Alkol yasağında büyük tartışma yaratacak teklif
Güncelleme Tarihi:
Sürpriz alkol yasağı teklifi. Teklif yasalaşırsa Çırağan Sarayı’ndan Ankara’daki Sakarya Caddesi’ne; alışveriş merkezlerinden turistik tesislere kadar alkol satışı yasaklanacak. Torba yasa tasarısı teklifi, alkol yasağını ‘camilere 100 metre’ ile sınırlayan hükmü, ibadethaneler ile her türlü eğitim faaliyetinin yapıldığı tesislere 100 metre mesafe olarak genişletiyor. Hürriyet'in haberi üzerine bir açıklama yapan Ak Parti Manisa Milletvekili ve Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Recai Berber, teklifin turizm işletme belgesi olan tesisler için yeniden gözden geçirilmesi gerektiği görüşünde olduklarını açıkladı.
Teklif yasalaşırsa İstanbul İstiklal Caddesi’nde, ne Çiçek Pasajı kalacak, ne Asmalımescit ne de Nevizade… Çünkü İstiklal Caddesi üzerinde hem okul hem de çok sayıda kurs bulunuyor. Çiçek Pasajı’nın karşısında Galatasaray Lisesi olduğu için bu pasajdaki restoranların ruhsatları iptal edilebilecek. Sultanahmet Meydanı, Galata Kulesi civarındaki oteller de ruhsatlarından vazgeçmek durumunda kalacak. Ortaköy, Kumkapı ya da Kadıköy’deki bir çok restoran da içki satamayacak . Bodrum, Çeşme, Antalya gibi turistik yerlerde de içkili restoran sayısı yüzde 70’e varan oranda azalacak.
Alkollü içki satış ve pazarlama kurallarını yeniden düzenleyen torba kanun bu şekliyle kabul edilirse, sadece alışveriş merkezleri, bakkallar, büfeler, tekel bayileri değil; turizm teşvik belgesine sahip olan ve Turizm bakanlığından ruhsat alan oteller de dahil olmak üzere, 100 metre yakınında bir eğitim kurumu bulunan satış noktası ve restoranlarda içki satılamayacak.
Yasa teklifi ‘hiçbir ayrım yapılmadan’ dediği için, istisnasız bir şekilde “ibadethaneler ile her türlü eğitim ve öğretim faaliyetinin icra edileceği tesisleri” kapsayacak. Daha önce sadece camiler için geçerli olan bu kural; ‘ibadethaneler’ dediği için mescit, havra, kilise gibi yerleri de kapsayacak. Ayrıvca içkili yerlere 100 metre mesafede sürücü kursu, dans kursu, dil kursu, dershane gibi her türlü eğitim kurumunun olması yeterli olduğundan; buralardaki tüm bakkal, otel, market, restoranın alkollü içki satış ruhsatı iptal edilebilecek.
İŞTE O TEKLİF MADDESİ:
Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 32 maddelik yasa teklifinin 4. Maddesi 4250 sayılı yasanın 9. Maddesinin şu şekilde değiştirilmesini öngörüyor:
“Alkollü içkilerin satış ve tüketimine yönelik ticari faaliyetler ancak mahalli mülki amirin izni ile icra edilebilir. İzinsiz faaliyet gösteren işletmeler kapatılır. Bu iznin verileceği ticari işletmeler ile ibadethaneler ve her türlü eğitim öğretim faaliyetinin icra edildiği tesisler arasında asgari yüz metre mesafe bulunması şarttır.
Turizm teşvik belgesine sahip ticari işletmeler bakımından birinci fıkra hükmüne göre ayrıca izin alınmasına gerek yoktur. Ancak birinci fıkranın son cümlesi hükmü turizm teşvik belgesine sahip ticari işletmeler bakımından da uygulanır.” Yasa teklifinin Türk turizmini baltalayacağı ve turistik tesislerin yüzde 70’inin ruhsatını yitireceği eleştirileri üzerine teklifte imzası olan Ak Parti Manisa Milletvekili ve Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Recai Berber’i aradık. Berber, bu anımsatmamız üzerine, teklifin turizm işletme belgesi olan tesisler için yeniden gözden geçirilmesi gerektiği görüşünde olduklarını vurguladı. Ayrıca mevcut ruhsat sahipleri için ‘müktesep haklar’, kazanılmış hakların da göz önüne alınması gerektiğini söyledi. Berber, teklifin Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmeleri sırasında gözden geçirilerek, hem turistik tesislerin istisna kapsamına alınması hem de kazanılmış hakların korunması için düzenleme yapılacağını açıkladı. “ADAMIN BAHÇESİYSE KARIŞAMAZSINIZ” Berber, alkollü içki içilmesinin de yasak kapsamına alınmasıyla ilgili olarak da “Onun da düzeltilmesi gerekecek. Eğer restorana ait bir bahçe ise, açık alan ise ona karışamazsınız. Aslında bu teklifle yapılmak istenen kamuya ait yerlerin, kaldırımların, işgalini önlemekti. Adam masa sandalyeyi kaldırıma atıyor, yürümeniz bile mümkün olmuyor. Biz bunu önlemek istemiştik. Komisyonda düzenlemeyi buna göre değiştireceğiz” dedi. Kaldırım işgallerini belediyelerin önleyememesi nedeniyle yetkini valilik ve kaymakamlıklara verildiğini belirten Berber, “Bu haliyle olursa vali tüm ilde içki satışını yasaklayabilir” iddiasına da yanıt verdi. Berber, “Bu kesinlikle mümkün değil; kriter belli: Eğitim kurumu ve ibadethaneye 100 metre mesafeyi korumayanlara ruhsat verilemez. Bunun dışında bir sınırlama bulunmuyor” diye konuştu. "DÜZELTECEĞİZ "
HÜKÜM ÇOK NET
Kanun teklifinde, “birinci fıkranın son cümlesi hükmü turizm teşvik belgesine sahip ticari işletmeler bakımından da uygulanır” denildiği için turistik tesis ya da alışveriş merkezi gibi herhangi bir ayrım yapılmayacağı hükme bağlanmış oluyor.
Yasa teklifi, ‘içkisiz turistik dönem’ başlıyor, şeklinde yorumlanırken bu teklifin yasalaşması halinde alkollü içki ruhsatı olan turistik işletmeler dahil restoranlar, bakkallar, büfeler, tekel bayileri ve marketlerin yüzde 60 ila 70’inin içki ruhsatlarının iptaline kesin gözüyle bakılıyor.
Teklif yasalaşırsa, turisti tesislerin yarısından çoğu içkisiz olurken, Boğaz’a karşı bir kadeh şarap da mümkün olmayacak. Çünkü teklif, cam kenarında, dışarıdan görülecek şekilde alkol alınmasını da yasak haline getiriyor.
BELEDİYE YERİNE VALİLER, KAYMAKAMLAR
Mevcut kanuna göre belediyeler restoranlara işyeri ruhsatı verirken kanundaki şartlara bakıp içkili yer ruhsatı da veriyordu. Ama yasa teklifi ile bu yetki, valilik ve kaymakamlıklara veriliyor. Vali bir restorana veya bakkala ruhsat vermek istemezse buna itiraz hakkı bile yok. Böylece Valilik ve kaymakamlıklar isterse şehrin tamamında bile içki satışını yasaklayabilecek. Çünkü teklifte ruhsatın hangi koşulda verileceği ya da hangi durumda iptal edileceğine ilişkin bir hüküm bulunmuyor.
50 BİN LİRA CEZA
Teklifin tartışma yaratan bir başka maddesi ise alkollü içki satılan ve tüketilen yerlerde içki içildiği ve satıldığının dışarıdan görülmemesi gerekecek. Yani bir restoranın kendisine ait bahçesinde içki içilmesi veya içinde içilen içkinin görünmesi halinde işletme sahibine on bin liradan 50 bin liraya kadar para cezası verilecek. Yine bakkal, market, büfe gibi içki satan yerlerin de vitrinlerinin görünmemesi gerekecek. Aynı ceza onlar için de geçerli olacak.
REKLAMA CEZA
Hiçbir yerde alkollü içki reklamı yapılamayacak. Üretici firmalar firma adını bile kullanıp, tanıtım yapamayacak. Şirket unvanı ile bile olsa sosyal sorumluluk projelerinde yer alamayacak.
Alkollü içki markalarının, gazete, dergi, internet reklamları tamamen yasaklanacak ve hiçbir etkinliğe şirket ticari unvanı ile dahi sponsor olunmasına izin verilmeyecek. İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı etkinlikleri, sinema ve müzik festivalleri de dahil sponsor olamayacaklar.