Ambargodan sonra gelen 4 milyar dolarlık imza

Dünyanın en büyük doğalgaz ve petrol ülkelerinden biri olan İran, uluslararası yaptırımlardan kurtulur kurtulmaz ülkeye daha çok yatırım çekme arayışına girdi. Zengin doğalgaz yataklarına sahip olan İran, ülke çapında yeni doğalgaz santralleri kurarak, elektrik üretimini arttırmak ve bu kaynağından faydalanmak istiyor. Bu kapsamda Galatarasay eski Başkanı Ünal Aysal’ın şirketi Unit International ile dev bir anlaşma imzalandı. İran Enerji Bakanlığı ile yaklaşık 4.2 milyar dolarlık anlaşma yapan Unit Grubu, İran’ın yedi ayrı bölgesinde yedi ayrı doğalgaz santrali kuracak. Santrallerin toplam kurulu gücü 6 bin 20 megavat (MW) olacak. Türkiye’nin toplam kurulu gücünün 70 bin MW seviyelerinde olduğu göz önüne alındığında, aşağı yukarı Türkiye’deki kurulu gücün yüzde 10’u düzeyinde bir elektrik kurulu gücüne karşılık geliyor.

İRAN ENERJİSİNİN 10’DA 1’İ
Aysal’ın Türkiye’deki şirketi Unit International Enerji A.Ş. ve İran Enerji Bakanlığı arasındaki 4.2 milyar dolarlık yatırım anlaşması, 1 Haziran’da Tahran’da düzenlenen törenle imzalandı. İran’ın enerji ihtiyacının önemli kısmını tek başına karşılayacak olan söz konusu yedi santralin inşaatına 2017 yılının ilk çeyreğinde başlanması planlanıyor. Unit Yönetim Kurulu Başkanı Ünal Aysal, bu yatırımın temellerinin 34 yıl öncesine dayandığını ifade ederek, İran’da 1982 yılından bu yana enerji projeleri gerçekleştirdiğini söyledi. İran’da halen kurulu bulunan doğalgaz çevrim santrallerinin ortalama yüzde 32 verimlilikle çalıştığını ifade eden Aysal, Unit tarafından kurulacak doğalgaz çevrim santrallerinin ise yüzde 60’ın üzerinde verimlilikle çalışacağını ifade ederek, santraller tamamlandığında İran’ın elektrik enerjisi ihtiyacının yaklaşık yüzde 10’unu karşılayacağını belirtti.

20 YILLIK ANLAŞMA
Yap-işlet modeli ile devreye sokacakları doğalgaz çevrim santralleri için İran Enerji Bakanlığı ile 20 yıllık anlaşma imzaladıklarını sözlerine ekleyen Ünal Aysal, “İran bize 20 yıl boyunca doğalgaz verecek. Ürettiğimiz elektriği ise 6 yıl süresince mutabık kalınan tarife üzerinden bizden alacak. Üretilen elektrik 6 yıldan sonra ya ihraç edilecek ya da İran’da serbest piyasada satılacak. Bu zamana kadar İran’da bu tip yatırımları devlet desteği ile sadece İranlı yerel yatırımcılar yapabiliyordu. Bu yönüyle anlaşma İran’ın yabancı sermaye açılımı konusunda bir ilki temsil ediyor. Bu yatırım, büyüklüğü ile yalnız İran’da değil, dünyada da tek paket halinde yapılmış en büyük yatırımlardan biri olma özelliğini taşıyor” şeklinde konuştu.

BİN SAAT SÜREN MÜZAKERE

İRAN Enerji Bakanlığı adına işin sahibi olan Thermal Power Plant Holding (TPPH) Genel Müdürü Mohsen Tarztalab, Unit ile 12 ay boyunca toplamda 1000 saati aşan zorlu bir müzakere süreci yaşadıklarını belirterek, “Bizdeki çevrim santralleri eski teknoloji olduğu için verimliliği düşüktü. Sayın Ünal Aysal’ın şirketi tarafından yapılacak santraller ise yaklaşık iki kat daha verimli olacak. Bu gazın elektrik için yarı yarıya daha az harcanması ve çok ciddi oranda bir tasarruf sağlanması anlamına geliyor. Anlaşma diğer bütün yabancı yatırımcılar için de örnek olacak nitelikte” dedi.

İLK OLARAK HÜRRİYET DUYURDU
İran Enerji Bakan Yardımcısı Huşeng Felahetiyan, geçtiğimiz günlerde Tahran’da Ünal Aysal ile imzalanacak anlaşmayı Hürriyet Gazetesi Enerji Muhabiri Merve Erdil’e açıklamış ve “Önümüzdeki günlerde Türk özel sektör temsilcileri ile İran’a yatırım odaklı 5 bin megavatlık anlaşma imzalayacağız” ifadelerini kullanmıştı.