Alacak sigortası şirketleri limit düşürmeye başladı

KONUYA yakın 4 kaynağın Reuters'a verdiği bilgiye göre limit düşürmeler son iki üç aydır yoğunlaşırken, şirketlerin yüzde 10-50 arasında değişen oranlarda limitlerinin düşürüldüğü, bazılarının ise sıfırlandığı belirtiliyor.

Birbirleriyle ticaret yapan şirketlerin vadeli satışlarını sigortalayan bir enstrüman niteliğindeki alacak sigortası, alıcı tarafın ödeme kabiliyeti ve limitini belirleyerek, satıcı tarafın riskinin minimize edilmesini sağlıyor.

Konuya yakın bir kaynak Ağustos ayında TL'de yaşanan sert değer kaybının ardından özellikle döviz borcu olan ve kısa vadeli borç yükü fazla olan çok sayıda şirketin ödemelerini yapamadığına dikkat çekerek, "Son 2-3 aydır şirketler bu sorunu yoğun yaşıyor. Alacak sigortası şirketleri de bu kapsamda sorunlu şirketlerde limitlerini düşürdüler" dedi.

Bir başka kaynak da "TL'deki dalgalanma sonrası, faizin artması ve döviz yükümlülüklerinin artması nedeniyle şirketler nezdinde daha kötü gelir tablosu ve bilançolar gelmeye başladı. Kısa dönem borçluluğu yüksek olan ve çoğu da döviz borcu olanlarda daha çok aksiyon alındı. Limitleri yüzde 10 ile yüzde 50 arasında düşürülen de var, sıfırlanan da var" diye konuştu.

Yüksek enflasyon ve cari açık gibi bozulan makro dengelerin yanı sıra ABD ile ilişkiler kaynaklı risklerin de etkisiyle dolar/TL Ağustos ayında 7.24 ile tarihi rekorunu kırmış ve bu seviye ile TL'nin dolar karşısındaki değer kaybı da yılbaşına göre yüzde 47.5 olmuştu. Kredi faizleri ise bu süreçte yüzde 40 seviyesini aşmıştı. Bu durum şirketlerin de finansmana erişimini ve nakit akışlarını zora soktu.

TCMB verilerine göre finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülüklerine bakıldığında Eylül'de net döviz pozisyon açığı 210 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.

Türkiye'de alacak sigortası alanında Coface, Euler Hermes ve Atradius gibi dünyanın üç önemli oyuncusu faaliyet gösteriyor. Euler Hermes'ten verilen bilgiye göre şirketin Türkiye'de verdiği güncel teminat 4.6 milyar euro seviyesinde. Coface'ın 2018 için Türkiye'de verdiği güncel teminat ise 4-4.5 milyar euro civarında.

Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak dün yaptığı açıklamada devlet destekli alacak sistemi ile özellikle KOBİ'lerin alacaklarının garanti altına alınacağı bir modeli 2019 başlarında devreye alacaklarını belirterek, "Kurulacak olan devlet destekli alacak sigortası havuzu, KOBİ'lerin alacaklarını tahsil edememesi durumunda alacakların önemli bir kısmı havuz tarafından karşılanacağı bir yapı... Sistemi 2019 başlarında devreye alacağız" dedi. (Full Story)

FAİZ VE KUR ARTINCA BİLANÇOLAR BOZULDU

Bir diğer kaynak da, bütün kredi kanalları dolmuş, işletme sermayesi negatife dönmüş, 2017-2018'de çok zarar etmiş firmaların limitlerinde indirimler olduğunu belirterek, bunların özellikle kurdan etkilenen perakende, elektronik perakende başta olmak üzere, inşaat, gıda gibi sektörler olduğunu belirtti ve bu firmalarda yüzde 20-30 limit indirimi olduğu söyledi.

Konuyla ilgili Reuters'ın sorularını yanıtlayan Coface Türkiye, TL'nin değer kaybettiği dönemde faizlerin de hızla yükselmesinin, işletmeler açısından hem girdi hem finansman maliyetlerinin önemli ölçüde artmasına neden olduğunu belirterek, "Bu durum, ekonominin genelinde hissedilir bir yeni denge arayışına neden oluyor. Bu iki unsur, yurt içi talebin yavaşlamasını da beraberinde getirdiği için, daha çok yurt içine yönelik satış ve üretim yapan inşaat, perakende, elektrik elektronik gibi sektörlerde daha temkinli olmak gerektiğini gözlemliyoruz. Finansman maliyetlerinin önemli ölçüde artmış olması, ihracatı yüksek olan işletmelerin de bu durumdan etkilenebileceğine işaret ediyor" dedi.

Enflasyon ve TL'deki değer kaybına bağlı artan maliyetler nedeniyle yılın ikinci yarısında perakende sektöründe art arda konkordato ilanları gelirken, inşaat sektörü de likidite sıkışıklığı ile karşı karşıya kalmıştı. Söz konusu dönemde beyaz eşya ve otomotiv sektöründe satışlar sert gerileme kaydetmişti. Büyük oranda ithalata bağımlı elektronik perakendesinde de kurdaki artış sonrası yükselen fiyatlar satışları baskılamıştı.

Atradius'tan yapılan açıklamada genel olarak tüm portföy nezdinde, belli oran dahilinde bir limit azaltma operasyonu yapılmadığı belirtilerek, "Öte yandan konkordato alınması, çeklerin yazılması, banka kredilerinde temerrüde düşülmesi, özsermayenin negatife dönmesi gibi durumlar nedeniyle likidite sorunu içinde olduğu belli olan firmalarda doğal olarak limit indiriminin olduğu belirtilirken, bu durumun devalüasyon sürecinden bağımsız, her zaman olan, rutin bir süreç olduğuna dikkat çekildi.

Açıklamada, "Sektör spesifik genel bir şey söylemek doğru olmaz, her sektör farklı değerlendiriliyor, bu süreçte inşaat gibi negatif etkilenen sektörler de var, ilaç gibi etkilenmeyenler de" denildi.

Son dönemde aralarında Hotiç, Beta, Gilan, Eminiş Ambalaj da olmak üzere perakende, inşaat ve reel sektörden sıkıntıya giren pek çok şirket konkordato açıklamıştı.

Alacak sigortası şirketi Euler Hermes de Ekim 2018 verilerine göre yüzde 65'lik bir büyüme sağladıklarına dikkat çekerek, "Türkiye'de verdiğimiz güncel teminat 4.6 milyar euro gibi çok önemli bir rakam. Pazar koşulları göz önüne alındığında, müşterilerimize hem Türkiye'yle hem de ülke içinde güvenli bir biçimde ticaret yapabilmeleri konusunda destek olmaya devam etmek için ihtiyatlı davranıyor ve durumu yakından takip ediyoruz ancak genel olarak limitlerin daraltılması ile ilgili bir politikamız bulunmuyor" açıklamasını yaptı.