Ali Çebi'den 5 tavsiye

1- Fikir: Fikrin neyi çözdüğü çok önemli. Ben burda fikirleri ikiye ayırmayı tercih ediyorum. Daha genel bir kitleye hitap eden temel gereksinimden doğan fikirler ve kitlesi daha sınırlı niş gereksinimleri çözen fikirler. Ülkemizdeki fikirlerin büyük bir bölümü ilk kategoride. Genelde ikinci kategori fikirler penetrasyonu yüksek ve belli bir olgunluğa ulaşmış teknoloji pazarlarında daha yaygın. İki kategorideki fikirlerin de kolay anlaşılabilir ve o konuda yaşanan problemleri net bir şekilde çözebildiklerini görebilmek gerekiyor. Bu konu özellikle ikinci kategoride daha önemli çünkü burda daha kısıtlı bir kitleye hitap edildiğinden ve hizmetin daha sofistike olabileceğinden basit bir şekilde anlatılabiliyor olması lazım.

2- Fikrin uygulanabilirliği: Her fikir her pazar ya da coğrafya için geçerli olmayabilir. Bu konuya günümüzde oldukça yaygın olan başka pazarlarda başarı yakalamış fikirleri klonlama durumlarında özellikle dikkat etmek gerekir. Fikir klonlamaya karşı değilim fakat bu durumlarda çok iyi bir pazar araştırması yapılıp gerçekten bu hizmete ihtiyaç var mı anlaşılması lazım. Sonra klonlanan fikrin o pazar için doğru bir şekilde lokalize edilmesi lazım. Sonuçta kültürel faktörleri de ele almak gerekir.

3- Takım: Fikir her ne kadar yaratıcı ve çözüm odaklı olsa da doğru ekipler tarafından icra edilmedikleri takdirde başarıya ulaşmaları zorlaşır. Benim girişimlerde aradığım kriterler birden fazla kurucu ortak, teknoloji odaklı bir işse kurucu ortaklar arasında teknolojiden anlayan bir ortak olması, kurucuların bir kaç yıllık iş deneyimi olması ve işi yaptıkları sektörde networkleri olması, takımın global bir vizyonla yola çıkmaları ve kurucuların girişimleriyle tam zamanlı ilgilenmeleri. Hobi olarak yapılan girişimler belli bir yere kadar gelebilirler, fakat bir yatırımcı için bu yeterli olmuyor. Girişimin, ilerde kurumsal sermaye alabilmesi ya da satış (exit)yapabilmesi için kurucuların ikinci işlerinin olmaması gerekli.

4- Pazar büyüklüğü ve rekabet: Girişimcilerin fikirlerini hayata geçirmeden önce hem lokal hem de global pazar hakkında analiz yapmış olmalarını beklerim. Pazar büyüklüğü nedir, bu pazarın ne kadarına ulaşmayı hedefliyorlar, lokal ve global oyuncular kimler, pazarın dinamikleri nedir? Bu soruların hepsinin çalışılmış olması gerekir.

5- Hedef kitleye ulaşım stratejisi: Pazar hakkında bilgi tek başına yeterli olmuyor. Girişimcilerin ürünlerini bu pazara nasıl sokacaklarına dair fikirleri olması gerekir. Bu nedenle ürünün yada hizmetin hitap edeceği kitlenin iyi tanınması önemlidir. Pazar araştırmasının bir parçası olarak ürünün kullanıcıları hakkında farklı yollarla bilgi edinmekte fayda var. Kullanıcılar daha iyi tanındıktan sonra ürünü yada hizmeti onların ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde geliştirmenin girişimciyi daha hızlı başarıya götüreceğini düşünüyorum.