Apartman yönetimlerine bir iyi bir de kötü haber

İyi ya da kötü haber verilmesi gerektiğinde, fıkrada da olduğu gibi genellikle önce iyi haber verilir. Biz de öyle yapalım.

Apartman ve site yönetimleri için hafta sonunda sevindirici bir haber geldi. Haberin kaynağı Resmi Gazete. 8.7.2006 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5535 sayılı kanunla yönetimler, yükte ağır ama pahada hafif bir vergisel sorumluluktan kurtulmuş bulunuyor. Buna göre artık yönetimler çalıştırdıkları personel için Damga Vergisi beyannamesi vermeyecek ve dolayısıyla Damga Vergisi de ödemeyecekler. Bu iyi haber.

Gelelim kötü habere. 5535 sayılı kanun uyarınca, apartman ve site yönetimleri için bu kolaylık, yalnızca GVK’nın 23. maddesine göre ücreti Gelir Vergisi'nden istisna edilmiş olanlar için tanındı.

Peki apartman ve sitelerde çalışan hangi personelin ücreti GVK’nın 23. madde kapsamına girer ve Gelir Vergisi ve dolayısıyla da Damga Vergisi'nden istisna tutulur. Gerçekten de bugün öyle siteler var ki, bu sitelerde yalnızca kapıcılar çalışmıyor. Sıcak komşuluk ilişkilerinin yaşanmadığı ya da pek az yaşandığı ve artık neredeyse küçük bir belediye haline gelerek dışarıdan soyutlanmış öyle siteler var ki, bu sitelerde güvenlik görevlisinden kapıcısına, santral memurundan spor hocasına 25-30 personel çalıştırılabiliyor. Dilerseniz konuyu anlatalım.

Ücretler, ekseriyetle GVK uyarınca artan oranlı bir tarife ile ve kesinti yoluyla vergilendirilir. Ancak kanun, bazı ücret ödemelerini istisna kapsamına alarak vergi dışı bırakmış. Nitekim yasanın 23/6. maddesinde, hizmetçilere ödenen ücretler için yapılan düzenlemede durum böyle. Aynı madde hizmetçiyi de tanımlamış. Buna göre hizmetçiler; özel fertler tarafından evlerde, bahçelerde, apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair yerlerde orta hizmetçiliği, süt ninelik, dadılık, bahçıvanlık, kapıcılık gibi özel hizmetlerde çalıştırılanlardır.

Dolayısıyla apartman ve sitelerde çalışan bahçıvan ve kapıcılara ödenecek ücretler için vergi söz konusu olmuyor. Bununla birlikte, bu mekânlarda faaliyet gösteren emlakçı, market vs işyeri bulunması halinde, bu işyerleri sahiplerinin hizmetlilere ödenen ücretlerden kendilerine düşen pay için vergi kesintisi yaparak beyan etme zorunluluğu olduğu yönünde görüşler de bulunuyor. Dikkat. Zira kanun, özel fertlere verilen hizmet nedeni ile ödenen ücretleri istisna kapsamına almıştır.

UNVANLI-UNVANSIZ AYRIMI

Bahçıvan ve kapıcılara ödenen ücretler, kanunda özel belirleme yapılmak suretiyle vergi dışı bırakılmakla birlikte, günümüzde apartman ve sitelerde bahçıvan ve kapıcıların yanı sıra bekçi, güvenlik görevlisi, santral memuru, spor yetkilisi, cankurtaran gibi görevliler de istihdam edilebilmekte ve bunlara ücret ödenmektedir.

Söz konusu personelin vergilendirilmesi ile ilgili olarak, Gelir İdaresi tarafından muhtelif tarihlerde verilen muktezalarda aşağıdaki gibi görüş belirtilmiş: "Sitenin güvenliğini sağlamakla görevli kılınan 'güvenlik görevlileri' ile bir yeri bekleyip korumakla görevli kimse olarak tanımlanan 'bekçilik' görevini yapan kişiler de kapıcılık görevini yürüten kimselerle aynı nitelikte bulunmaktadır. Nitekim GVK’nın söz konusu 23/6. maddesi istisnanın kapsamını bahçıvan ve kapıcı ile sınırlandırmamış, 'gibi' edatı kullanmak suretiyle kapsamı genişletmeye izin vermiştir. Bu durumda, güvenlik görevlilerinin yanı sıra temizlik görevlisi, tesisatçı, hizmetli, kaloriferci ve elektrikçilere yapılan ödemelerin de GVK’nın 61. maddesiyle tanımı yapılan ücret ödemeleri dışında tutularak Gelir Vergisi'nden istisna edilmesi gerekmektedir.

Ancak sekreter, santral görevlisi, muhasebeci ve spor yetkilisi gibi unvanlı personelin 23/6. madde kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığından bu kişilere yapılan ödemelerin ücret olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.”

Ama benim görüşüme göre unvanlı-unvansız ayırımı yapılmaksızın apartman ve sitelerde görevli tüm personel için istisna hükmünün uygulanması gerekir. Çünkü istihdam edilen tüm personel, yönetime değil (yönetimin tüzelkişiliği yoktur), apartman ya da site sakinlerine hizmet vermektedir. Yönetim yalnızca aracıdır. Kanun lafzında da doğrudan unvanlı-unvansız ayırımı yapılmamıştır.

YÖNETİM BEYANNAME VERECEK

Yine Gelir İdaresi tarafından çeşitli tarihlerde verilen muktezalarda; “...Öte yandan, kişilerin bazı amaçlarla birleşerek meydana getirdikleri ve kendilerinden ayrı bağımsız bir şahsiyeti olan teşekküller genel olarak 'sair kurum' olarak tanımlanmaktadır. Dolayısıyla 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu hükümlerine göre kurulan..... yöneticiliğinin vergi tevkifatı yapma zorunluluğu bulunan kişi ve kurumların belirtildiği 94. madde içeriğinde yer alan 'sair kurum' olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.”

Bu durumda, sair kurum olarak değerlendirilen site yönetiminin vergi tevkif etme ve tevkif ettikleri vergileri muhtasar beyanname ile beyan etme zorunluluğu da doğmuş oluyor. Bu da kötü haberin devamı.

Not: 12 Temmuz/ Referans Gazetesi