Araç muayenede kuyruktan kaçan tuzağa düşüyor

Araç sahiplerini 'siz kuyrukta beklemeyin muayenenizi biz yapalım' diyerek tuzağa düşüren dolandırıcıların sayısındaki patlama, TüvTurk'ü alarma geçirdi. Yapılan baskınlarda 15 dolandırıcılık çetesi çökertildi.

NASIL SAHTECİLİK YAPILIYOR

* İnternetten veya ilanla ulaşılan sahte çeteler, muayene edilecek aracı teslim alıyor.
* Muayene için harç parasının dışında 80 ile 150 TL aracılık ücreti alınıyor.
* Araç aynı gün içinde sahte mühür ve belgelerle muayene edilmiş gibi tesim ediliyor.
 
NASIL ANLAYACAKSINIZ?

* Aracınızı başkası muayeneye götürmüşse Tüvturk'un internet sitesinden veya çağrı merkezini arayarak muayene edilip edilmediğini sorgulayabilirsiniz.
 
Referans Gazetesi'nin haberine göre Araç muayene istasyonlarındaki "bekleme çilesi" fırsatçılara kapı araladı. Aralık ayının gelmesiyle beraber teknik muayenelerin artmasını fırsat bilen birçok dolandırıcı, "Zamanınız yoksa aracınızı muayeneye götürelim" diyerek özellikle zaman kısıtlaması olan beyaz yakalı çalışanların peşine düştü. Kurumsal olarak bu işi yapanların arasına karışan dolandırıcılar 100TL ile 150 TL arasında servis ücreti talep ediyor. Teslim aldıkları araçların sahte mühür ve raporlarla işlemleri yapılmış gibi gösteren dolandırıcıların sayısında yaşanan patlama araç muayene istasyonlarının işletmecisi TüvTurk'ü ve Emniyet birimlerini alarma geçirdi.

TüvTurk ve Emniyet baskın üzerine baskın düzenliyor. Şu ana kadar Türkiye genelinde 15'e yakın dolandırıcı çetesinin çökertildi. TüvTürk, dolandırıcıların önüne geçmek için bir taraftan internet sitesinden duyurular yaparken diğer taraftan da muayene sorgulama hizmeti vermeye başladı. TüvTurk Genel Müdürü Naci Başerdem, "Dolandırıcılar oldukça profesyoneller. Özellikle 'sticker'ları neredeyse birebir taklit ediyorlar. Bunu engellemek için çok büyük bir çaba sarf ediyoruz. Araçlarını muayene için başkasına teslim edenler daha sonra mutlaka kontrol etmeli" açıklamasını yaptı. Dolandırıcılara en büyük darbenin TBMM'de bekleyen yeni Trafik Yasası'nın devreye girmesi ile vurulacağını söyleyen Başerdem, yasa kapsamındaki elektronik kontroller sayesinde polislerin araçların plakasını girip muayene kontrolü yapabileceğini belirtti.

Bir zamanların ruhsat arasına sıkıştırılan paralar ile gerçekleştirilen muayene günlerinin 2007 yılında araç muayene istasyonlarının yapım ve işletimi ihalesini kazanan TüvTürk'ün faaliyete geçmesiyle son bulduğu ileri sürülmüştü. Türkiye çapındaki tüm istasyonların yapım ve hizmeti girişi için yaklaşık 300 milyon dolar yatırım yapan Akfen-Doğuş-TüvSüd konsorsiyumu araç muayenedeki yolsuzlukların önüne geçilmesini sağladı.

Yeni istasyonlarda kontroller son teknoloji makineler ile yapılıyor. Ancak yeni sisteme geçiş ilk aylar biraz sıkıntılı oldu. Hem araçların eksikleri hem de yeni sisteme alışma süreci nedeniyle birkaç ay muayene istasyonlarının önünde uzun kuyruklar oluştu. Bu durum yeni bir iş kapısı yarattı. 'Kuyrukta sizin yerinize biz bekleyelim' fikrinden doğan yeni iş modeli dolandırıcıların da iştahını kabarttı.
 
300 TL'ye mal oluyor

Muayenesi biten araçlarını istasyona götürecek zamanı olmayanlar, internet veya ilanlar aracılığıyla ulaştığı kişilere araçlarını teslim ediyor. İşin kolayına kaçmanın faturası ise 80 TL ile 150 TL arası aracılık için, 124 TL de binek araçlar için harç ücreti olarak alınarak müşteriye yaklaşık 250-300 TL mal oluyor.

Araç aynı gün içersinde sahte mühür ve belgelerle teslim ediliyor. Aracın sahibi muayenesini yaptırmanın rahatlığı ile yollara çıkıyor.
Başerdem, "Ruhsattaki mührü de taklit ediyorlar ama asıl stickerları çok iyi taklit ediyorlar. Bu taklitler kimi zaman çok adice, bazen de çok ciddi birebir oluyor. Aslında stickerlarda renkli hologramlar var ama bunu normal vatandaşın anlaması zor" dedi.

Bu konuda hizmet veren kurumsal aracıların da dolandırıcılar yüzünden zarar gördüğünü belirten Naci Başerdem, "Çok sayıda kurumsal hizmet veren yerler var. Servis hizmeti veriyorlar, zamanı değerleri olanların araçlarını getirip götürüyorlar. Bir de yalan yanlış araçları alıp istasyonlara getirmeden belgeleri mühürleri ve yapıştırdığımız sticker'ları taklit ederek insanları aldatan bir grup var. Emniyet Müdürlüğü ve İçişleri Bakanlığı'nın koordinasyonu ile yapılan baskınlar sayesinde dolandırıcıları engellemeye çalışıyoruz" dedi.
 
İstasyonlarda sıkıntı bitti

Dolandırıcılar Türkiye'nin her yerinde özellikle muayenenin yoğun olduğu büyük illerde çok sık karşılarına çıktığını anlatan Başerdem, "Bu kişiler mevcut hizmeti çok zor, eziyet yaratan bir unsur gibi anlatarak müşteri kazandı. Başlangıçta bizde hizmet sıkıntıları yaşatmışızdır, bu konuda özür diliyoruz. Ama yaklaşık 6-7 aydır getirdiğimiz tedbirlerle araç muayenesi sıkıntı olmaktan çıktı. Normal araç için muayene süremiz 20 dakika" dedi. Randevu alanların yarım saatten fazla beklemeyeceklerini kaydeden Başerdem, "Kişiler kendileri gelemiyorlarsa araç geri geldiğinde, plakayı mutlaka internetten veya çağrı merkezinden mutlaka sorgulasınlar. Bir kere aracın muayene istasyonuna gelmeden muayene olma ihtimali yoktur. Eğer bunu size öneriyorsa bilin ki bir sahtecilikle karşı karşıyasınız" dedi.

Başerdem, şu anda mecliste bekleyen yeni Trafik yasasının muayene sahteciliğine darbe indireceğini anlattı. 2010 yılında sahtecilikle elektronik denetim üzerinden mücadele ediyor olacaklarını anlatan Başerdem, "Teknoloji ve bütün birimlerin koordinasyonu sayesinde bu sahtekarların önüne geçceğiz" dedi. 
 
İNTERNET ARACI KAYNIYOR

*Muayenesi biten araçlarını istasyona götürecek zamanı olmayan vatandaşlar, internet veya reklam aracılığıyla kurumsal olmayan kişilere araçlarını teslim ediyor.

* "Sıra beklemeden araç muayenesi" ibareli reklamları olan bu kişiler araç muayenesi için 80 TL ile 150 TL arasında bir ücret talep ediliyor.
* Araç aynı gün içersinde sahte mühür ve belgelerle teslim ediliyor.

* Aracın sahibi bunu bir sonraki muayeneye kadar anlamıyor.
 
TEKNİK MUAYENE HARÇ TUTARLARI

- Otobüs, kamyon, çekici ve tanker için 165.20 TL.
- Otomobil, minibüs, kamyonet, özel amaçlı taşıt, arazi taşıtı, römork ve yarı römork için 123.90 TL.
- Traktör (römorklu ve römorksuz), motosiklet, motorlu bisiklet için 63.70 TL.
 
İHALEYİ 613.5 MİLYON DOLARLA KAZANMIŞTI

Akfen-Doğuş-TüvSüd'ün ortaklığıyla kurulan Tüvturk, Aralık 2004'te araç muayene istasyonlarındaki işletme hakkı ihalesini 613.5 milyon dolar bedelle kazanmıştı. İhalenin Anayasa'ya ve kamu yararına aykırı olduğu gerekçesiyle açılan davalar nedeniyle devir işlemleri 2.5 yıl uzamış, 2007'nin ilk yarısında Danıştay'dan çıkan olumlu karar ile devirin önündeki engeller kalkmıştı. Araç muayene istasyonlarının yapım ve işletimi ihalesini kazanarak istasyon yapımlarına başlayan Tüvturk, Türkiye çapındaki tüm istasyonların yapım ve hizmeti girişi için yaklaşık 300 milyon dolar daha yatırım yaptı. Son olarak Türkiye çağında 189 istasyona ulaşan Tüvturk'de yüz 33'lük payı olan Akfen Holding, araç muayene istasyonlarındaki payını Avrupalı girişim sermayesi Bridge Point'e sattı.
 
TÜVTÜRK SAHTECİLİĞİ ÖNLEMEK İÇİ NELER YAPIYOR

* Araç sahiplerini bilinçlendirmek amacıyla el ilanı dağıtımı yapmak.
* Aynı amaçla hazırlanan afişleri görülebilecek yerlere asmak.
* Araç muayenesi hakkında genel olarak müşterileri bilgilendiren kitapçıkların içinde bu bilgilere yer veriliyor.
* Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığının Türkiye genelindeki personeline dağıtılmak üzere sahtecilik konusunda rehber kitapçıklar hazırlıyor.
*Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığına bağlı kriminal laboratuarlara araç muayenesinde kullanılan pul, etiket, mühür vb. malzemelerin orijinalleri ile amir ve amir yardımcılarının tatbik imzalarını iletmek.
* Potansiyeli yüksek illerde il emniyet müdürlüğü ve il jandarma komutanlığı personeline sahtecilik konusunda eğitim verilerek güvenlik kademelerini anlatmak.
 
YURDUN DÖRT BİR YANINDA SAHTECİLİK VAKALARI

* Denizli İl Emniyet Müdürlüğü 2009'un ilk dört ayında 200'den fazla sahte araç muayene ruhsatı ele geçirdi.
* Mayıs ayında Antalya Emniyet Müdürlüğü Elmalı, Korkuteli, Serik, Alanya ilçelerinde ve Adana, İzmir, Denizli, Burdur Emniyet Müdürlükleri ile koordineli olarak eş zamanlı yapılan operasyonda toplam 23 şüpheli yakaladı. Şüphelilerin ev işyeri, oto ve üzerlerinde yapılan aramalarda araçlara sahte muayene yapımında kullanılan Karayolları adına düzenlenmiş soğuk mühür, Tüvturk Muayene İstasyonu adına düzenlenmiş kaşeler, 1269 adet Muayene yapılan araçların ruhsatlarına yapıştırılan Tüvturk Muayene istasyonu adına düzenlenmiş sahte bandrol ve pul ortaya çıktı.
* Mayıs ayında Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğüne bağlı ekipleri, başta Kahramanmaraş olmak üzere, Adıyaman, İstanbul, Mardin, Mersin ve Hatay'da eş zamanlı operasyon düzenledi. Zanlıların ev ve iş yerlerinde yapılan aramada bir kalaşnikof tüfek, 4 ruhsatsız tabanca ve bu tabancalara ait şarjör, bir kuru sıkı tabanca, 16 kalaşnikof mermisi, 8 bilye atar mermi, 45 araç ruhsatı, 59 araç ruhsat fotokopisi, sahte muayene yapımında kullanıldığı bildirilen 3 bilgisayar kasası ve 2 yazıcı ele geçirildi.
*Ankara Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü Mali Suçlar Büro Amirliği ekipleri, yaptıkları çalışmalar sonucunda, fenni araç muayene işlemlerinde kullanılan hologram ve etiketlerin sahtelerinin, Altındağ'da bir matbaada basıldığını tespit etti. Operasyonda, hologram ve etiketlerin yapımında kullanılan seligrafı kalıbı, Ulaştırma Bakanlığı logolu aydınger kâğıdı, piyasaya sürmek üzere hazırlanmış 261 tabaka, toplam 7 bin 895 adet sahte hologram ve etiket ele geçirildi.