Amerika büyüdü Türkiye üzüldü
Güncelleme Tarihi:
ABD’de dün açıklanan iki kritik veri piyasalardaki seyri değiştirdi. ABD için olumlu gelen büyüme ve istihdam rakamlarıyla dolar 15 Temmuz’dan beri ilk kez 1.94 TL’nin üzerine çıktı.
Piyasaların bu hafta takip edeceği en önemli iki veri olan ABD büyümesi ve özel sektör yeni istihdam rakamları dün öğleden sonra açıklandı. Önce ABD özel sektör istihdamı 200 bin artarak 180 bin beklentilerini aştı. Ardından yüzde 1,1 beklenen ABD ikinci çeyrek büyüme rakamları beklentilerin çok üstünde yüzde 1,7 oranında arttı. Bu iki veri açıklanır açıklanmaz piyasalar Amerikan Merkez Bankası Fed’in tahvil alımını Eylül ayında yavaşlatacağı beklentisini satın almaya başladı. Dolar dakikalar içinde yükselişe geçerken borsada sert düşüşler görüldü.
Piyasada ABD verilerin olumlu çıkması durumunda Fed’in tahvil alımlarını kademeli yavaşlatarak para musluklarını kısması beklentisi yüksekti. ABD ekonomisindeki olumlu büyüme rakamlarıyla birlikte bu beklenti önce kendisini dolarda gösterdi. Merkez Bankası’nın faiz koridoru üst bandında artışın gündeme gelebileceğini açıkladığı 15 Temmuz gününden bu yana düşüşe geçen Dolar ilk kez hızlı bir yükselişle 1.9295 liradan 1.94 liranın üstüne kadar çıktı. Gün içinde en yüksek 1.9462 lirayı gören dolar böylece 15 Temmuz’dan bu yana ilk kez bu seviyeleri gördü. Merkez Bankası’nın dolara müdahalede gözlemlediği en önemli göstergelerden olan döviz sepeti ise en yüksek 2.2620 lirayı gördü. Dolardaki bu yükseliş borsada da bankacılık hisseleri önderliğinde düşüşü hızlandırdı. Dün gün boyu yatay seyreden borsa ABD verilerinin açıklanmasıyla hızlı düşüşe geçti. Gelişmekte olan ülkelerden para çıkışının hızlanacağı endişesiyle borsa dün yüzde 1.4 bir kayıp yaşayarak günü 73 bin 377 puandan kapadı. Bankacılık endeksinde düşüş yüzde 2,68’i buldu.
ABD tahvili Yüzde 2.70
Fed’in para musluklarını kısacağı beklentisi son haftaların en önemli göstergelerinden Amerikan 10 yıllık tahvil faizlerine de yansıdı. Yüzde 2,50 seviyelerinde olan ABD 10 yıllıkları açıklanan olumlu veriler üzerine yüzde 2,70’e kadar çıktı. Gelişmekte olan ülkelere sermaye akışının tersine dönebileceğini gösteren bu veri sonucu doların değer kazanması gelişmekte olan ülkelerin merkez bankalarının nasıl aksiyon alacağı sorusunu akıllara getirdi.
Piyasalar neden karışıyor?
Amerikan Merkez Bankası Başkanı Ben Bernanke’nin Mayıs ayında tahvil alım programını yavaşlatacağını açıklamasıyla piyasalarda dalgalı sürecin fitilini ateşledi. Bernanke bu açıklamalarını yumuşatsa da tahvil alım programının yavaşlatılmasını işsizlik oranının yüzde 6.5’a düşmesi ve enflasyonun yüzde 2’ye çıkması şartına bağladı. Bu açıklamalardan sonra ABD işsizliğinin düşüşüne yönelik açıklanan her veri piyasalarda irili ufaklı çalkantılara yol açtı. Özellikle dün ekonomik büyüme ve özel sektör istihdamının beklentileri çok aşması Fed’in tahvil alım programıyla gelişmekte olan ülkelere açtığı para musluklarının kısılacağı beklentisine yol açtı. Bunun gerçekleşmesi durumunda gelişmekte olan ülkelerdeki sıcak paranın faizleri yükselen gelişmiş ülkelere kaymasından korkuluyor.