. Patent için o dönemde yaklaşık 5 milyar lira masraf yapıldığını hatırlatan Kaymakam Aktaş, şunları söyledi:
‘‘Patent ile ilgili çalışmalar, 1994- 1996 yılları arasında kaymakam olan şimdi Kırşehir'in Mucur'da görevli İrfan Kenanoğlu başlatmış. Patent, 16 Nisan 2002'de Köylere Hizmet Götürme Birliği adına alındı. Birliğin meclisini, seçilmiş köy ve mahalle muhtarları oluşturuyor. Patent alınırken, Damal bebeklerinin üretim yerinin Damal ve köyleri olduğu gösterildi. Kaymakamlıktan izin almaya gerek kalmadan vatandaşlar, evlerinde bebek üretip, satabiliyorlar. Böyle bir oluşumda kaymakamlık, reklam ve pazarlama konularıyla ilgileniyor. Kimsenin hak iddia edeceği bir yön yok. Biz, bir kişiye değil, tüm Damal halkına mal ettik. Ticaret hukukuna göre de yapılan doğru. Herhangi bir itirazi olan gerekli yerlere başvurabilir. Şimdilik yılda bin dolayında bebek satışı yapılıyor. İnternetteki sitemizde belirtilen banka şubesıne para yatırılırsa, biz buradan paketleyip adrese ulaştırıyoruz. Damal bebekleri, Türkiye'nin tanıtımında kullanılması gereken bir obje. Gülfidan Atmaca, gerekli ilgi ve saygıyı görüyor. Halk Eğitim'de usta öğretici olanağı tanınmış. Damal'a hizmet etmesinin önü açılmış. Kaymakamlık olarak biz Damal bebeklerinin tanıtımı ve pazarlanması konusunda çalışmalar yapıyoruz.’’
Muhtarlar: Bir kişinin sahiplenmesi yanlış
PATENT konusunda Damal'ın Oburca Köyü Muhtarı Salman Çelik, ‘‘Bebekleri herkes kendi evinde yapar ve gurbette olanlara hediye olarak yollardı. Oğuz Türkleri olarak bizim giysilerimiz hep üçeteklidir. Birlik adına patent alınınca Damal bebekleri hepimizin malı oldu’’ derken; Üçdere Köyü Muhtarı Elbeyi Karadeve ise, ‘‘Türkiye Cumhuriye kurulduğundan beri kadınlarımız, bu giysileri kullanır ve bebeklerine de giydirirlerdi. Sonra Kaymakamlığın eliyle vatandaşa izin verildi. Böylece Dünyayaya açıldı. Damal'da herkes, Gülfidan Atmaca. Bir kişinin tek başına sahiplenmesi, yanlış olurdu’’ diye konuştu.
Damal bebeklerini 13 yaşından beri yapıp sattığını belirten 57 yaşındaki Gülfidan Atmaca, ‘‘Damal bebeklerini dünyaya ben tanıttım, patenti devlet baba kaptı’’ derken, Kaymakam Nurullah Aktaş, ‘‘Patenti, Köylere Hizmet Birliği adına aldık ve tüm Damal halkına malettik. Bir kişi değil, emek veren herkes bebek yapıp satabiliyor’’ dedi.
Ardahan'ın 1992 yılında il olmasının ardından ilçe olan Damal, 15 Haziran- 15 Temmuz tarihleri arasında Karadağ sırtlarına akseden ulu önder Atatürk'ün silueti sayesinde ün kazandı. Akşam üzerleri meydana gelen olağanüstü doğa harikası olarak nitelendirilen Atatürk siluetinin çıktığı dönemlerde her yıl bir dizi etkinlikler ve şenlikler düzenleniyor.
13 YAŞINDA YAPTI
Damal'ın Dünyaca tanınmasını sağlayan ikinci mucize ise Damal bebekleri sayesinde oldu. Damal'ın Seyitveren Köyünden Gülfidan Atmaca'nın 13 yaşındayken oynamak için yaptığı ve konuklarına hediye ettiği Damal Bebekleri, Japonya'da yapılan bir yarışmada el emeği kategorisinde dünya birincisi seçildi. Bebeklerde yaşatılan Orta Asya Türklerinin giysi kültürü ile ün kazanan Damal'da, özellikle kadın ve genç kızların geçim kaynağı oldu. Damal Kaymakamlığı, bunun üzerine Gülfidan Atmaca'yı usta öğretici olarak aldı ve Halk Eğitim'de açılan kurslarda yöresel foklorik bebeklerin yapımı, genç kuşaklara aktarıldı.
DÜNYAYA TANITTIM
Damal bebeklerinin mucidi olan Gülfidan Atmaca, ‘‘Damal bebeklerini herkes yapıyordu ama ben onları dünyaya tanıttım. Benim hakkım olan patenti, devlet baba kaptı. Param olsaydı patenti ben alırdım, ama o kadar yoktu. İsterdim ki kaymakamlık patenti benim adıma alsın. Şimdi bana bu bebekleri yapmam için birçok yerden teklifler geliyor. Ancak, değerlendiremiyorum. Bebek yapmak yüzünden gözlerime perde indi’’ diye konuştu.
Kaymakam: Patent için 5 milyar harcadık
DAMAL Kaymakamı olarak iki ay önce göreve başlayan Nurullah Aktaş, Damal bebekleriyle ilgili patenti 16 Nisan 2002'de aldıklarını bildirdi. Patent için o dönemde yaklaşık 5 milyar lira masraf yapıldığını hatırlatan Kaymakam Aktaş, şunları söyledi:
‘‘Patent ile ilgili çalışmalar, 1994- 1996 yılları arasında kaymakam olan şimdi Kırşehir'in Mucur'da görevli İrfan Kenanoğlu başlatmış. Patent, 16 Nisan 2002'de Köylere Hizmet Götürme Birliği adına alındı. Birliğin meclisini, seçilmiş köy ve mahalle muhtarları oluşturuyor. Patent alınırken, Damal bebeklerinin üretim yerinin Damal ve köyleri olduğu gösterildi. Kaymakamlıktan izin almaya gerek kalmadan vatandaşlar, evlerinde bebek üretip, satabiliyorlar. Böyle bir oluşumda kaymakamlık, reklam ve pazarlama konularıyla ilgileniyor. Kimsenin hak iddia edeceği bir yön yok. Biz, bir kişiye değil, tüm Damal halkına mal ettik. Ticaret hukukuna göre de yapılan doğru. Herhangi bir itirazi olan gerekli yerlere başvurabilir. Şimdilik yılda bin dolayında bebek satışı yapılıyor. İnternetteki sitemizde belirtilen banka şubesıne para yatırılırsa, biz buradan paketleyip adrese ulaştırıyoruz. Damal bebekleri, Türkiye'nin tanıtımında kullanılması gereken bir obje. Gülfidan Atmaca, gerekli ilgi ve saygıyı görüyor. Halk Eğitim'de usta öğretici olanağı tanınmış. Damal'a hizmet etmesinin önü açılmış. Kaymakamlık olarak biz Damal bebeklerinin tanıtımı ve pazarlanması konusunda çalışmalar yapıyoruz.’’
Muhtarlar: Bir kişinin sahiplenmesi yanlış
PATENT konusunda Damal'ın Oburca Köyü Muhtarı Salman Çelik, ‘‘Bebekleri herkes kendi evinde yapar ve gurbette olanlara hediye olarak yollardı. Oğuz Türkleri olarak bizim giysilerimiz hep üçeteklidir. Birlik adına patent alınınca Damal bebekleri hepimizin malı oldu’’ derken; Üçdere Köyü Muhtarı Elbeyi Karadeve ise, ‘‘Türkiye Cumhuriye kurulduğundan beri kadınlarımız, bu giysileri kullanır ve bebeklerine de giydirirlerdi. Sonra Kaymakamlığın eliyle vatandaşa izin verildi. Böylece Dünyayaya açıldı. Damal'da herkes, Gülfidan Atmaca. Bir kişinin tek başına sahiplenmesi, yanlış olurdu’’ diye konuştu.