Uğur ERGAN - Çiğdem TOKER/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Ocak 28, 2007 22:23
Türkiye ile Irak arasında yaşanan petrol krizinin perde arkasında, geçen Aralık ortasında İstanbul’da Iraklı Sünnilerin toplantısına karşı misilleme anlayışının yattığı öğrenildi.
Irak Milli Petrol Şirketi SOMO’nun, sözleşmelerini yenilemek isteyen Türk firmalarına gönderdiği "Kuzey Irak yönetiminden onay alın" yazısının perde arkasında son derece ilginç bir gelişme yatıyor. SOMO’nun üst düzey yönetiminde yer alan Şiiler, Türkiye’nin Sünni grupların toplantısına ev sahipliği yaparak, Irak’ın içişlerine karıştığı gerekçesiyle Ankara’ya karşı misillemede bulunma kararı aldı. Şii yöneticiler bunun için de Türkiye’nin Irak’ta hassasiyet gösterdiği kuzeydeki "Kürdistan bölgesel yönetimini" öne çıkarmayı uygun buldu.BAKANLAR KURULUNDA KONUŞULDU: SOMO’nun söz konusu yazıyı 15 gün önce aralarında Aygaz, Tefrino, Kızıl, Değer, Delta gibi şirketlerin bulunduğu ihracatçı şirketlere gönderdiği öğrenilirken, Türk-Irak İş Konseyi Başkanı Ercüment Aksoy bu durumu Türkiye’nin Bağdat Büyükelçiliği’ne bir yazıyla bildirdi. SOMO içinde tezgahlanan bu oyunu yakın takibe alan Dışişleri Bakanlığı, hemen bir değerlendirme toplantısı yaptı. Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen de, geçen hafta Bakanlar Kurulu’nda SOMO’nun bu yazısını ve gelişmeleri anlattı. Bakanlar Kurulu’nda "Kuzey Irak’ın resmen muhatap alınması" anlamına gelecek bu yazının kesinlikle kabul edilemeyeceği konuşuldu. NOTA NİTELİĞİNDE: Sonunda Dışişleri, Tüzmen’in Irak’taki merkezi hükümetin Petrol Bakanı Hüseyin Şehristani’ye "durumun kabul edilemezliği" üzerine bir mektup yazmasını uygun buldu. Mektup geçen Çarşamba günü Dışişleri üzerinden Bağdat’a iletildi. Üst düzey bir Dışişleri yetkilisi Hürriyet’e, "Bu mektup aynı zamanda Irak yönetimine verilmiş bin nota niteliğindedir" dedi. Tüzmen’in mektubunda Türkiye’nin Irak’a, gerek Irak’tan, gerekse de başka ülkelerden gelmiş ham petrolü işleyerek sattığı; ayrıca Irak için hayati derece de önem taşıyan elektrik satışına vurgu yapıldı. SOMO’nun Türk firmalarına "Kuzey Irak yönetiminden onay alın" anlayışını devam ettirmesi halinde, Türkiye’nin Irak’a rafine petrol ve elektrik sevkıyatını durduracağı mesajı verildi. Bu kapsamda ilk etapta Türkiye’den Irak’a rafine petrol sevkıyatı büyük ölçüde dururken, Ankara’nın Tüzmen’in mektubuna Bağdat’tan yanıt beklediği bildirildi. Dışişleri’nden üst düzey kaynak, "yanıtı kısa süre içinde bekliyoruz. Eğer gelmezse elektriği de keseriz, Irak karanlığa gömülür" dedi.