A.A.
Oluşturulma Tarihi: Haziran 06, 2009 10:36
M.Ö 600 yılından itibaren araba üretilen, Osmanlı döneminin atlı araba üretim merkezi olan Bursa, uzun yıllar otomotiv ve taşımacılıkta ilk sıralarda yer aldı.
At, öküz ve manda arabaları yaparken 1950'li yıllarda kamyondan otobüs, kamyonetlerden “kaptıkaçtı” imal eden Bursa, bugün üç büyük üretici firma ve çok sayıda yan sanayi kuruluşuyla sektörün başkenti konumuna geldi.
Bursa, yüz yıllardır araba kültürünün Türkiye ve hatta dünyadaki önemli merkezleri arasında yer alıyor.
Osmanlı dönemi ve öncesinde Türkiye'nin en güzel at arabalarının üretildiği Bursa, bugün yılların verdiği tecrübe ile otomotiv sektörünün kalbi konumunda bulunuyor. Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesinde yapılan kazılarda M.Ö 600 yılına ait araba parçalarının bulunması, kentin o dönemlerde bile otomobil ve taşımacılığın merkezi olacağının sinyallerini veriyor.
1800'lü yılların sonlarında demiryolundan önce ulaşım aracı olarak “Muhacir arabası” denilen dört tekerlekli hafif araçların kullanıldığı Bursa, tüm Osmanlı döneminde atlı araba üretim merkezi oldu. Bursalı ustaların, o dönemlerde tüm Anadolu'ya at arabası sattığı biliniyor.
Bursa Ticaret ve Sanayi Odasının arşivlerinde, 1926 yılı ve öncesinde 7 fayton arabacısı, 4 fayton boyacısı, 12 araba marangozu, 6 araba demircisi, 14 araba tamircisi, 7 araba imalathanesi olmak üzere 110 kişi ve kuruluşun araba sanayi ile uğraştığı görülüyor.
Talepler ve ihtiyaçlar doğrultusunda kendini yaşanan yüzyıla göre yenileyen ve geliştiren Bursa, ustaların el becerileriyle 20. yüzyılda daha da gelişti. Ahşap at arabalarından otomotiv sektörüne geçiş 1900'lü yılların ortalarına doğru oldu.
BURSALI ZANAATKARLAR OLMASA
Özellikle 1940'lı yıllarda Türkiye otobüs, “Kaptıkaçtı (yolcu taşımacılığında kullanılan bir tür araç)” ve minibüs ithal edemeyince taşımacılık Bursalı zanaatkarların elinde şekillendi. O dönemlerde Bursalı ustaların ürettiği yerli kasa otobüs ve minibüsler taşımacılıkta önemli rol üstlendi.
Dönemin teknolojisine ayak uyduran Bursalı ustalar, kendini geliştirerek 1950'li yıllarda kamyondan otobüs, kamyonetten kaptıkaçtı yapmaya başladı. O yıllarda marangozlar otobüslerin ahşap aksamını üretirken, saraçlar (koşum ve eyer takımları üreten) döşemelerini hazırladı, tenekeciler ahşap kasanın üzerini kapladı.
“Tarih içinde Bursa ve Çevresi Otomobil Sahipleri Cemiyeti”nin oluşturulduğu, bugün “İpek Hanı” olarak anılan yerin “Arabacılar Hanı” olarak adlandırılığı Bursa, 1960'lı yıllardan sonra otomotiv sektöründe inanılmaz gelişme gösterdi ve dev fabrikalar kuruldu.
Faytonların, at arabalarının üretildiği, bir zamanlar çift katlı otobüslerin imal edildiği Bursa, Renault, Tofaş, Karsan gibi 3 dev fabrika ve otomotiv sektöründe faaliyet gösteren çok sayıda yan sanayi kuruluşları ile birlikte Türkiye'nin sektördeki merkezi konumunda bulunuyor.
Türkiye'de otomotiv denilince ilk akla gelen yer olan Bursa, arabacılıktan milyarlarca dolarlık ihracatın yapıldığı önemli bir bölge olurken, geçen yılki taşıt üretiminin yaklaşık yarısı Bursa'da gerçekleştirildi.